Ngày 28/12, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM cho biết đơn vị đang tiếp nhận điều trị tiêm Botulinum toxin cho nhiều người có bệnh thần kinh như co cứng cơ, loạn trương lực, co thắt nửa mặt… 

Trong đó, bệnh nhân L.Đ.A. (51 tuổi, ngụ tại Tây Ninh) đã bị co cứng cơ sau chấn thương sọ não. Tay và chân co cứng khiến việc vệ sinh cá nhân, sinh hoạt của người bệnh gặp nhiều khó khăn.

Sau khi được tiêm Botulinum toxin, cơ người bệnh mềm ra, tầm vận động của khớp được cải thiện, việc tập luyện phục hồi cũng dễ dàng hơn.

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Đặng Thị Huyền Thương, Khoa Thần kinh, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, Botulinum toxin là một protein được sản xuất tự nhiên bởi vi khuẩn Clostridium botulinum. 

Độc tố này có thể gây ngộ độc thực phẩm nhưng các nhà khoa học đã biến đổi thành loại thuốc an toàn và hiệu quả khi sử dụng với liều thích hợp. Thuốc được ứng dụng điều trị nhiều bệnh khác nhau. 

Vụ ngộ độc pate chay năm 2020

Botulinum là chất độc trong vụ ngộ độc pate chay xảy ra năm 2020, khiến 6 người nhập viện, trong đó có 1 người tử vong.

Nạn nhân của Botulinum thường sẽ đau bụng, đau cơ, mệt mỏi, nhìn mờ hay nhìn đôi, khô miệng, nói khó, nuốt khó, sụp mi mắt, yếu cơ toàn thân. Sau cùng, bệnh nhân khó thở, không thở được do liệt các cơ hô hấp dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Độc chất này có thể phát sinh trong các thực phẩm đóng hộp không đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm, bị nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum. 

Hiện có 7 loại Botulinum toxin (A, B, C, D, E, F và G). Việt Nam sử dụng hai loại A và B trong y học. Botulinum toxin được tiêm vào cơ hoặc tuyến, làm cho cơ yếu đi hoặc làm cho tuyến giảm tiết nước bọt, giảm tiết mồ hôi. 

Do đó, thuốc này được áp dụng trong các bệnh co thắt nửa mặt, loạn trương lực, co cứng cơ, tăng tiết mồ hôi, tăng tiết nước bọt, run, bàng quang tăng hoạt, đau nửa đầu mạn tính.

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Ngọc Tài thăm khám cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

Botulinum toxin bắt đầu có hiệu quả sau tiêm từ 2-7 ngày và có tác dụng tạm thời. Vì vậy, người bệnh cần được tiêm lặp lại mỗi 3-6 tháng. Nếu tiêm khi chưa đủ 3 tháng, người bệnh có thể gặp tình trạng kháng thuốc.

Bác sĩ Thương cho biết, tiêm Botulinum toxin là một phương pháp điều trị an toàn. Tác dụng phụ phổ biến nhất có thể xảy ra là yếu cơ gần vị trí tiêm, hoặc đau, bầm, chảy máu tại chỗ tiêm. Tác dụng phụ thường chỉ xuất hiện tạm thời và thuyên giảm theo thời gian, rất hiếm khi gây ra yếu cơ toàn thân hoặc hội chứng giống cúm. 

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Trần Ngọc Tài, Phó trưởng khoa Thần kinh, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, các kỹ thuật tiêm Botulinum toxin vào cơ gồm: tiêm dựa vào các mốc giải phẫu, tiêm dưới hướng dẫn của máy điện cơ và tiêm dưới hướng dẫn của siêu âm. 

Người bệnh cần lựa chọn đơn vị y tế uy tín, có năng lực thăm khám cũng như điều trị chính xác. Nếu tiêm sai kỹ thuật, bệnh nhân có nguy cơ gặp tai biến kỹ thuật hoặc tác dụng phụ liên quan đến thuốc.

Thông tin từ Bệnh viện Da liễu TP.HCM, Botulinum toxin (botox) đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ ( FDA) cho phép sử dụng trong xóa nhăn kể từ những năm 2000. Liều lượng botox sử dụng trong thẩm mỹ rất thấp, mục đích để thư giãn cơ.