Tạo điều kiện tiếp cận vốn, hạn chế tín dụng đen

Tập trung vốn cho sản xuất, hạn chế lĩnh vực rủi ro cao

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, năm 2023, trên cơ sở mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 6,5% và lạm phát khoảng 4,5% được Quốc hội, Chính phủ đặt ra hàng năm, NHNN đã định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2023 khoảng 14-15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế; điều hành tín dụng đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Đến ngày 21/9/2023, tín dụng nền kinh tế đạt trên 12,62 triệu tỷ đồng, tăng 5,91% so với cuối năm 2022. Trong đó, cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Cụ thể, đến cuối tháng 7/2023, dư nợ tín dụng đối với ngành nông-lâm-thủy sản, công nghiệp-xây dựng, thương mại dịch vụ lần lượt tăng 2,2%, 4,81%, 4,7% so với cuối năm 2022; tương ứng chiếm 7,3%, 26,03% và 66,67% tổng dư nợ nền kinh tế

Các lĩnh vực ưu tiên cũng được tập trung vốn theo chủ trương của Chính phủ, đóng góp tích cực vào tăng trưởng GDP cả nước. Đến cuối tháng 7/2023, tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn tăng 3,75%, chiếm 24,57% dư nợ nền kinh tế; Doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 3,95%, chiếm 18,22%; Xuất khẩu tăng 14,09%, chiếm 2,64%; Công nghiệp hỗ trợ tăng 13,47%, chiếm 2,69%; Doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao tăng 16,09%, chiếm 0,36%.

Đáng chú ý, theo Ngân hàng Nhà nước, tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát. Theo đó, đến 30/6/2023, tổng dư nợ cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông đạt gần 92 nghìn tỷ đồng, giảm 0,22% so với cuối năm 2022, chiếm 0,75% tổng dư nợ cấp tín dụng đối với nền kinh tế.

Còn đến cuối tháng 7/2023, tín dụng đối với lĩnh vực chứng khoán là gần 69 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 0,55% tổng dư nợ nền kinh tế, tăng 62% so với cuối năm 2022. Trong đó dư nợ tập trung để đầu tư, kinh doanh chứng khoán ít rủi ro (chủ yếu là trái phiếu Chính phủ) chiếm 82,7% tổng dư nợ chứng khoán và tăng 72,2% so với cuối năm 2022. Tín dụng lĩnh vực bất động sản đạt khoảng 2,71 triệu tỷ đồng, tăng 4,99% so với cuối năm 2022 (chiếm 21,74% tổng dư nợ nền kinh tế).

Nhiều giải pháp hạn chế tín dụng đen

Bên cạnh các giải pháp điều hành tín dụng, để tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng chính thức và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp khi vay vốn tổ chức tín dụng (TCTD), qua đó góp phần hạn chế, đẩy lùi “tín dụng đen”, thời gian qua, NHNN đã chủ động triển khai nhiều giải pháp.

Đó là chỉ đạo các TCTD thực hiện các giải pháp tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng trong tiếp cận vốn tín dụng; đa dạng sản phẩm dịch vụ ngân hàng, đơn giản hóa thủ tục cho vay, niêm yết công khai, minh bạch các thủ tục, quy trình vay vốn; nâng cao hiệu quả thẩm định và đánh giá mức độ tín nhiệm khách hàng để tăng cường cho vay không có bảo đảm bằng tài sản;...

Đặc biệt, thời gian qua, trong bối cảnh thị trường xăng dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, nguồn cung không ổn định, giá cả biến động lớn và thường xuyên, NHNN đã chỉ đạo các TCTD cân đối nguồn vốn, đáp ứng kịp thời, đầy đủ nhu cầu vốn vay của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu; theo đó, các TCTD đã hỗ trợ tối đa về lãi suất, cân đối đủ nguồn ngoại tệ tài trợ kịp thời cho các nhu cầu vay ngoại tệ của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu.

Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành Thông tư số 06/2023/TT-NHNN ngày 28/6/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 39/2016/TT-NHNN ngày 31/12/2016 quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng (hiệu lực thi hành từ ngày 01/9/2023). Thông tư đã bổ sung quy định về cho vay phù hợp với quá trình chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng và các quy định khác để tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho khách hàng tiếp cận vốn vay ngân hàng.

Ngân hàng Nhà nước cũng điều hành tín dụng đáp ứng đủ và kịp thời nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh, phục vụ nhu cầu đời sống, tiêu dùng chính đáng của người dân, doanh nghiệp...

Đồng thời chỉ đạo các ngân hàng thương mại triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng từ nguồn vốn của các ngân hàng thương mại với lãi suất cho vay thấp hơn từ 1,5%-2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường theo đúng chỉ đạo của Chính phủ đối với chủ đầu tư, người mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ; chương trình tín dụng tiêu dùng 5.000 tỷ đồng của Agribank cho khách hàng, giải ngân ngay trong ngày với số tiền cho vay tối đa 30 triệu đồng, không cần tài sản thế chấp…