Đây là năm thứ 10 Hà Nam tiếp tục thực hiện mô hình cánh đồng mẫu với 76 mô hình, tổng diện tích trên 2.067 ha. Các cánh đồng mẫu của tỉnh đều đảm bảo tiêu chí về diện tích, tổ chức sản xuất cùng giống, cùng trà, cùng quy trình chăm sóc.
Là một trong những địa phương đi đầu trong triển khai xây dựng mô hình cánh đồng mẫu, đến nay xã Nhân Mỹ, huyện Lý Nhân đã xây dựng được 9 cánh đồng mẫu; trong đó, 2 cánh đồng có quy mô 30 ha/cánh đồng, 7 cánh đồng có quy mô 7 - 15 ha/cánh đồng.
Tất cả các cánh đồng mẫu ở Lý Nhân đều thực hiện “3 cùng” trong sản xuất. Đó là cùng giống, cùng trà, cùng quy trình chăm sóc nên rất thuận lợi trong việc thực hiện cơ giới hoá vào sản xuất. Năng suất lúa trong cánh đồng mẫu đạt hơn 120 tạ/ha/năm, tăng khoảng 7% so với sản xuất bên ngoài của người dân.
Huyện Kim Bảng có 14 mô hình với diện tích 585ha; huyện Bình Lục có 25 mô hình với diện tích 521 ha; huyện Lý Nhân có 16 mô hình với diện tích 330 ha; huyện Thanh Liêm có 9 cánh đồng mẫu với diện tích 278,7 ha và TX Duy Tiên có 7 mô hình với diện tích 233 ha; TP Phủ Lý có 5 cánh đồng mẫu với diện tích 120 ha.
Cánh đồng mẫu đã được các địa phương quy hoạch gọn vùng, liền thửa phát triển bền vững, có hệ thống giao thông và thủy lợi nội đồng thuận lợi cho áp dụng cơ giới hóa, tưới tiêu phục vụ sản xuất 3 vụ/năm hợp lý theo hướng: Vụ xuân muộn - Vụ mùa sớm, mùa trung - Vụ đông hàng hoá. Nông dân được tổ chức liên kết theo phương thức hợp tác, mang lại nhiều lợi ích trong sản xuất, hạn chế rủi ro, giảm chi phí đầu tư về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
Mô hình cánh đồng mẫu tại xã Đồn Xá, huyện Bình Lục được quy hoạch và xây dựng bảo đảm thuận tiện giao thông nội đồng, tưới, tiêu phục vụ sản xuất.
Các cánh đồng thực hiện sản xuất cùng giống, cùng trà nên rất thuận lợi cho quá trình điều tiết nước, chăm sóc, phòng trừ dịch hại. Theo hợp đồng ký kết, doanh nghiệp cung ứng thóc giống, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất và thu mua toàn bộ sản phẩm thóc tươi ngay sau khi thu hoạch cho người dân. Giá trị đem lại trên diện tích sản xuất tại cánh đồng mẫu của xã tăng 7 - 10% so với ngoài mô hình.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nam, từ năm 2014 đến nay tỉnh đã duy trì và thực hiện mở rộng các mô hình cánh đồng mẫu cho cả 3 vụ. Hầu hết các mô hình đều có quy mô từ 30 ha trở lên, mô hình đã phát huy hiệu quả như: tăng năng suất, đảm bảo khâu tiêu thụ ổn định, đặc biệt doanh nghiệp có vùng nguyên liệu, chất lượng gạo đồng nhất và giảm chi phí trung gian nên từ đó đạt hiệu quả sản xuất kinh doanh cao hơn từ 7 - 12% so với phương thức sản xuất cũ.
Theo bà Trần Thị Nga, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật và Kiểm lâm (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Hà Nam, cánh đồng mẫu được địa phương quy hoạch gọn vùng, liền thửa, có hệ thống giao thông và thủy lợi nội đồng, giúp triển khai những mô hình sản xuất mới của ngành thuận lợi hơn. Từ hiệu quả của cánh đồng mẫu, nhiều mô hình sản xuất lúa, cây trồng hàng hóa được mở rộng; việc đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, đưa cơ giới hóa đồng bộ vào các khâu sản xuất được nhân rộng; góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả.
Nông dân được tổ chức liên kết theo phương thức hợp tác, mang lại nhiều lợi ích trong sản xuất, hạn chế rủi ro, giảm chi phí đầu tư về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Giá trị sản xuất trong cánh đồng mẫu đạt 140 - 150 triệu đồng/ha, gấp 1,5 lần so với giá trị sản xuất chung của toàn tỉnh.
Thời gian tới, ngành nông nghiệp Hà Nam tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nông dân mở rộng mô hình cánh đồng mẫu, chủ động đưa những giống cây trồng có giá trị, có lợi thế, thuận lợi về đầu ra vào sản xuất.