Phát biểu trước Quốc hội sáng nay (17/11), Bộ trưởng Công an cho biết thực tế ở Việt Nam, lực lượng tham gia bảo đảm an ninh, trật tự đã tồn tại ngay từ những ngày đầu Cách mạng Tháng 8 thành công. Đến nay, lực lượng này ngày càng phát huy và đã có những đánh giá mà các ĐBQH nêu.

Ở Singapore thì gọi là lực lượng phòng vệ dân sự, tham gia nhiều các công việc như tự nguyện cấp cứu người bị thương, người bị nạn ở trên đường phố. Ở Trung Quốc có ĐB nói rất đơn giản, nhưng thực ra ít nhất lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở có ở 2 Bộ và một số các lực lượng khác. Ở Nga có khoảng 7 cơ quan như cơ quan an ninh, cơ quan tình báo, Bộ Tình trạng khẩn cấp, Bộ Nội vụ,... Ở Mỹ cũng có hàng chục các cơ quan tham gia công tác này.

{keywords}
Bộ trưởng Tô Lâm phát biểu sáng nay.

Trước cách mạng, chính quyền chế độ cũ cũng đã tổ chức từng thôn, xã có các điếm canh để các lực lượng này hoạt động. Chủ trương hiện nay là giao rất nhiều các công việc và thực hiện nhiệm vụ "4 tại chỗ", thì đây chính là một trong lực lượng rất quan trọng để thực hiện "4 tại chỗ" theo các quy định và phân cấp.

Có ĐBQH cho rằng, khi lực lượng này ra đời thì Công an xã sẽ lười biếng, công việc sẽ dồn hết cho lực lượng này làm, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định: "Chúng tôi chưa bao giờ và cũng chưa từng từ chối hoặc đổ trách nhiệm, thoái thác trách nhiệm cho lực lượng khác trong nhiệm vụ bảo đảm an ninh, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội.

Chúng tôi không có ý xây dựng ra lực lượng này để rồi thoái thác nhiệm vụ; phân cấp cho các lực lượng này làm để lực lượng công an trốn tránh, từ chối trách nhiệm của mình. Chúng tôi không có ý đó".

Theo Bộ trưởng, dự thảo luật này điều chỉnh chính với 3 lực lượng trên thực tế đang tồn tại phạm trên vi toàn quốc, có lịch sử, có các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh.

Đối với lực lượng quần chúng tự quản, tự nguyện khác mang tính đơn lẻ, đặc thù ở các địa phương, không mang tính phổ biến toàn quốc hay nhiều ý kiến khác nhau về tổ chức hoạt động của lực lượng này thì Chính phủ thấy rằng cần phải tiếp tục nghiên cứu, đánh giá thận trọng, toàn diện, cả về quy định cũng như thực tiễn để có đủ cơ sở quy định trong luật.

Đại tướng Tô Lâm thông tin: "Đưa vào luật lực lượng đã tồn tại, xác định nhiệm vụ pháp lý và quy định trong luật bởi nhiều hoạt động của lực lượng này động chạm đến quyền tự do dân chủ, quyền công dân, quyền con người theo quy định của Hiến pháp.

Khi luật này ra đời không hạn chế trách nhiệm tổ chức, cá nhân các lực lượng khác tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở".

ĐBQH băn khoăn sẽ tăng chi phí, Bộ trưởng cho hay, việc thống kê số liệu ở đây là theo quy định.

"Ví dụ lực lượng dân phòng nếu bố trí mỗi thôn, xóm phải có một đội 10 người thì con số rất lớn, khoảng 2 triệu người. Còn nếu điều chỉnh theo quy định của luật thì sẽ giảm, khoảng 500 người.

Lực lượng dân phòng hiện nay chỉ chiếm khoảng 20%, do điều kiện này điều kiện khác chưa hình thành được. Tổng hợp lại, nếu so với luật quy định thì số người sẽ giảm hơn", Bộ trưởng Tô Lâm phân tích.

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Bộ Công an sẽ phối hợp các Cơ quan thẩm định của Quốc hội tiếp tục tiếp thu, giải trình, trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Thành Nam - Thu Hằng