Ngành CNHT chưa phát triển tương xứng với tiềm năng
Dự thảo Văn kiện Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu lần thứ VII đánh giá, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết về phát triển công nghiệp chất lượng cao và CNHT.
Từ năm 2016, tỉnh đã tập trung thu hút, thúc đẩy và khởi công xây dựng một số dự án có vốn đầu tư lớn, giá trị gia tăng cao, có sức cạnh tranh, lan tỏa trong lĩnh vực công nghiệp chất lượng cao và CNHT. Việc phát triển CNHT được định hướng cụ thể, thu hút được nhiều dự án lớn. Đến nay, toàn tỉnh có 81 cơ sở, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực về CNHT.
Có thể nói, thời gian qua, ưu tiên đầu tư cho CNHT được Đảng bộ tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy ngành công nghiệp - một trong những trụ cột kinh tế của tỉnh phát triển bền vững.
Bà Rịa – Vũng Tàu xác định phát triển công nghiệp hỗ trợ là một trong hai nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển công nghiệp giai đoạn đến năm 2025 |
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, ngành CNHT của Bà Rịa – Vũng Tàu vẫn chưa tương xứng so với tiềm năng, lợi thế sẵn có. Các sản phẩm CNHT của Bà Rịa – Vũng Tàu hiện nay chủ yếu do các nhà đầu tư nước ngoài sản xuất.
Còn CNHT khu vực doanh nghiệp trong nước phát triển khá chậm với số lượng còn ít, quy mô DN nhỏ, năng lực vốn, công nghệ, sản xuất còn rất hạn chế, chỉ có khả năng tham gia vào một số lĩnh vực CNHT giản đơn, không đòi hỏi cao về kỹ thuật công nghệ và kỹ năng sản xuất. Phần lớn các doanh nghiệp CNHT trong nước chưa tham gia được vào chuỗi cung ứng của các DN đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và sự liên kết chủ yếu vẫn diễn ra giữa các doanh nghiệp FDI với nhau.
Về cơ chế chính sách phát triển ngành CNHT, hiện nay còn tồn tại những điểm yếu là chưa có ngành công nghiệp mũi nhọn đóng vai trò dẫn dắt, tỷ lệ nội địa hóa các ngành công nghiệp còn ở mức thấp. Quy mô và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp còn nhiều hạn chế, nhiều đơn vị chưa đủ lực để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng, sản xuất toàn cầu.
Các chuyên gia cùng chung nhận định, Bà Rịa – Vũng Tàu là một tỉnh công nghiệp, chính vì vậy việc ưu tiên phát triển CNHT phải được nhìn nhận như một mục tiêu chiến lược. Trong đó, lưu ý các vấn đề như ưu tiên tăng cường thu hút các doanh nghiệp ngành CNHT; các chính sách hỗ trợ, lựa chọn các sản phẩm đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư…
Tạo động lực để doanh nghiệp CNHT phát triển
Lãnh đạo UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, trong thời gian qua, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã đạt những thành tựu to lớn trong phát triển kinh tế với cơ cấu công nghiệp và dịch vụ chiếm 88,44%, trong đó tỉ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo tăng từ 52% năm 2015 lên 85% trong tổng giá trị sản suất công nghiệp năm 2020.
Trong thời gian tới, Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ thực hiện cơ cấu lại ngành công nghiệp theo từng chuyên ngành; tập trung phát triển các ngành, sản phẩm công nghiệp có lợi thế so sánh như: CNHT, công nghiệp chuyên sâu, công nghiệp gắn với lợi thế cảng biển; chú trọng các ngành công nghiệp tạo sản phẩm có giá trị gia tăng cao,…
Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu định hướng trong giai đoạn 2021-2025 sẽ tập trung phát triển công nghiệp theo chiều sâu và trở thành tỉnh kiểu mẫu về phát triển công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường. Trong đó, phát triển công nghiệp chất lượng cao và CNHT là hai nhiệm vụ trọng tâm.
Nhiều chuyên gia kinh tế đánh giá, chủ trương của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xác định CNHT là nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển công nghiệp thời gian tới là hết sức đúng đắn, phù hợp với chủ trương của Chính phủ trong phát triển công nghiệp bền vững, khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
CNHT của Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ là là động lực trực tiếp tạo ra giá trị gia tăng, giúp tăng sức cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp chính và đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa của tỉnh.
Để đẩy mạnh phát triển CNHT trên địa bàn tỉnh, góp phần tạo nên những giá trị công nghiệp mới, BR-VT cần xác định công nghiệp mũi nhọn tương ứng với thế mạnh của từng vùng và tập trung phát triển các DN CNHT để sản xuất phụ kiện phục vụ cho ngành công nghiệp mũi nhọn này.
Bên cạnh đó, tỉnh cần quan tâm thành lập khu nghiên cứu công nghệ cao, liên kết với trường đại học tại địa phương hoặc các các viện chuyên ngành với vai trò hỗ trợ đầu vào cũng như đầu ra cho sản phẩm CNHT;
Đồng thời, cần thành lập một Trung tâm hỗ trợ CNHT để truyền tải các chính sách của Nhà nước, giúp đỡ, hỗ trợ cho các doanh nghiệp CNHT thúc đẩy sản xuất, từ đó tạo ra sự kết nối giữa các doanh nghiệp địa phương và vùng trong cùng chuỗi cung ứng.
Hoàng Hiệp