Đích đến của Chương trình xây dựng nông thôn mới là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân khu vực nông thôn. Do vậy, trong suốt hành trình 14 năm xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, tỉnh Quảng Ninh luôn quan tâm thực hiện các chỉ tiêu liên quan đến hình thức tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn. Từ đó, đã góp phần định hướng, hỗ trợ cho người dân phát triển các mô hình sản xuất phù hợp, bền vững và nâng cao giá trị.
Từ 2010 đến nay, để hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất, Hội Nông dân tỉnh Quảng Ninh đã tạo các nguồn vốn, quỹ thông qua các kênh như Quỹ Hỗ trợ nông dân, Ngân hàng Chính sách xã hội, các ngân hàng thương mại. Trong đó, tổng nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân trên địa bàn tỉnh đến hết năm 2023 đạt trên 86 tỷ đồng; tổng nguồn vốn uỷ thác từ các ngân hàng qua tổ chức Hội Nông dân đạt trên 2.200 tỷ đồng.
Công tác đào tạo nghề cho lao động để chuyển đổi cơ cấu lao động, cơ cấu nông thôn gắn với tạo việc làm, tăng thu nhập cũng được quan tâm. Đến nay, hội viên nông dân tại các địa phương trong tỉnh đã phát huy vai trò chủ thể trong chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp; tham gia tích cực xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn; xây dựng đời sống văn hóa.
Giai đoạn 2018 - 2023, hội viên, nông dân toàn tỉnh đã đóng góp trên 615 tỷ đồng, trên 9.000 ngày công, hiến trên 1 triệu m2 đất; làm mới, sửa chữa, nâng cấp 1.610km kênh mương, 2.185km đường giao thông nông thôn, đường nội đồng; sửa chữa hàng trăm nhà văn hóa thôn, khu… Qua đó, góp phần tạo sự đột phá phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Khi Chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai mạnh mẽ, nhiều bà con nông dân xã Sơn Dương, TP Hạ Long đã mạnh dạn chuyển đổi mô hình phát triển sản xuất từ trồng lúa sang các loại cây ăn quả cho giá trị kinh tế cao như ổi lê, bưởi da xanh. Từ các mô hình này, đời sống của người dân xã Sơn Dương ngày càng một sung túc, no đủ hơn.
Gia đình ông Vi Văn Tuyên, thôn Đồng Giang, xã Sơn Dương là một trong nhiều hộ dân đổi đời nhờ trồng ổi VietGAP. Đến nay, sau gần chục năm gắn bó với cây ổi, gia đình ông đang có gần 1ha trồng ổi VietGAP, cho thu hoạch trên 50 tấn/năm, thu nhập mang lại khoảng 200 triệu đồng. Ông Tuyên cho biết, gia đình sẽ cùng nhiều bà con trên địa bàn tiếp tục nhân rộng diện tích trồng ổi VietGAP để gia tăng giá trị cây trồng, nâng cao thu nhập.
Ngoài phát triển các mô hình trồng cây ăn quả, nắm bắt được xu hướng và tận dụng diện tích nông nghiệp hiện có, nhiều hộ dân xã Sơn Dương đã bắt tay vào làm du lịch nông nghiệp để đa dạng hóa nguồn thu, tăng giá trị từ vườn.
Dưới sự vào cuộc của các cấp, ngành, Hội Nông dân, người nông dân Quảng Ninh dần thay đổi tư duy, triển khai những mô hình nông nghiệp sạch, an toàn để phát triển bền vững.
Tham gia mô hình trồng chè VietGAP được 2 năm, gia đình ông Trần Văn Điều, xã Quảng Long, huyện Hải Hà luôn tuân thủ nghiêm ngặt quy trình trồng, chăm sóc mà đội ngũ cán bộ huyện đã tập huấn. Nhờ đó, diện tích trồng chè của gia đình ông luôn đạt chất lượng cao, an toàn và được hộ thu mua ưu tiên. Hướng đi này cũng mang về cho gia đình ông nguồn thu nhập gần 100 triệu đồng/năm.
Trong hành trình xây dựng nông thôn mới của huyện Đầm Hà, Hội Nông dân huyện đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể hỗ trợ hội viên, nông dân xây dựng, phát triển các sản phẩm OCOP chủ lực phù hợp với lợi thế địa phương, từ khâu sản xuất đến xây dựng mẫu mã, thương hiệu, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm. Đến nay, huyện Đầm Hà có 16 sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sản phẩm OCOP 4 sao, được người tiêu dùng ưa chuộng.
Anh Hà Thanh Tiêu, Giám đốc Hợp tác xã Thương mại và chế biến thực phẩm Khánh Đan, xã Đầm Hà, huyện Đầm Hà cho biết: Sản phẩm chủ lực của hợp tác xã là chả mực và chả cá mực đạt OCOP 3 sao. Chính quyền, đoàn thể địa phương rất quan tâm động viên tinh thần, tạo điều kiện để chúng tôi tham gia các khóa tập huấn về điều hành, quản lý hợp tác xã, bán hàng trên sàn thương mại điện tử. Tôi rất kỳ vọng được hỗ trợ mặt bằng để mở rộng quy mô nhà xưởng.
Nhờ những mô hình kinh tế phù hợp và sự lan tỏa của phong trào nông dân sản xuất kinh doanh giỏi, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của huyện Đầm Hà năm 2023 đạt gần 75 triệu đồng/năm, cao gấp 4 lần so với năm 2010, góp phần giúp huyện trở thành huyện đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Thời gian tới, Hội Nông dân tỉnh Quảng Ninh sẽ tập trung vận động hội viên, nông dân tích cực thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu; thực hiện có hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp; phát triển sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị; nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể; hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư, khởi nghiệp ở nông thôn.
Đồng thời, chú trọng phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ gắn với phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch văn hóa; lấy công nghiệp, dịch vụ thúc đẩy nông nghiệp, lấy đô thị dẫn dắt nông thôn, nâng cao thu nhập người dân theo hướng bền vững.
Quỳnh Nga