Trên địa bàn huyện Minh Hoá, hiện có 37 người có uy tín của 37 bản làng đến từ 2 dân tộc thiểu số chính là Bru-Vân Kiều (người Khùa) và Chứt (người Mày, Rục, Sách). Hơn 20 năm nay, ông Cao Duy Ư (SN 1948) được người dân bản Hóa Lương, xã Hóa Sơn chọn là người có uy tín.
Vốn là cán bộ Mặt trận của xã, năm 2001 ông được cho nghỉ vì hết tuổi và cũng không đủ bằng cấp. Sau khi nghỉ, ông tập trung phát triển kinh tế, nuôi 10 người con ăn học, con ông có người là giáo viên, cán bộ, quân nhân...nên ở bản Hóa Lương, lời nói của ông Ư có “sức nặng” đặc biệt với dân bản.
“Mình nói cái đúng, cái tốt theo chủ trương của Đảng, của Nhà nước, giúp dân bản có cuộc sống khấm khá hơn. Để dân bản tin và làm theo thì bản thân phải gương mẫu làm trước, từ việc nhà đến việc chung của bản, của xã”, ông Ư nói.
Trước đây, mỗi năm bản Hóa Lương bầu người có uy tín một lần, sau thì 5 năm một lần, lần nào ông cũng được bà con giơ tay tán thành tuyệt đối.
Năm 2023, ông Cao Duy Ư đã được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vì có thành tích trong công tác dân tộc và thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước.
Theo ông Đinh Minh Tâm, Bí thư Đảng ủy xã Hóa Sơn, bản Hóa Lương có trên 95% đồng bào dân tộc Chứt. Những năm qua, bà con dân bản luôn chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
“Đặc biệt, trong công tác bảo vệ rừng, người dân chăm lo làm ăn, phát triển kinh tế hộ gia đình, nhờ vậy đời sống ngày càng được cải thiện, có được thành quả này phải kể đến những đóng góp quan trọng của đội ngũ những người có uy tín như ông Ư”, ông Tâm chia sẻ.
Ngay dưới chân đèo Đá Đẽo là bản Phú Minh, xã Thượng Hóa, bản có hơn 160 nhân khẩu, là địa bàn sinh sống của người Kinh, Sách, Rục, A Rem.
Dù năm nay đã 93 tuổi và có 61 năm tuổi Đảng, nhưng ông Trương Văn Bá (SN 1931) vẫn được người dân bản Phú Minh tin cậy bầu làm người có uy tín nhiều năm. Ông cũng là người có uy tín lớn tuổi nhất trong 37 bản làng của huyện Minh Hóa.
Trước những năm 2000, ở bản chỉ có 7 hộ dân, nay thì khoảng hơn 40 hộ. Mặc dù nhân khẩu không nhiều nhưng mỗi tộc người đều có những văn hóa khác nhau, trong sinh hoạt hàng ngày không tránh khỏi những khúc mắc. Nhưng chỉ cần ông Bá đứng ra phân giải là mọi người lại vui vẻ, làm hòa.
Khi nói về kinh nghiệm làm người có uy tín, ông Bá nói: “Phải luôn giữ được sự đoàn kết, có đoàn kết là mọi người cùng nhau sống chan hòa”.
Những năm qua, đội ngũ người có uy tín trên địa bàn huyện Minh Hóa luôn là những người tiên phong tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện các chủ trương, đường lối, trở thành “cầu nối” quan trọng giữa đồng bào dân tộc thiểu số với Đảng, chính quyền, góp phần xây dựng bản làng ngày càng no ấm, phát triển, rút ngắn khoảng cách với đồng bào miền xuôi.
Ngoài ông Ư, ông Bá còn có những người có uy tín trẻ tuổi, như anh Cao Xuân Long (SN 1996), bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa. Anh Long là người xóa bỏ nghi ngại, tiên phong trong việc kế thừa, phát huy mô hình trồng lúa nước do bộ đội Đồn Biên phòng Cà Xèng xây dựng và chuyển giao. Để sau hơn nửa thế kỷ rời hang đá, những thế hệ người Rục ở đây đã biết làm chủ đồng ruộng, mang ấm no cho mình.
Hay Hồ Đắm, người có uy tín ở bản La Trọng 1, xã Trọng Hóa, người sát cánh cùng các cấp chính quyền, bộ đội Biên phòng nỗ lực xóa bỏ tập tục hôn nhân cận huyết thống, để người Khùa thay đổi được nếp nghĩ, cách làm, bắt kịp với nhịp sống hiện đại…
Về vai trò của người có uy tín trong cộng đồng, ông Bùi Anh Tuấn, Bí thư huyện uỷ Minh Hoá nói: “Đội ngũ người có uy tín là lực lượng quần chúng đặc biệt, là nhịp “cầu nối” gắn kết giữa Đảng, chính quyền với đồng bào dân tộc thiểu số vùng miền núi, là hạt nhân quan trọng trong xây dựng, giữ gìn khối đại đoàn kết dân tộc, giữ vững bình yên bản làng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trên địa bàn”.