2013, còn nặng những nỗi lo

Năm 2013 đất nước vẫn phải tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đó không phải là những vấn đề mới nhưng luôn diễn biến khiến việc xử lý không hề dễ dàng.

Trong khi đó, tác động (theo độ trễ) của lượng tiền trong lưu thông tăng lên từ giải ngân vốn đầu tư đối với các dự án nhằm tháo gỡ khó khăn cho DN, hỗ trợ thị trường từ năm 2012 chuyển qua và của năm 2013; tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường đối với một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu như: điện, than, dịch vụ công…Theo lộ trình sớm nhất là nhóm dịch vụ y tế với 31 tỉnh chưa điều chỉnh giá viện phí, và khoảng 10 tỉnh chưa điều chỉnh giá bất cứ loại phí và thuế nào. 

Hiện tại, khoảng một nửa phương tiện thanh toán tăng trong năm qua được chuyển sang mua trái phiếu. “Chốt hãm” này cho lạm phát thêm khoảng thời gian “ủ bệnh”, nhưng rủi ro còn và lạm phát kỳ vọng cao là điều khó tránh.
 
Nợ xấu cao

Đến thời điểm hiện nay, nợ xấu vẫn cao và là nguy cơ lớn của nền kinh tế . Đây là “cục máu đông”. Nợ xấu làm tắc nghẽn kênh huy động vốn của nền kinh tế, không giải quyết được thì không thể tái cơ cấu các NHTM.

Một trong những ưu tiên của tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế nước ta trong năm 2013 và những năm tiếp theo vẫn là thực hiện đề án tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. Và trong bối cảnh hiện nay, việc triển khai đề án này có thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào khả năng giải quyết vấn đề nợ xấu       
 
Tồn kho lớn, bong bóng bất động sản vỡ
 
Theo Bộ Công Thương, tính đến tháng 12/2012, chỉ số hàng tồn kho ở một số ngành vẫn đứng ở mức cao. Đặc biệt, một số ngành còn có chỉ số tồn kho tăng đến 50%, như plastic (nhựa) và xi măng Nhiều ngành khác còn tồn kho phổ biến ở mức từ tăng 25% đến tăng gần 40%. Chỉ số tồn kho của sản xuất sắt, thép và gang tăng 40,6%. Nhiều nhà máy sản xuất cầm chừng với công suất chỉ đạt 30% đến 45%.

Bong bong bất động sản vỡ, tổng bất động sản tồn kho nếu tính giá trị vốn đọng lên tới 200.000 tỉ đồng."Tồn kho" bất động sản - Cái lõi của "cục máu đông" .

Có thể nói, đã từ lâu, đây được coi là "cục máu đông" của nền kinh tế. Vấn đề càng trở nên nan giải hơn thực tế một phần không nhỏ nợ xấu của ngân hàng đang nằm ở thị trường bất động sản đã bị đóng băng hóa “ đá”.

Niềm tin thị trường bị giảm sút

Năm 2012, niềm tin của thị trường bị giảm sút nghiêm trọng, muốn khơi lại sản xuất kinh doanh t các chính sách phải lấy lại niềm tin cho thị trường. Bởi năm 2012 là năm tích tụ tất cả những khó khăn, sụt giảm kinh tế kéo dài từ 2008 để lại. Với nhiều doanh nghiệp địa ốc, khủng hoảng niềm tin còn đáng sợ hơn rất nhiều khó khăn khác mà họ đang phải đối mặt, và cho rằng làm thế nào đưa người mua quay lại thị trường đòi hỏi không chỉ ở nỗ lực của doanh nghiệp địa ốc mà còn cả từ sự can thiệp của nhà nước.
 
Sức mua thấp

Nguồn lực DN có hạn, sức mua thấp, điều kiện sản xuất của các doanh nghiệp bị thu hẹp đang là một nút thắt của nền kinh tế Việt Nam. Các doanh nghiệp năm 2012 phá sản, doanh nghiệp còn lại hoạt động chỉ 30-40% công suất vì lượng tồn kho nhiều, sức mua thấp. Năm 2012 có khoảng 55.000 doanh nghiệp phá sản. Lần đầu tiên trong một năm số doanh nghiệp phá sản nhiều hơn doanh nghiệp đăng ký.

Từ những tháng cuối 2012 và đầu năm 2013 cho thấy sức tiêu thụ tăng rất ít, chủ yếu là nhờ vào các chương trình khuyến mại giảm giá sâu. Theo khảo sát tình hình mua sắm sức mua bình thường đã sụt giảm rất mạnh, mức tăng vào dịp sát Tết này khá thấp so với thời điểm này năm ngoái.

Đáng chú ý là ở một số siêu thị hiện sức mua không tăng mà còn giảm, kể cả đối với các mặt hàng thực phẩm thiết yếu.
 
Cuối cùng, nguy cơ về những cú sốc từ bên ngoài vẫn đang tiềm ẩn, có thể tác động xấu đến kinh tế nước ta, sức “đề kháng” của nền kinh tế trước những cú sốc lớn từ thị trường bên ngoài và các yếu tố thiên tai, dịch bệnh... chưa cao

Những thách thức kinh tế 2013 đã rõ. Chính phủ đã chỉ rõ hướng đi, có bài thuốc cho từng khó khăn thách thức năm 2013. Trong báo cáo của Thủ tướng ngày 14/11/2012 trước Quốc hội đã nhấn mạnh ba nhóm giải pháp đồng bộ để hỗ trợ thị trường. Trong đó, đầu tiên là phải hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết hàng tồn kho bằng công cụ tín dụng. Thứ hai là xử lý nợ xấu bằng biện pháp tổng hợp, kể cả khoanh nợ. Thứ ba là làm ấm thị trường bất động sản bằng nhiều giải pháp trong đó có quy hoạch, chính sách về tài khóa và tín dụng, ba vấn đề này đan xen với nhau.

Tiếp đó trong Thông điệp đầu năm của Thủ tướng và trong Nghị quyết 01/NQ-CP về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2013 và Nghị quyết 02/NQ-CP về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu của Chính phủ mới ban hành trong những ngày gần đây đã cho thấy những biện pháp trong chỉ đạo điều hành, giải quyết những khó khăn trong năm 2013 này là đồng bộ và rõ ràng về tư tưởng ngay từ đầu năm.

Vấn đề cần quan tâm bây giờ là việc triển khai thực hiện để lấy lại đà tăng trưởng, niềm tin của thị trường sẽ tăng lên.

Trí Long