- Với 89% ý kiến tán thành, sáng nay, Quốc hội đã biểu quyết thông qua nghị quyết về Chương trình sử dụng trái phiếu Chính phủ (TPCP) 5 năm 2011 - 2015.


Phát hành trái phiếu ngày càng khó khăn

Theo đó, tổng mức đầu tư vốn TPCP giai đoạn 2011-2015 không quá 225.000 tỷ đồng.

Trước đó, một số ý kiến đề nghị Chính phủ bố trí vốn TPCP cho cả giai đoạn 2011 - 2015 đáp ứng khoảng 70% tổng mức đầu tư (khoảng 350.000 tỷ đồng, tương ứng với 70.000 tỷ đồng mỗi năm) để hoàn thành các công trình, dự án đã được phê duyệt, giảm tối đa tổn thất do các công trình dở dang, kéo dài. Có ý kiến đề nghị tăng phát hành trái phiếu...

Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, cân đối vĩ mô còn bất ổn, tình hình nợ công, bội chi ngân sách ngày một tăng cao, việc huy động, phát hành TPCP ngày càng khó khăn.

Ảnh: Minh Thăng

Nếu tiếp tục đáp ứng đủ nhu cầu vốn TPCP cho những công trình, dự án đã được phê duyệt thì ước tính cần phát hành khoảng 405.000 tỷ đồng, tính cả trượt giá khoảng 500.000 tỷ đồng. Như vậy sẽ vượt quá khả năng huy động của nền kinh tế, không thể cân đối đủ nguồn lực dẫn tới bất ổn cho kinh tế vĩ mô, đe dọa an ninh tài chính quốc gia.

Vì vậy, Quốc hội đã thống nhất phương án chấp nhận mức vốn không quá 225.000 tỷ đồng, trên cơ sở rà soát giãn, hoãn, chuyển đổi hình thức đầu tư đối với các dự án có trong danh mục.

Không bổ sung thêm dự án

Trước đó, khi thảo luận tại hội trường, nhiều đại biểu Quốc hội đã cho rằng, việc phân bổ, quản lý, sử dụng vốn TPCP giai đoạn 2003 đến nay còn nhiều tồn tại, khiếm khuyết do mở rộng mục tiêu, quy mô chương trình, nhiều dự án điều chỉnh, thay đổi tổng mức đầu tư. Thêm vào đó, những yếu kém trong quá trình quản lý, thi công, giải phóng mặt bằng làm tổng mức đầu tư tăng quá lớn, vượt quá khả năng cân đối của ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, theo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc huy động vốn TPCP từ năm 2003 đến nay đã góp phần quan trọng vào việc nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng, tác động tích cực tới sự phát triển kinh tế - xã hội.

Để khắc phục các tồn tại, khiếm khuyết, Quốc hội thống nhất giao Chính phủ xây dựng nguyên tắc, tiêu chí cụ thể để tiếp tục đầu tư các công trình có hiệu quả, đồng thời rà soát giãn, hoãn, chuyển đổi hình thức đầu tư đối với các công trình, dự án đã có trong danh mục.

Đồng thời có giải pháp nâng cao chất lượng quản lý, thanh tra, kiểm tra việc triển khai thực hiện và sử dụng vốn TPCP giai đoạn 2011 - 2015, đảm bảo tiến độ, chất lượng và hiệu quả của các dự án, công trình. Không chấp nhận bố trí vốn cho các dự án điều chỉnh tổng mức đầu tư do tăng quy mô, mở rộng dự án và kiên quyết không bổ sung mới danh mục vốn TPCP.

Khẩn trương quyết định giải pháp với các công trình, dự án thuộc diện chuyển đổi hình thức đầu tư, giãn, hoãn, không được tiếp tục sử dụng từ nguồn vốn TPCP trong giai đoạn tới. Việc này sẽ gây ảnh hưởng nhất định đến nhiều bộ, ngành, địa phương, nhà thầu và người dân. Do vậy, Chính phủ sẽ sớm đánh giá tác động, mức độ ảnh hưởng để có phương án xử lý, giảm thiểu lãng phí, tổn thất.

Quốc hội cũng thống nhất mục tiêu không chuyển chỉ tiêu kế hoạch vốn TPCP được Quốc hội quyết định hàng năm sang năm sau. Căn cứ tiến độ giải ngân để huy động vốn TPCP đáp ứng nhu cầu của công trình dự án, không để tồn đọng vốn, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đã huy động.

Mặt khác, Chính phủ phải có giải pháp nâng cao chất lượng quản lý, kiểm tra việc triển khai thực hiện và sử dụng vốn để bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả của các dự án, công trình được đầu tư từ nguồn vốn TPCP.  Quốc hội sẽ tăng cường công tác giám sát việc quản lý, sử dụng vốn TPCP tại các bộ, ngành, địa phương.

Lê Nhung