7 ngành nghề kiến nghị lùi thu phí cảng biển tại TP.HCM

Dự kiến ngày 1/4, TP.HCM chính thức thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên môi trường (thu phí cảng biển).

Hiện nay, 7 hiệp hội gồm: Thực phẩm Minh bạch; Dệt may; Da giày - Túi xách; Sữa; Nhựa; Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP) và Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ đã có văn bản kiến nghị lên Chính phủ, UBND TP…theo hướng chưa nên triển khai thu phí cảng biển đến hết 31/12.

Hoạt động vận tải tại cảng Cát Lái

Văn bản kiến nghị nêu thời điểm áp dụng hiện nay chưa phù hợp. Cụ thể, từ 11/6/2021 đến cuối tháng 9/2021, đa số doanh nghiệp (DN) phải ngưng hoạt động vì dịch bệnh Covid-19. Trong khi đó, DN vẫn phải chi trả nhiều khoản chi như lương cho công nhân, lãi vay ngân hàng, chi phí tồn kho, lưu kho... do không xuất khẩu, bán hàng được. 

Từ tháng 10-12/2021, đa số các DN chỉ hoạt động cầm chừng (30-70% công suất) do thiếu công nhân, nguyên liệu, chuỗi cung ứng bị đứt gãy.... 

Đến đầu năm 2022 các DN mới bắt đầu phục hồi sản xuất thì lại phải gánh thêm nhiều chi phí, cước vận tải biển tiếp tục tăng cao, chi phí xăng dầu tăng, giá nguyên liệu tăng,.. trong khi DN vẫn đang thiếu vốn, thiếu công nhân.

Do vậy, các hiệp hội cho rằng việc thu phí hạ tầng cảng biển tại TP.HCM vào thời điểm này là không phù hợp, làm gia tăng thêm gánh nặng cho DN, giảm năng lực cạnh tranh của DN và cản trở việc phục hồi kinh tế trong bối cảnh khó khăn do dịch bệnh Covid-19.

Thu phí cảng biển còn nhiều bất cập

Theo các hiệp hội, đến nay, dù đã sắp tới thời điểm bắt đầu thu phí nhưng TP.HCM vẫn chưa có thông bảo công khai về việc sử dụng các mức phí này cho những công trình hạ tầng cụ thể nào. 

Các DN đều phải nộp nhiều loại phí liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng như các phí cầu đường, phí sử dụng đường bộ, phí BOT. Chỉ tính riêng phí BOT, hiện nay DN đã gánh thêm một khoản lớn tiền phí vận chuyển khi đi qua các trạm BOT.

Ví dụ: từ Khánh Hòa vào cảng Cát Lái có tới 7 trạm thu phí BOT, 1 container hàng hiện trả thêm phí cầu đường 2,5 triệu đồng/container (mỗi container qua trạm 2 lượt đi và về, phí qua 1 trạm là 360.000 đ/container). Trung bình mỗi năm, 1 DN ở Khánh Hòa với 3.000 container XK/năm đã phải trả thêm 7,5 tỷ đồng/năm tiền phí trạm BOT. 

Nếu gánh thêm khoản phí mới này, một DN thủy sản quy mô trung bình ở TP.HCM có thể phải trả thêm khoảng 5,5 tỷ đồng/năm. Trong khi đó, các cảng biển cũng đang thu rất nhiều loại phí liên quan đến hạ tầng của cảng như phí cầu tàu, phí lưu kho, cont, lưu bãi, phí cắm điện, nâng hạ container... Các phí mới này sẽ làm gia tăng thêm gánh nặng chi phí của DN. 

Ngoài ra, các hiệp hội cho rằng một lượng lớn hàng hóa XNK đang tập trung tại các cảng biển của TP.HCM. Các chi phí logistics của Việt Nam cũng đang ở mức cao so với các nước trong khu vực, làm giảm sức cạnh tranh đáng kể của các DN sản xuất, kinh doanh của Việt Nam. 

Trạm BOT Xa lộ Hà Nội

Ba đề xuất cấp bách về thu phí cảng biển 

Bảy hiệp hội đề nghị khẩn xem xét chưa triển khai thực hiện thu các loại phí nói trên cho đến hết 31/12/2022 để tạo điều kiện cho DN cắt giảm chi phí, phục hồi sản xuất kinh doanh theo chủ trương của Chính phủ hỗ trợ DN khắc phục khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra. 

Tiếp theo là ngành chức năng cần điều chỉnh các mức phí giảm xuống theo hướng công bằng, cắt giảm chi phí cho DN áp dụng chung một mức thu là 250.000 đồng/container đối với container 20ft; 500.000 đồng/container với container 40ft và 15.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container cho tất cả các lô hàng XNK, lô hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu cũng như địa điểm đăng ký mở tờ khai cho lô hàng. 

Cuối cùng, các hiệp hội kiến nghị TP.HCM công bố chính thức thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như kế hoạch sử dụng nguồn thu từ các khoản phí trên để đầu tư vào các công trình cụ thể nào trong từng năm.

Việc này nhằm hướng tới công khai, minh bạch các khoản thu, chi, đảm bảo không sử dụng ngân sách thu từ các khoản này vào các hoạt động, các công trình không phục vụ hoạt động vận chuyển, XNK tại các cảng biển của các DN. 

Tuấn Kiệt 

TP.HCM bắt đầu thử nghiệm hệ thống thu phí cảng biển

Việc vận hành thử nghiệm hệ thống thu phí cảng biển tại TP.HCM được thực hiện từ 0h ngày 16/2 đến hết ngày 15/3.