Tại Hội nghị công bố kết quả nghiên cứu chuyên sâu của Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương nhấn mạnh, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã được áp dụng triệt để trong tất cả các khâu của quá trình Tổng điều tra, góp phần nâng cao chất lượng số liệu, rút ngắn thời gian xử lý, công bố sớm kết quả Tổng điều tra và tiết kiệm cho ngân sách nhà nước.

Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là cuộc Tổng điều tra đầu tiên tại Việt Nam ứng dụng công nghệ thông tin – truyền thông trong tất cả các công đoạn của Tổng điều tra từ chuẩn bị xây dựng mạng lưới, thu thập thông tin, kiểm tra và nghiệm thu số liệu, xử lý số liệu đến công bố kết quả Tổng điều tra.

Trong đó, áp dụng hai hình thức thu thập thông tin mới, đó là sử dụng thiết bị điện tử di động trong thu thập thông tin và sử dụng phiếu trực tuyến để các hộ dân cư tự cung cấp thông tin thông qua mạng Internet. Cùng với đó là việc đổi mới hình thức quản lý và sử dụng số liệu theo hướng quản lý dữ liệu tập trung và sử dụng phân tán.....

{keywords}
Điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019 có kết quả sớm nhờ ứng dụng triệt để CNTT. 

Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, thực hiện Tổng điều tra trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, nguồn ngân sách nhà nước hạn chế, nguồn hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế dần cắt giảm, trong khi nhu cầu thông tin về dân số ngày càng cao, so với năm 2009, tổng điều tra 2019 đã cải tiến cả và phương pháp và hình thức thu thập thông tin, ứng dụng CNTT trong tất cả các công đoạn của tổng điều tra.

Trước hết về phương pháp thu thập thông tin, nếu như tổng điều tra 2009 chỉ sử dụng phương pháp điều tra trực tiếp (điều tra viên thống kê phỏng vấn trực tiếp đối tượng điều tra và ghi chép thông tin), thì năm 2019 áp dụng cả hai phương pháp là điều tra trực tiếp và điều tra gián tiếp (hộ dân cư tự cung cấp thông tin về dân số và nhà ở thông qua phiếu điều tra trực tuyến).

Về hình thức thu thập thông tin, ngoài việc sử dụng hình thức phiếu giấy in sẵn như năm 2009, tổng điều tra 2019 áp dụng thêm hai hình thức thu thập thông tin mới: Điều tra bằng phiếu điện tử trên thiết bị di động (còn gọi là CAPI) và điều tra bằng phiếu trực tuyến sử dụng Internet (còn gọi là Webform).

Do thay đổi về phương pháp và hình thức thu thập thông tin, nhiều công đoạn khác của tổng điều tra cũng đã được thay đổi theo hướng ứng dụng CNTT bao gồm: lưu trữ và sử dụng sơ đồ nền xã/phường, lập danh sách thôn/tổ dân phố và địa bàn điều tra, lập và cập nhật Bảng kê hộ, chọn mẫu hộ, nhắn tin và gửi thư điện tử (email) đến các hộ đăng ký thực hiện Webform, kiểm tra và duyệt số liệu trực tuyến.

Lãnh đạo Tổng cục Thống kê cho biết, việc cải tiến này đem lại những lợi ích thiết thực trong nâng cao chất lượng số liệu, tăng tính minh bạch và chặt chẽ của quy trình sản xuất thông tin thống kê, rút ngắn thời gian công bố kết quả tổng điều tra, giảm kinh phí điều tra trong dài hạn và phù hợp với xu hướng tổ chức điều tra của thế giới.

Kết quả tổng điều tra năm 2019 đã được công bố vào ngày 19/12/2019, tiếp theo kết quả này, Tổng cục Thống kê thực hiện nghiên cứu phân tích chuyên sâu một số chủ đề dân số, gồm: Mức sinh, mất cân bằng giới tính khi sinh, di cư và đô thị hóa, già hóa dân số, đồng thời dự báo dân số Việt Nam giai đọan 2019 - 2069.

"Những phát hiện chính từ nghiên cứu này nhằm tiếp tục cung cấp bằng chứng về thực trạng, xu hướng, các nhân tố ảnh hưởng tới dân số và đề xuất những kiến nghị nhằm đạt các mục tiêu phát triển bền vững", bà Nguyễn Thị Hương cho biết.

Mỹ Hoà