Chiều 22/12, Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 với chủ đề "Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững" đã diễn ra tại Hà Nội, thu hút sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp, trong bối cảnh Chính phủ Việt Nam liên tục khẳng định sẽ thực hiện nghiêm cam kết đạt mục tiêu phát triển bền vững theo Chương trình nghị sự 2030 của Liên Hợp quốc, cũng như cam kết thực hiện đưa mức phát thải ròng về bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.

Phát biểu tại diễn đàn, Tiến sĩ Trần Văn Khải, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, khẳng định: “ESG hiện nay không còn là lựa chọn mà đã trở thành “tấm hộ chiếu” để doanh nghiệp hội nhập, thu hút vốn và nâng cao năng lực cạnh tranh". 

Thực tế những năm gần đây, ESG ngày càng phát huy vai trò bộ tiêu chuẩn khắt khe giúp sàng lọc những đơn vị có đủ tâm và tầm tham gia "sân chơi" quốc tế. Nếu không chủ động tham gia “cuộc chơi” ESG, doanh nghiệp Việt sẽ đánh mất cơ hội tiếp cận thị trường và các nguồn lực phát triển bền vững. 

Anh bai 3.jpeg
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với ba khó khăn lớn trong quá trình triển khai ESG.

Thứ nhất, ESG vẫn là lĩnh vực mới tại Việt Nam. Dù Chính phủ và doanh nghiệp đã có sự tiếp cận ESG khá nhanh trong những năm gần đây, song hiện vẫn chưa có bộ hướng dẫn và tiêu chí đồng bộ trên phạm vi toàn quốc. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý cần sớm hoàn thiện khung pháp lý, làm rõ các chuẩn mực và lộ trình thực hiện ESG, đặc biệt từ năm 2026 trở đi.

Thứ hai, trong khi các ngân hàng lớn có tiềm lực tài chính, nhân sự và sự chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo cấp cao để đưa ESG vào quy trình vận hành, thì phần lớn doanh nghiệp khác, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp khó khăn về nguồn vốn, nhân lực, nhận thức và năng lực triển khai.

Thứ ba, trong khu vực công, chuyển đổi số chỉ thực sự chuyển động khi trở thành “mệnh lệnh” gắn với KPI và được thúc đẩy từ cấp cao nhất. ESG cũng tương tự, chỉ có thể đi vào thực chất khi có quyết tâm chính trị và cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Để triển khai ESG hiệu quả, ông Khải nhấn mạnh chuyển đổi xanh cần gắn chặt với chuyển đổi số, trong đó công nghệ đóng vai trò “chìa khóa” giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, minh bạch dữ liệu và tiếp cận vốn xanh, góp phần đưa ESG trở thành năng lực cạnh tranh cốt lõi của doanh nghiệp Việt.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội nêu rõ 3 việc cần làm trong thời gian tới.

Một là xây dựng bộ tiêu chí và hướng dẫn triển khai ESG phù hợp với từng nhóm doanh nghiệp, từng lĩnh vực hoạt động. 

Hai là hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn xanh để triển khai ESG hiệu quả.

Ba là đào tạo và phát triển nguồn nhân lực - yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp có đủ năng lực triển khai ESG trong thực tiễn, từ xây dựng chiến lược, vận hành đến đo lường và báo cáo, bảo đảm ESG không chỉ dừng ở chủ trương mà đi vào hành động cụ thể.

Có thể thấy, hội nhập sâu rộng đồng nghĩa với việc chấp nhận những "luật chơi" mới đầy thách thức nhưng cũng đầy triển vọng. Việc nắm bắt và thực thi tốt ESG sẽ giúp doanh nghiệp Việt nâng tầm vị thế thương hiệu quốc gia trên thị trường quốc tế.

Với góc nhìn của người trong cuộc, bà Nguyễn Thị Hải Bình, Tổng giám đốc STP Group nhận diện, chi phí là vấn đề cực kỳ quan trọng với doanh nghiệp khi nói đến ESG. Nỗi lo lớn nhất của doanh nghiệp Việt hiện nay không phải là “có làm ESG hay không”, mà là “con đường này dài bao xa, chi phí sẽ tốn kém đến mức nào”. 

Theo bà, ngay cả khi doanh nghiệp không đạt được tất cả các mục tiêu ESG như kỳ vọng thì vẫn có thể tích lũy nhiều điều kiện cần và đủ để vượt qua các rào cản kỹ thuật, hội nhập sâu rộng và bền vững vào chuỗi giá trị toàn cầu.

“Chúng tôi rất mong các doanh nghiệp khi làm ESG phải xuất phát từ sự chân thành. ESG là một con đường hạnh phúc, chứ không phải là gánh nặng”, bà nói.