Trong Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên và nhi đồng Toàn quốc năm 2019, mô hình chiếc máy cấy lúa tự động, điều khiển từ xa của em Nguyễn Đức Dương – học sinh trường THCS thị trấn Tân Dân (Yên Dũng, Bắc Giang) đã thu hút sự chú ý của Ban giám khảo và giành giải 3 của cuộc thi. Khi đó Dương đang học lớp 8.

{keywords}
Dương thuyết trình tại cuộc thi

Năm nay Dương học lớp 9 và vừa thi giữa học kỳ. Qua Tết Nguyên đán, nam sinh sẽ tập trung ôn luyện cho kỳ thi vào lớp 10.

Trong tương lai, Dương muốn thi vào Đại học Bách Khoa để thỏa niềm đam mê sáng chế của mình.

Cậu học trò Bắc Giang cho biết, cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên và nhi đồng Toàn quốc năm 2019 không chỉ là kỷ niệm đẹp mà còn là động lực để cậu phấn đấu hơn.

Chia sẻ về ý tưởng chế tạo máy cấy tự động, Dương kể: “Ý tưởng nảy ra vào một lần em ra cánh đồng xem các bác cấy lúa. Từ chiếc máy cấy mọi người sử dụng trước đây, em muốn gắn thêm động cơ điện vào, giảm được sức lao động cho con người.

Ý tưởng chế tạo máy cấy lúa điều khiển từ xa giúp giảm gánh nặng cho người làm nông của Dương có cơ hội thực hiện khi em tham gia câu lạc bộ Khoa học kỹ thuật của trường. 

Người đầu tiên em chia sẻ ý tưởng là thầy Nguyễn Đức Quỳnh (SN 1980), giáo viên Vật lý trường THCS thị trấn Tân Dân. Thầy khen ý tưởng hay và khuyến khích em bắt tay vào thực hiện luôn.

Sau khi nhận được sự tư vấn của thầy Quỳnh, Dương bắt đầu tìm hiểu và đặt mua linh kiện trên mạng với chi phí khoảng 4 triệu đồng.

Linh kiện có đủ nhưng đến giai đoạn thực hiện Dương và thầy Quỳnh mới bắt đầu gặp khó khăn.

Từ lúc có bản vẽ đến lúc hoàn thành chiếc máy cấy lúa, hai thầy trò mất khoảng 6 tháng với khá nhiều chi tiết phải chỉnh sửa nhiều lần.

Khâu khó khăn nhất là thiết kế bộ điều khiển từ xa. Ban đầu Dương định gắn động cơ vào máy, sau đó điều khiển bằng tay. Khi điều khiển máy chạy, người phải đi cùng máy ở dưới ruộng.

Tuy nhiên các thầy cô gợi ý cho Dương nên làm điều khiển tự động để người dân không phải lội xuống ruộng điều khiển máy, tránh được cái rét vào mùa đông.

Dương và thầy Quỳnh đã liên hệ với các kỹ sư trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt Hàn (Bắc Giang) nhờ tư vấn về điều khiển.

Đầu hè 2019, chiếc máy được đưa ra cánh đồng để thử nghiệm. Lần đầu tiên, mạ không đều và nhiều cây bị nổi lên mặt ruộng.

Sau đó, hai thầy trò tiếp tục ghép thêm 2 thanh ép nhằm đẩy đất 2 bên vào, giữ chắc mạ đứng yên dưới bùn, tránh việc mạ bị nổi lên.

Máy cấy lúa của Đức Dương làm bằng sắt gồm một số bộ phận chính như: Khung máy, bàn trượt, giàn đựng mạ, hệ thống chuyền động, tay cấy…

Kết cấu máy vững chắc, thiết kế đơn giản, gọn nhẹ, trọng lượng từ 22-23 kg, dễ di chuyển ở mọi địa hình.

Theo tính toán, 1 phút  máy cấy  được 120 khóm, 1 giờ cấy được 180 m2 (tức 0,5 sào bắc bộ), công suất này bằng 6 người cấy thủ công. Máy cấy cùng lúc 2 hàng lúa, mật độ hàng cách hàng 200 mm - 230 mm.

Máy để được 2 khay mạ, mỗi khi hết người nông dân có thể tiếp mạ một cách dễ dàng.

Hiện chiếc máy cấy của Dương được điều khiển qua phần mềm smart phone.

Chiếc máy cấy này còn được đánh giá là thân thiện với môi trường do không sử dụng nhiên liệu đốt như xăng dầu, chỉ dùng điện qua ắc quy.

"Ngoài việc tăng năng suất, máy cấy còn cấy lúa thẳng hàng, đều và đẹp hơn so với sức người", Dương nói

{keywords}
Dương là học sinh giỏi, dành được nhiều thành tích học tập

Thầy Nguyễn Đức Quỳnh tâm sự, anh là giáo viên dạy Vật Lý. Khi học trò trình bày ý tưởng, anh thấy khả thi nên tham vấn cách làm và hỗ trợ.

Mỗi ngày, sau khi tan lớp, anh và Dương mày mò nghiên cứu đến 12 giờ đêm vẫn chưa nghỉ.

“Chi phí sản xuất máy khoảng 10 triệu đồng. Sau này nếu được đưa vào sản xuất hàng loạt, giá thành sản phẩm sẽ giảm xuống. Sắp tới chúng tôi sẽ tiếp tục cải tiến, nâng cao sản phẩm này’, thầy Quỳnh cho hay.

Thực hiện từ tháng 3 đến 10/2019, Đức Dương cùng chiếc máy cấy lúa tự động lên đường tham dự kỳ thi Sáng tạo Thanh thiếu niên và nhi đồng toàn quốc trong tâm trạng khá lo lắng và áp lực của cậu học trò.

Tuy nhiên sản phẩm bắt nguồn từ tình yêu với người nông dân đã giúp nam sinh Bắc Giang giành giải Ba một cách thuyết phục.

Mặc dù đạt giải ở bộ môn Vật lý nhưng Dương lại thừa nhận mình giỏi Toán học và Tiếng Anh hơn. Ngoài thời gian học ở trường, việc đọc sách đặc biệt là sách khoa học, nghiên cứu là sở thích đặc biệt của em.

Sinh ra trong gia đình có bố mẹ là giáo viên, Dương được bố mẹ ủng hộ và hỗ trợ rất lớn với những ý tưởng, sáng tạo của mình.

Dương từng đạt giải Nhì và Ba cuộc thi Học sinh giỏi huyện môn Tiếng Anh và Toán, em cũng từng đạt giải HSG Quốc gia môn Tiếng Anh.

Ngoài Dương, các học sinh của trường cũng từng chế tạo máy xử lý rác thải, dầu gội đầu không hóa chất, máy nông nghiệp đa năng… đạt giải tại các cuộc thi.

Trong tương lai, cậu học trò Bắc Giang mong muốn có cơ hội tham gia Cuộc thi Robocon, sáng tạo robot thông minh, phục vụ đắc lực cho cuộc sống.

Quang Sơn