Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia vừa kiến nghị Chính phủ trước mắt tạm thời chưa điều chỉnh thêm giá trong tháng 10 để củng cố tâm lý thị trường. Việc điều chỉnh giá các hàng hóa, dịch vụ cần tính toán, có bước đi thận trọng cả về thời điểm và mức độ.
Siêu thị từ chối tăng giá
Tăng giá than 40%: Thêm áp lực tăng giá điện
Xăng dầu tạm lui, than và gas quyết tăng giá
Dồn dập tăng giá, lạm phát khó giữ 7%
Báo cáo tới Chính phủ về tình hình kinh tế hôm 26/9 vừa qua, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia tiếp tục đưa ra những khuyến cáo về việc kiểm soát lạm phát hiện nay.Tăng giá than 40%: Thêm áp lực tăng giá điện
Xăng dầu tạm lui, than và gas quyết tăng giá
Dồn dập tăng giá, lạm phát khó giữ 7%
Cơ quan này cho biết, mức tăng vọt lên 2,2% lạm phát tháng 9 so với tháng 8 là mức tăng cao nhất trong 16 tháng qua. Đáng lưu ý hơn, CPI tăng vào tháng 9 ở mức cao là ngoài quy luật của những năm gần đây.
Nếu loại trừ yếu tố thời vụ như điều chỉnh lại phí giáo dục và giá dược phẩm, y tế, CPI tháng 9 sẽ chỉ tăng 1,05%. CPI lõi sau khi điều chỉnh yếu tố thời vụ là 0,70%.
Như vậy CPI tháng 9 tăng cao không phải do tác động của chính sách vĩ mô song mức biến động mạnh này rất dễ gây tâm lý tiêu cực, có thể tác động đến hành vi của người tiêu dùng cũng như giới kinh doanh.
Trong điều kiện "lạm phát kỳ vọng" của Việt Nam vẫn rất lớn, việc điều chỉnh giá các hàng hóa, dịch vụ cơ bản theo giá thị trường cần được tính toán lựa chọn cả về thời điểm và mức điều chỉnh, Ủy ban nhấn mạnh.
Dự báo những tháng cuối năm, Ủy ban đã nêu nhiều yếu tố có thể tác động bất lợi tới CPI.
Trước tiên, theo quy luật, giá hàng hóa cuối năm thường có xu hướng tăng. Cùng với đó, giá lương thực trên thế giới được dự báo tiếp tục tăng sẽ ảnh hưởng đến giá nhóm hàng lương thực trong nước.
Ngoài ra, dịch bệnh và chi phí chăn nuôi cao do giá thức ăn gia súc, lãi suất cao nên sẽ ảnh hưởng khá nhiều đến sản xuất chăn nuôi. Đây là những nhân tố gây tác động đến CPI cần được nghiên cứu khắc phục.
Trong khi đó, nhu cầu điều chỉnh giá điện vẫn rất lớn. Giá xăng dầu vẫn rất khó dự báo khi thị trường dầu thô trên thế giới vẫn chịu tác động bởi nhiều nhân tố bất định.
Ngoài ra, những dấu hiệu khá tiêu cực trong thị trường tiền tệ, ngân hàng cũng sẽ ảnh hưởng đến việc kiểm soát lạm phát. Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho hay, đó là việc lãi suất huy động đã có dấu hiệu tăng vượt trần quy định từ đầu tháng 9. Điều này cho thấy một số ngân hàng có thể có khó khăn về thanh khoản. Khối lượng giao dịch trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng đang chậm lại. Như vậy, tình hình này sẽ buộc Ngân hàng Nhà nước phải có chính sách linh hoạt hơn trong việc hỗ trợ thanh khoản cho những ngân hàng gặp khó khăn dù chỉ tạm thời.
Thêm vào đó, giá vàng biến động mạnh, một mặt do tác động của giá vàng thế giới tăng cao, mặt khác do hiệu ứng chính sách chấm dứt hoạt động huy động và cho vay vàng đối với các ngân hàng thương mại ngày 25/11/2012 . Trong khi đó, thị trường lại chưa có thông tin về chính sách cụ thể sẽ xử lý những vấn đề liên quan tới vàng sau ngày này sẽ như thế nào.
Ủy ban cảnh báo, các dấu hiệu trên diễn ra trong cùng một khoảng thời gian, nếu không được khắc phục sớm sẽ rất dễ tạo hiệu ứng cộng hưởng gây tác động tâm lý tiêu cực đến thị trường, ảnh hưởng lớn tới việc kiểm soát lạm phát những tháng cuối năm. Hơn nữa, nếu thị trường vàng biến động làm thay đổi cân đối cung cầu về vàng tất yếu sẽ tác động đến thị trường ngoại hối và gây biến động đến tỷ giá.
Do vậy, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia kiến nghị Chính phủ tiếp tục kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý và đặc biệt ưu tiên mục tiêu kiểm soát lạm phát theo hướng chủ động. Chính phủ cần tính toán và có những bước đi thận trọng trong việc điều chỉnh giá một số hàng hóa, dịch vụ, trước mắt tạm thời chưa điều chỉnh thêm giá trong tháng 10 để củng cố tâm lý thị trường.
Đánh giá chung tổng thể về nền kinh tế, Ủy ban cũng cho rằng, lạm phát 9 tháng qua đã được kiểm soát khá tốt, tăng trưởng kinh tế trong quý III/2012 đã có nhiều dấu hiệu khởi sắc hơn so với 2 quý đầu năm.
Phạm Huyền