Sau hơn 6 năm triển khai Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới ở Ninh Bình.
Tiềm năng trở thành thương hiệu quốc gia
Niềm tin ấy không phải là một kỳ vọng mơ hồ, mà đã được khẳng định từ cơ quan quản lý tại những hội nghị, hội thảo chuyên ngành. Chẳng hạn Hội nghị kết nối sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) với các hệ thống thương mại diễn ra ngày 26/9 ở phường Long Xuyên (tỉnh An Giang), trong khuôn khổ Diễn đàn OCOP vùng Đồng bằng sông Cửu Long năm 2025.
Tại hội nghị, ông Phạm Văn Duy, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường – Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định: Chương trình OCOP là trụ cột quan trọng trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, và sản phẩm OCOP đang đứng trước cơ hội lớn khi nhu cầu thị trường tiêu dùng và xuất khẩu nông sản chế biến sâu ngày càng tăng.
“Sản phẩm OCOP có tiềm năng trở thành thương hiệu quốc gia”, ông Duy nhấn mạnh.
Tiềm năng mà ông Duy đề cập được xây dựng trên một nền tảng vững chắc. Tính đến tháng 9/2025, cả nước đã có 17.316 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên. Riêng vùng Đồng bằng sông Cửu Long, với lợi thế vượt trội về nguyên liệu lúa gạo, thủy sản, trái cây đặc sản, hiện có tới hơn 3.900 sản phẩm OCOP, đứng thứ hai cả nước. Sự trù phú của vùng đất này đã tạo ra nhiều sản phẩm đặc sản nổi tiếng như Gạo ST25, nước mắm Phú Quốc Huỳnh Khoa, bột ca cao Xuân Ron…, trong đó có 36 sản phẩm đủ điều kiện đề nghị công nhận OCOP cấp quốc gia.
Đó là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy sản phẩm OCOP không chỉ là nông sản đơn thuần, mà đã trở thành hàng hóa có giá trị, gắn kết với câu chuyện văn hóa, đặc trưng vùng miền – yếu tố cốt lõi để nâng tầm giá trị và trở thành thương hiệu quốc gia.
Giải pháp nâng tầm chất lượng
Để hiện thực hóa tiềm năng thương hiệu quốc gia, các sản phẩm OCOP cần phải chuyển mình mạnh mẽ hơn.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam lưu ý, Chương trình OCOP đang bước vào giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi các chủ thể OCOP phải tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, chuẩn hóa quy trình sản xuất gắn với tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc.
Phó Cục trưởng Phạm Văn Duy cũng chỉ ra những rào cản hiện tại: Chất lượng sản phẩm OCOP chưa đồng đều, nguồn gốc nguyên liệu thiếu chứng nhận đồng bộ, bao bì, nhãn mác chưa đáp ứng tiêu chuẩn đa ngữ và thị hiếu quốc tế.
Trong khi đó, xu hướng thị trường đang rất ưa chuộng sản phẩm OCOP có tiêu chuẩn chất lượng, thân thiện môi trường, bảo vệ sức khỏe, và đặc biệt là những sản phẩm không đường hoặc ít đường.
Để vượt qua thách thức, biến OCOP 4 sao thành 5 sao, xứng đáng với tầm vóc quốc gia, các chuyên gia đề xuất một số giải pháp then chốt.
Chẳng hạn như phải chuẩn hóa hồ sơ và chất lượng, yêu cầu bắt buộc trích dẫn Quy chuẩn Việt Nam (QCVN), Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) cho từng chỉ tiêu trên nhãn, đồng thời phiếu kiểm nghiệm phải đạt chuẩn ISO 17025.
Cùng với đó, phải tăng cường liên kết vùng nguyên liệu bền vững; ký kết hợp đồng dài hạn với nông dân, hợp tác xã và mở rộng diện tích đạt chuẩn VietGAP/GlobalGAP.
Mặt khác, chủ thể OCOP cần đổi mới bao bì theo hướng sinh thái, thân thiện môi trường, đa ngữ, chú trọng xây dựng câu chuyện sản phẩm như quy trình sản xuất, văn hóa, vùng nguyên liệu với bằng chứng minh bạch.
Tiến sĩ Trần Minh Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn, hiến kế: Để chinh phục thị trường, các tỉnh, thành cần chú trọng xây dựng câu chuyện thương hiệu sản phẩm OCOP hấp dẫn; trong đó, tập trung vào chất lượng và tính độc đáo của sản phẩm, tận dụng kênh tiếp thị số và các điểm giới thiệu OCOP.
Sự đồng hành của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, qua việc tiếp tục hỗ trợ các địa phương trong đào tạo, xúc tiến thương mại và chuyển đổi số, chính là bảo chứng cho hành trình đưa sản phẩm OCOP trở thành hàng hóa chủ lực, góp phần phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao và bền vững.
Có thể nói, OCOP Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để biến tinh hoa làng nghề thành niềm tự hào quốc gia.
Với sự đồng lòng của các bộ, ngành, địa phương và tâm huyết của người nông dân, các sản phẩm OCOP hoàn toàn có thể tự tin vươn mình, chinh phục thị trường quốc tế và rạng danh thương hiệu quốc gia đích thực.
Hội chợ xúc tiến thương mại, nông nghiệp, sản phẩm OCOP năm 2025 không chỉ tạo cầu nối giao thương giữa các doanh nghiệp mà còn mang đến cơ hội để người tiêu dùng trải nghiệm những sản phẩm chất lượng, đậm hương vị quê hương.
Hà Nội sẽ tổ chức “Tuần lễ quảng bá nông sản, sản phẩm OCOP và làng nghề truyền thống Hà Nội năm 2025” từ ngày 2 đến 5/10/2025 nhằm quảng bá sản phẩm chất lượng, kết nối tiêu thụ nông sản, thúc đẩy sản xuất và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống.
.svg){kind=icon}
