Nguy cơ cao tốc Hà Nội - Hải Phòng ùn tắc khi thí điểm thu phí tự động không dừng

 Xe dán thẻ thu phí tự động đi vào cao tốc chưa cao

 Theo thống kế của Công ty Quản lý khai thác đường cao tốc ô tô Hà Nội – Hải Phòng (VIDIFI), dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương vừa qua (từ 8 đến ngày 11/4) có  248.478 ô tô lưu thông trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, trong số này chỉ có 134.691 xe đi vào làn không dừng (ETC), còn lại vẫn có tới 113.787 phương tiện đi vào làn hỗn hợp và làn một dừng. Như vậy, tỷ lệ xe đi vào làm ETC mới chiếm khoảng 54,21%, số phương tiện còn lại chưa dán thẻ đi vào làn ETC vẫn còn khá lớn.

Bà Bùi Thị Quỳnh, Phó Giám đốc Công ty Quản lý khai thác đường cao tốc ô tô Hà Nội – Hải Phòng cho biết, lưu lượng xe trong dịp cao điểm nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương vừa qua lớn, để tránh ùn tắc, đơn vị đã mở một làn hỗn hợp và 7 làn đường một dừng, nhưng đôi lúc vẫn diễn ra ùn ứ kéo dài vài trăm mét.

Do vậy, nếu tỷ lệ xe dán thẻ đi vào làn ETC không tăng nhanh, dự kiến đầu tháng 6 tới, khi cao tốc Hà Nội – Hải Phòng chỉ thực hiện thu phí tự động không dừng, ùn tắc tại trạm thu phí trên tuyến này là khó tránh khỏi.

“Thí điểm chỉ thu phí tự động không dừng trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng phụ thuộc vào nhà nước. Tuy nhiên, nếu lượng phương tiện đi trên cao tốc dán thẻ ETC chỉ ở mức 60-70% thì cần thiết phải bố trí thêm làn hỗn hợp để không gây ùn tắc tại trạm thu phí”, bà Quỳnh nhìn nhận thực tế. 

 Nên bố trí làn hỗn hợp 

 Khi Bộ GTVT có chủ trương thí điểm thu phí tự động không dừng chỉ có phương tiện đủ điều kiện thu phí tự động mới được đi vào cao tốc Hà Nội – Hải Phòng. Với các phương tiện chưa có thẻ thu phí không dừng sẽ bị xử phạt hoặc từ chối phục vụ. Quy định thí điểm này đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều từ các doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện.

Ông Đặng Thái Phương, Giám đốc Công ty CP giao dịch vận tải Phương Lâm (Hải Phòng) cho biết, nếu đường cao tốc không có làm thu phí hỗn hợp khi xảy ra sự cố về công nghệ sẽ ảnh hưởng lớn đến việc lưu thông của các phương tiện, nhất là khi trên đường có lưu lượng lưu thông cao.

 Anh Lê Thành Long, Giám đốc Công ty TNHH thương mại vận tải Trung Thành (Hải Phòng) chia sẻ, chính sách của nhà nước đưa ra  doanh nghiệp phải thực hiện, do vậy đơn vị đã chủ động dán thẻ cho phương tiện từ năm 2020. 

 Tuy nhiên, ở góc độ người sử dụng dịch vụ, ông Long cho rằng chính sách nhà nước đưa ra cần công bằng và đảm bảo hài hoà lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và nhà nước. Nếu xe không dán thẻ đi vào cao tốc sẽ bị phạt hoặc từ chối phục vụ, vậy khi thiết bị trục trặc, xe phải dừng chờ thì sẽ xử lý nhà cung cấp dịch vụ như thế nào. 

 Theo Hiệp hội vận tải Hải Phòng, đứng ở góc độ thị trường người bán hay cung cấp dịch vụ đưa ra dịch vụ để người dân lựa chọn chứ không nên chỉ đưa ra một lựa chọn duy nhất cho người dân. Do vậy nên có làn hỗn hợp để phù hợp với thực tế hiện nay.

 Ông Bùi Danh Liên, nguyên phó Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội cho rằng, khi thí điểm chỉ thu phí tự động trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng cần thiết phải bố trí làn hỗn hợp để xử lý các tình huống lỗi kỹ thuật cũng như hướng dẫn từ xa để phương tiện chưa đủ điều kiện thu phí tự động chủ động đi vào làn hỗn hợp, tránh tình trạng giao thông bị rối, tắc tại trạm thu phí.

 “Ở các nước dù thu phí tự động nhưng vẫn bố trí làn hỗn hợp dành cho các xe chưa đủ điều kiện đi qua trạm thu phí. Những chủ phương tiện cố tình không dán thẻ thì phải chấp nhận xếp hàng mất thời gian qua trạm. Quản lý nhà nước không nên đưa ra quy định ép người dân đi trên đường phải dán thẻ thu phí tự động, trong khi quy định xe ô tô bắt buộc phải dán thẻ thu phí tự động chưa có văn bản nào yêu cầu”, ông Liên nói.

Mới đây, VIDIFI cũng kiến nghị Tổng cục Đường bộ Việt Nam duy trì mỗi chiều đường tại mỗi trạm thu phí 1 làn hỗn hợp để xử lý các tình huống sự cố phát sinh.

Đồng thời để đảm bảo không xảy ra sự cố khi thí điểm, Tổng cục Đường bộ cần chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng tăng cường dán thẻ; đảm bảo chất lượng thẻ dán cũng như tích cực tuyên truyền để các phương tiện biết chủ trương thí điểm nêu trên.

VIDIFI cũng đề nghị Tổng cục Đường bộ chỉ đạo hai nhà cung cấp dịch vụ không dừng (VETC, VDTC) tăng cường rà soát phần mềm, đường truyền, tăng tốc độ xử lý dữ liệu giữa Back-end của hai nhà cung cấp đảm bảo không để ra sự cố, lỗi trong trường hợp thẻ Epass của VDTC sử dụng tại trạm kết nối với Back-end của VETC và ngược lại (nếu có) như thời gian vừa qua. 

 Ông Nguyễn Xuân Cường, Phó tổng Cục trưởng Đường bộ cho biết, hiện cả nước đã có gần 2,6 triệu xe dán thẻ thu phí tự động không dừng (đạt 57%). Dự kiến từ 1/6 tới, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng sẽ thí điểm chỉ thu phí không dừng. Tổng cục đã có chỉ đạo và chấp thuận phương án xử lý một số tình huống sự cố khi thí điểm trên tuyến cao tốc này. 

Vũ Điệp