Giải cứu DN: 60 triệu thì làm được gì?

Bức tranh này cũng được đại diện ngân hàng xác nhận. Ông Nghiêm Tiến Sỹ, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng GPBank bày tỏ, con số 100% DN đang chết hoặc khó khăn là rất chính xác. “Trong số tất cả các DN mà chúng tôi tiếp cận được thì ước 30% là “nghỉ”. 40% DN thực sự lâm nguy và 30% còn tốt theo quan điểm của ngân hàng, nghĩa là họ còn duy trì được 70% công suất”.

Mù mờ thông tin, cứu kiểu gì?

Mù mờ thông tin, không rõ chân tướng vấn đề là điều khiến nhiều chuyên gia kinh tế bức xúc nhất. Trong bối cảnh đó, thật khó để đề ra giải pháp cứu DN trúng, đúng, có tác dụng thực sự được.

Đơn cử như câu chuyện nợ xấu, hàng tồn kho hay việc tiếp cận tín dụng. Ông Ánh nêu nghịch lý: “gần 220.000 tỷ đồng nợ xấu khi công bố, không ai tin chỉ có thế”.

Ông phân tích: “Cơ quan thống kê nói sức mua suy kiệt nhưng rõ ràng, tốc độ tiêu dùng 10 tháng đầu năm nay vẫn tăng 6,8%, cao hơn năm 2011 là 4,7% (đã loại trừ giá), tức là, tiêu thụ vẫn tốt, vậy sao DN vẫn chết? Chưa kể, chúng ta nói giải phóng hàng tồn kho nhưng rõ ràng, tồn kho của sắt thép, xi măng vốn đã được nhìn thấy trước vì cung dư thừa, nên không thể đánh đồng với việc tồn kho hàng tiêu dùng, may mặc được”

Nhân chuyện này, nguyên bộ trưởng Bộ Thương mại, ông Trương Đình Tuyển bình luận: “ Nợ xấu bao nhiêu thì có thể Ngân hàng Nhà nước biết. Trong số hơn 300.000 tỷ đồng, nợ xấu hầu hết là DNNN, từ các Tập đoàn Kinh tế, nhưng nếu công bố rõ ra là bao nhiêu thì sẽ là quả bom khủng khiếp. Cho nên ngân hàng nghĩ thà không công bố ra còn hơn?”

Trong khi đó, việc cứu cả DNNN và bất động sản như chính sách hiện nay bị chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan phản ứng mạnh nhất.

Bà nói: “Bất động sản lời rất nhiều thời gian qua, họ đã “ăn” quá nhiều, “ăn đủ” rồi mà giờ kêu ca. DNNN vẫn sử dụng 50% nguồn lực quốc gia mà hoạt động kém hiệu quả nợ xấu nhiều. Họ tin mình là “cục máu đông” nên có tâm lý chờ đợi được cứu”.

“Bao nhiêu năm nay, những DN này được nhiều khoản lợi và đẩy khó khăn cho nền kinh tế . Giờ, Nhà nước phải bắt họ phải trả lại một phần cho nền kinh tế, chứ không phải là lúc Nhà nước cần bỏ thêm tiền cứu họ. Nếu bỏ tiền ra cứu, là không đúng đạo lý đối với mấy chục triệu người dân. Không thể bắt 80 triệu người cứu những người giàu được”, bà Lan nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Trương Đình Tuyển bày tỏ quan điểm khác: “DNNN lớn chết, kéo theo DNVVN chết theo. Cho nên, tôi đồng ý, DN nào đáng chết, kể cả Nhà nước hay tư nhân thì cho chết. Nhưng nếu không đáng chết thì phải cứu, kể cả DNNN để những DN này còn kéo vệ tinh, kéo nền kinh tế lên”.

Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là làm sao để chính sách “cứu DN” thực sự tác động đến được DN.

Từ góc độ quản trị DN, Chủ tịch HĐQT trường Đại học Đại Nam, nguyên TGĐ VPbank, ông Lê Đắc Sơn nhìn nhận: “Cũng như câu chuyện điều hành một doanh nghiệp, nếu đưa ra mệnh lệnh gì, mà lãnh đạo DN không quy trách nhiệm cụ thể thì không bao giờ có người làm và không thể thành công. Tầm quốc gia cũng vậy, chúng ta đưa ra rất nhiều chính sách hay như gỡ nợ xấu, gỡ khó cho DNVVN thì ai làm, phương án làm thế nào? Nếu người làm không được thì có để họ làm nữa không?

“Theo tôi, phải đi tận cùng câu chuyện, nếu người được giao việ không làm được thì nên cách chức ngay, như kinh doanh đổ vỡ thì Tổng giám đốc sẽ bị đuổi việc. Vừa qua, những chính sách đưa ra không được chỉ đạo đến nơi, đến chốn, không có người chịu trách nhiệm thực hiện mà chỉ dừng lại ở trên giấy”, ông Sơn nói.

Tuy nhiên, nhìn nhận một cách khách quan về cái khó của DN, ông Lê Đắc sơn cho rằng, nhiều DNVVN bật lên từ bản năng tự nhiên, có chút tiền, đi làm gia công, buôn bán nhưng không chú trọng tự đào tạo, nâng cao mình thì phải chấp nhận đào thải. Nhiều DN chết vì họ không đủ khả năng tự cứu mình. Họ đành chấp nhận cuộc chơi, thắng làm vua, thua làm giặc.

“Khó khăn hiện nay cũng là một cuộc sàng lọc, đào thải, những người đủ bản lĩnh sẽ tồn tại được. Nếu muốn thành công, DN phải học, có tầm nhìn chiến lược để DN mình đi đến đâu, để ứng phó với khủng hoảng, để tồn tại”, ông Sơn nói.

Phạm Huyền