- Để dẹp bỏ vấn nạn cát tặc trái phép, Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc đã có sáng kiến “giao khoán” từng khúc sông cho những đơn vị được cấp phép.

Nhức nhối nạn “cát tặc”

Sông Lô chứa đựng nguồn vật liệu xây dựng quan trọng cung cấp cho hầu hết các tỉnh miền Bắc như: Hà Nội, Nam Định, Hà Nam, Thái Bình, Quảng Ninh, Hải Phòng... Chính vì vậy, việc khai thác cát sỏi trái phép diễn ra thường xuyên, gây bức xúc trong dư luận.

Các đối tượng gồm những thành phần phức tạp, tập trung nhiều đối tượng giang hồ cộm cán, sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, nguy hiểm để đối phó với các cơ quan chức năng. Thị trường tiêu thụ rộng, nhu cầu lớn dẫn tới nạn “cát tặc” khai thác cát trái phép trên sông Lô diễn ra thường xuyên.

Thậm chí, các đơn vị, tổ chức, cá nhân khai thác trái phép cát sỏi trên địa bàn còn tranh giành vị trí bãi khai thác dẫn tới xung đột gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.

{keywords}
Đã có thời điểm, tàu khai thác cát tría phép hoành hành trên sông Lô tới mức không thể kiểm soát, gây lãng phí nguồn tài nguyên và mất ổn định xã hội.

Từ năm 2012 trở về trước, tình trạng khai thaác cát trái phép trên sông Lô diễn ra hết sức phức tạp. Vì nguồn lợi “khổng lồ” do cát sỏi mang lại khiến nhiều người lóa mắt, bất chấp các quy định của pháp luật để lén lút khai thác.

Cũng vì vấn nạn “cát tặc” khiến nguồn tài nguyên bị thất thoát, Nhà nước thất thu ngân sách. Nạn “cát tặc” hoạt động trái phép và không kiểm soát dẫn tới các đơn vị tranh giành địa bàn, khai thác sai vị trí gây sạt lở kè và đất canh tác của nhân dân.

Để xiết chặt tình trạng “cát tặc” lộng hành trên sông Lô, từ năm 2013, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã rà soát để quy hoạch các khu vực có trữ lượng cát sỏi và cấp phép cho các doanh nghiệp nhằm mục đích quản lý có đầu mối, thu ngân sách cho tỉnh... bảo vệ đê, kè. Đồng thời cương quyết xử lý nghiêm những đơn vị được cấp phép vi phạm các quy định của nhà nước...

{keywords}

Hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc từng bước được kiểm soát.

Huyện Sông Lô có tới 28 km đường sông, 10 xã, thị trấn giáp sông Lô bao gồm: Bạch Lựu, Hải Lựu, Đôn Nhân, Phương Khoan, Tam Sơn, Như Thụy, Yên Thụy, Yên Thạch, Tứ Yên, Đức Bác và Cao Phong. Hiện nay, đã có 8 đơn vị được cấp phép khai thác với 13 giấy phép trên tổng diện tích cấp phép là 3,25 ha, trữ lượng 5.926.631 m3, trong đó một đơn vị đã hết hạn cấp phép khai thác; 3 đơn vị được Cục đường thủy nội địa Việt Nam ban hành văn bản chấp thuận cho phép nạo vét luồng đường thủy nội địa.

“Giao khoán” sông bảo vệ tài nguyên

Mặc dù đã được cấp phép hoạt động khai thác cát sỏi trên địa bàn để giảm thiểu và ngăn chặn nạn “cát tặc” trên sông Lô nhưng vẫn xảy ra tình trạng khai thác chồng lấn, tranh chấp. Một số đơn vị được cấp phép trong quá trình khai thác khoáng sản vẫn còn tình trạng vi phạm khai thác ngoài chỉ giới được cấp phép gây sạt lở đất canh tác, bức xúc trong nhân dân. Thậm chí, một số công ty được cấp phép còn chưa chấp hành quy định về an toàn giao thông đường thủy, không đăng ký số lượng phương tiện khai thác, không có biển đăng ký, không gắn logo công ty nhằm “qua mặt” cơ quan chức năng.

Để giải quyết dứt điểm tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép, tranh giành địa điểm khai thác, gây rối mất trật tự an ninh khu vực, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã ra chỉ thị số 11/CT-UNBD ngày 08/09/2015 về tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản (cát, sỏi) trên địa bàn tỉnh. Theo đó, các Sở, ban, ngành và địa phương liên quan phải tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật và phối hợp kiểm soát có hiệu quả hoạt động khai thác này. Sở tài nguyên và Môi trường chủ trì thụ lý hồ sơ, thẩm định theo quy định hiện hành của pháp luật.

Ông Lê Tiến Anh - Chủ tịch UBND huyện Sông Lô ông được biết: “Tình trạng khai thác cát sỏi trên địa bàn huyện Sông Lô trước đây rất phức tạp. Các đối tượng thường lợi dụng lúc đêm tối cho tàu cuốc vào các bãi bồi hút cát, gây sạt lở đất canh tác của người dân, khiến người dân bức xúc. Tuy nhiên, trước tình trạng như vậy UBND tỉnh Vĩnh Phúc, Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc đã chỉ đạo quyết liệt tình trạng khai thác cát trên Sông Lô nên đến nay đã đi vào ổn định. Các đơn vị khai thác đều được cấp phép theo đúng quy định của nhà nước. Và khai thác đúng điểm mỏ được cấp phép, chấp hành đầy đủ nghĩa vụ theo quy định Luật khoáng sản”.

Bảo Minh