Vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng đàm phán cuối cùng của Ủy ban đàm phán liên chính phủ về ô nhiễm nhựa (INC), diễn ra tại thành phố cảng Busan, phía nam Hàn Quốc, từ ngày 25/11 đến 1/12 với sự tham dự của các phái đoàn từ 175 quốc gia.
INC được thành lập năm 2022 theo nghị quyết của LHQ nhằm xây dựng một văn bản quốc tế có tính ràng buộc pháp lý liên quan ô nhiễm nhựa, bao gồm cả trong môi trường biển, dựa trên cam kết chấm dứt tình trạng này vào năm 2040. Mục đích của sáng kiến là đưa ra một giải pháp toàn diện chống ô nhiễm nhựa, từ khâu sản xuất, tiêu dùng đến thải bỏ nhằm bảo vệ môi trường và sức khỏe con người khỏi những tác động tiêu cực.
Tuy nhiên, dù đã trải qua 4 vòng đàm phán nhưng INC vẫn chưa đạt được nhiều tiến triển, do bất đồng về phạm vi áp dụng quy định, vốn sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của mỗi quốc gia.
Điểm bế tắc chính trong các cuộc đàm phán này là liệu có nên quản lý sản xuất polymer, một nguyên liệu quan trọng có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch hay không. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), sản lượng polymer tổng hợp toàn cầu - chất liệu tạo thành nhựa khối - đã tăng gấp 230 lần kể từ những năm 1950.
Giai đoạn 2000-2019, con số này tăng gấp đôi lên 460 triệu tấn, tập trung chủ yếu ở Mỹ, Trung Đông và Trung Quốc. Các quốc gia như Anh, Đức, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước khác trong Liên minh châu Âu (EU) đã kêu gọi áp dụng các biện pháp hạn chế sản xuất nhựa. Trong khi đó, Liên minh toàn cầu vì sự bền vững của nhựa, bao gồm các quốc gia sản xuất dầu mỏ lớn như Saudi Arabia, lại lập luận rằng cần tập trung nhiều hơn vào cách quản lý rác thải nhựa và thúc đẩy tái chế.