Hôm qua, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng Syria có thể tránh một cuộc tấn công do Mỹ tiến hành bằng cách giao nộp lại 'mọi loại vũ khí hóa học của mình cho cộng đồng quốc tế trong tuần tới'.
TIN BÀI LIÊN QUAN
Ngay lập tức, Nga nhảy vào đề xuất này. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói rằng Moscow sẽ thúc giục Syria để cộng đồng quốc tế kiểm soát các kho vũ khí hóa học trong một nỗ lực ngăn chặn hành động can thiệp quân sự.
Từ trái qua: Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: BI |
Đây là một động thái chính trị khéo léo của phía Nga, đặc biệt là kể từ khi Bộ Ngoại giao nước này ngay lập tức ủng hộ các bình luận của ông Kerry khi nói rằng Ngoại trưởng Mỹ đã có 'lập luận về việc ông Assad không thể và hầu như không chuyển giao các vũ khí hóa học mà ông không nhận là đã sử dụng'.
Tờ Wall Street Journal (WSJ) của Mỹ nhận xét rằng Nga đang lợi dụng 'sai lầm ngớ ngẩn của ông Kerry', cho dù ông Assad có thể chẳng bao giờ chuyển giao số vũ khí này. Bắt đầu tiến trình như vậy sẽ là một ý tưởng làm trì hoãn quyết định tấn công Syria của Mỹ.
Hôm Chủ nhật, ông Assad đã bác bỏ việc sử dụng các vũ khí hóa học đối với dân thường và không xác nhận hay phủ nhận rằng chính phủ của ông thực sự có vũ khí hóa học.
Tuyên bố của Nga sau đó làm cho tình hình phức tạp hơn cho một chính quyền Mỹ đang rối trí và chật vật thuyết phục Nghị viện và người dân ủng hộ việc không kích Syria.
Và bước đi này dường như đã gây được hiệu ứng như mong muốn (của Moscow): vô số tờ báo và hãng thông tấn đang đưa tin về động thái từ phía Nga.
WSJ gọi đó là 'một biểu hiện hiếm có về sự đồng thuận bề ngoài giữa Moscow và Washington'.
Ngoại trưởng Syria Walid al-Moallem nói rằng Damascus hoan nghênh đề xuất của Nga và tỏ ý sẵn sàng 'hợp tác toàn diện với Nga để loại bỏ mọi lý do dẫn tới gây hấn'.
Thủ tướng Anh David Cameron nói rằng ông cũng hoanh nghênh động thái này nhưng cảnh báo rằng ý tưởng đó không được trở thành 'chiến thuật đánh lạc hướng'.
Tổng thư ký Ban Ki-moon cũng ủng hộ đề xuất này của Nga. Một loạt quốc gia như Iran, Nhật Bản cũng lên tiếng ủng hộ.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng họ sẽ nghiên cứu kỹ đề xuất này và cho rằng đề xuất này có 'tiềm năng tích cực'.
Tổng biên tập tờ tạp chí Interpreter Michael Weiss đã tóm tắt lại tình huống trên một cách hoàn hảo: "Kerry nói rằng hãy từ bỏ vũ khí hóa học. Assad nói rằng: Vũ khí hóa học nào cơ? Nga nói: Chỗ vũ khí hóa học đấy - cứ từ bỏ đi nhưng không nhất thiết đâu. Syria lại bảo: À, OK, đúng -- chính là nó, 'cảm ơn rất nhiều'".
Ông Weiss và Chủ tịch Nhóm Eurasia Group Ian Bremmer lưu ý rằng vai trò của Nga gần như là nhằm trốn tránh các cuộc bỏ phiếu quyết định đánh Syria tại Nghị viện Mỹ.
Bầu không khí có vẻ nhưng không suôn sẻ cho cuộc vận động chớp nhoáng của Tổng thống Obama trên truyền thông để thuyết phục Quốc hội và người dân đồng ý đánh Syria.
Lê Thu (theo B.I)