Ngày 9/1, Chương trình Chống lao quốc gia phối hợp cùng Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) tổ chức hội nghị "Giới thiệu các hướng dẫn và chính sách mới trong phòng chống bệnh lao" cho 63 tỉnh/thành phố".

Tiến sĩ Đinh Văn Lượng - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Trưởng Ban điều hành Chương trình chống lao Quốc gia cho biết, lao là bệnh lây nhiễm do vi khuẩn lao gây ra, lây truyền qua đường không khí nên rất khó kiểm soát.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam đang xếp vị trí thứ 12 trong 30 nước có số người bệnh lao cao nhất toàn cầu, đồng thời đứng thứ 10 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc. Mỗi năm cả nước có thêm 182.000 ca mắc mới và trên 13.000 người tử vong, cao hơn số người tử vong vì tai nạn giao thông. 

bệnh nhân cấp cứu.png
Tiến sĩ Đinh Văn Lượng chia sẻ về bệnh lao. Ảnh: T.H. 

Theo bác sĩ Lượng, số bệnh nhân được phát hiện, đưa vào điều trị và báo cáo mới chỉ chiếm khoảng 57%.

Bên cạnh đó, hiểu biết của cộng đồng về bệnh này chưa đầy đủ. Người dân kỳ thị, mặc cảm, giấu bệnh hoặc trì hoãn đi sàng lọc đã làm lây lan cho người khác. Lao kháng thuốc tăng cao do bệnh nhân không tuân thủ điều trị. 

Theo bác sĩ Lượng, nếu người mang bệnh không được sàng lọc phát hiện sớm sẽ gia tăng nguy cơ lây lan. Hiện, các địa phương cần vào cuộc sàng lọc lao ngay từ cơ sở khám chữa bệnh ban đầu. Tất cả thầy thuốc ở cơ sở khám chữa bệnh tư nhân hay công lập đều không được bỏ sót bệnh.

Ông Lượng đề xuất với Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cần có chuyên đề kiểm soát Lao trong chứng chỉ hành nghề của bác sĩ.  Vì số ca mắc lao trong cộng đồng lớn quá lớn nhưng ở các trường đại học y, thời lượng đào tạo về bệnh lao quá ít, chứng chỉ không bắt buộc. Khi đó, bác sĩ không có kiến thức về bệnh lao rất dễ bỏ sót. 

Từ đó, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho rằng cần xây dựng cơ chế có thể thu hồi giấy phép hành nghề với bác sĩ khám bỏ sót bệnh lao.

Được sự hỗ trợ của Dự án Hỗ trợ chấm dứt bệnh lao của USAID (thuộc tổ chức FHI360), Bệnh viện Phổi Trung ương - Chương trình Chống Lao Quốc gia đã xây dựng, đệ trình và được Bộ Y tế phê duyệt ban hành 3 cuốn tài liệu hướng dẫn về chuyên môn quan trọng, bao gồm:

- Hướng dẫn Chẩn đoán, Điều trị và Dự phòng bệnh Lao.

- Hướng dẫn triển khai hoạt động phát hiện chủ động, tích cực bệnh Lao, Lao tiềm ẩn, một số bệnh hô hấp tại cộng đồng và cơ sở y tế.

- Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh nấm Aspergillus phổi mạn tính.

Trong đó, cập nhật công cụ hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh, kỹ thuật vi sinh chẩn đoán lao nhanh; các phác đồ điều trị mới ngắn ngày hơn, hiệu quả hơn, đặc biệt là trong lao kháng thuốc giúp nâng cao chất lượng công tác chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh lao và lao tiềm ẩn.

Tại hội nghị, các chuyên gia cũng phổ biến danh mục bệnh lao được chuyển thẳng đến bệnh viện cấp chuyên sâu. Cụ thể, trong danh mục 62 bệnh, nhóm bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được khám chữa bệnh tại cấp chuyên sâu không cần giấy chuyển viện, nhiều nhóm bệnh lao đã được đưa vào danh mục.