TS Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa Xã hội của MTTQ nhấn mạnh như vậy tại hội nghị lấy ý kiến các Hội đồng tư vấn của MTTQ đối với các dự thảo văn kiện Đại hội XIII vào sáng 28/10.

Vấn đề văn hóa chưa tương xứng

Ông Chức bày tỏ tiếc nuối: “Trong đổi mới kinh tế phát triển, chính trị ổn định, nhưng văn hóa thì “chưa tương xứng". Sự mất cân bằng ấy đã sinh ra hệ lụy khôn lường, ảnh hưởng trực tiếp đến sự trong sạch và vững mạnh của Đảng, làm phân tâm, suy giảm khối đại đoàn kết toàn dân”.

Theo ông Chức, nhân dân không thể tin vào “bộ phận không nhỏ” tham nhũng, thoái hóa, biến chất. Nhân dân không thể chấp nhận thói tham lam, vụ lợi, bè phái, ích kỷ, buông thả, suy đồi...trái với văn hóa truyền thống "đói cho sạch, rách cho thơm”, "thương người như thể thương thân”.

{keywords}
TS Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa Xã hội của MTTQ

“Có thể nói không còn ai không nhìn thấy tác hại to lớn khi không coi trọng văn hóa. Kinh nghiệm lịch sử từ cổ kim, đông tây; lý luận từ truyền thống đến hiện đại, đều chứng thực rằng: ở đâu vai trò và vị trí của văn hóa bị hạ thấp, ở đó sẽ có hàng loạt bất cập trong kinh tế - xã hội, thậm chí bất ổn về chính trị”, TS Nguyễn Viết Chức cảnh báo. 

Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa Xã hội cho rằng, không thể nói theo cách cũ, càng không thể "nói không đi đôi với làm” hay “nói nhiều làm ít”. Nếu cứ nói "đao to, búa lớn” về văn hóa nhưng không làm được thì chẳng những không có lợi mà còn bất lợi.

Những nhận định khá mới trong văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc khóa XII như: văn hóa trong chính trị, văn hóa trong kinh tế, thị trường văn hóa, công nghiệp văn hóa, chủ động hội nhập quốc tế về văn hóa... là những nhận định hết sức có ý nghĩa đã không được thảo luận kỹ và triển khai trong thực tiễn.

Vì vậy, ông Chức đề nghị phải chỉ ra nguyên nhân của những nguyên nhân không triển khai được đường lối đúng đắn đó.
 
Đề cập đến mục “Xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam”, TS Nguyễn Viết Chức bày tỏ không hào hứng khi gặp phải quá nhiều cụm từ quen thuộc: “đẩy mạnh” “nâng cao” "từng bước vươn lên” “tăng cường" “khẩn trương” “chú trọng".

Trong khi đó, dự thảo báo cáo Tổng kết thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011 - 2020 xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 – 2030 và dự thảo báo cáo Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 – 2025 cũng đề cập đến lĩnh vực văn hóa một cách “khiêm tốn".

Ông Chức nói “tôi không biết góp ý gì” và chỉ mong ban soạn thảo đọc lại các Nghị quyết của Đảng về văn hóa, hoặc gần nhất là Văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng về văn hóa.

Mong 'kinh tế như hôm nay, văn hóa như ngày xưa'

“Phải nói rằng, đọc văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng tôi rất phấn khởi nhận thấy Trung ương đã nhìn nhận và đánh giá rất sâu sắc về văn hóa. Những vấn đề đặt ra vừa trúng, vừa đúng, vừa có tầm chiến lược lại có tính thời sự. Tiếc rằng, sau đó nhiều việc chưa được bàn thảo kỹ, hoặc có bàn thảo nhưng chưa làm được”, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa Xã hội nói.

Ông bày tỏ tâm đắc nhất về cách đặt vấn đề xây dựng con người Việt Nam lên hàng đầu và yêu cầu khá cụ thể việc xây dựng hệ chuẩn giá trị con người Việt Nam. Cái lớn nhất, cái bao trùm nhất của văn hóa là con người. Con người với mối quan hệ với chính nó, với môi trường thiên nhiên, với môi trường xã hội; con người tư duy, con người nhận thức và con người hành động...

{keywords}
Việc đưa vấn đề xây dựng con người lên hàng đầu trong đổi mới văn hóa là hoàn toàn đúng đắn, đúng tầm và có ý nghĩa sâu sắc, thiết thực, không thể thiếu được.

“Hay nói theo Mác thì con người là tổng hòa của các mối quan hệ xã hội. Con người sáng tạo ra văn hóa và chính văn hóa lại tác động để hình thành nhân cách và phẩm giá con người”, ông Chức nhấn mạnh.
 
Ông đặt vấn đề, môi trường thiên nhiên bị hủy hoại, lũ lụt miền Trung dữ dội đến như vậy có phải do con người tác động không? Đâm chém, bạo lực gia đình, trong nhà trường, hiếp dâm trẻ em, cờ bạc, nghiện hút, tham nhũng tràn lan, suy thoái đạo đức, lối sống... làm cho nhiều người bi quan, ngán ngẩm mong “kinh tế như hôm nay, văn hóa như ngày xưa”?
 
Theo Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa Xã hội, xét cả hai mặt, lý luận và thực tiễn, việc đưa vấn đề xây dựng con người lên hàng đầu đối văn hóa là hoàn toàn đúng đắn, đúng tầm và có ý nghĩa sâu sắc, thiết thực, không thể thiếu được.

Vì vậy, Văn kiện lần này cần đánh giá vì sao vấn đề lớn như vậy chưa làm được, nguyên nhân vì sao, cần giải pháp gì chứ không thể lảng tránh. Văn hóa không chỉ là chuyện “đàn ca hát múa”, càng không thể nặng về “tuyên truyền, cổ động" hình thức, tốn kém và phản cảm.

"Một loạt những vấn đề rất hay, rất mới và rất thiết thực Đại hội XII của Đảng đã chỉ ra về văn hóa mà dự thảo lần này không đánh giá và cũng không kế thừa thật là một khiếm khuyết”, ông Chức bày tỏ.

TS Nguyễn Viết Chức tha thiết đề nghị ban soạn thảo đọc kỹ những văn kiện, nghị quyết của Đảng đã ban hành về văn hóa; căn cứ tình hình thực tiễn và yêu cầu phát triển trong tình hình mới viết lại phần nói về văn hóa trong dự thảo Văn kiện.

“Tôi cho rằng, quan điểm của Đảng về văn hóa hoàn toàn đúng đắn, có tính xuyên suốt các thời kỳ cách mạng Việt Nam, vấn đề là giải pháp để thực hiện có hiệu quả mà thôi.

Đổi mới cần cách nhìn mới tư duy và hành động mới, nhưng không thể không bài bản không hệ thống, thấy gì làm nấy lợi sẽ bất cập hại và hậu quả khôn lường nhất là trong lĩnh vực văn hóa”, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa Xã hội cảnh báo.

Thu Hằng

Góp ý Văn kiện Đại hội XIII: 'Bán rau, bán nước cũng sử dụng được tiện ích số'

Góp ý Văn kiện Đại hội XIII: 'Bán rau, bán nước cũng sử dụng được tiện ích số'

Nếu công dân số thì có nghĩa từ bà bán rau, ông bán nước cũng phải sử dụng được các tiện ích số. Có nửa số gia đình nông dân nhà nào cũng có ô tô, xe máy, xây lại nhà, GS Phạm Tất Dong góp ý.