Chia sẻ với PV VietNamNet, Tiến sĩ (TS) Vũ Anh Tuấn – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức cho biết, hạ tầng nội đô TP.HCM đang quá hạn chế như đường hẹp, việc cải tạo nâng cấp rất khó khăn vì đắt đỏ nên phương án hạn chế xe khách cỡ lớn vào nội đô là đúng đắn.

Ông Tuấn phân tích: Xe khách cỡ lớn đi vào nội đô gây cản trở dẫn đến hệ lụy ùn tắc giao thông và thậm chí còn gây ra tai nạn giao thông. Ngoài ra, tình trạng nhiều doanh nghiệp hoạt động theo dạng xe dù bến cóc ở khu nội đô kết hợp nạn ô tô đậu tràn lan trên lòng đường, vỉa hè khu trung tâm gây cản trở, mất an toàn giao thông nghiêm trọng.

"Việc lên kế hoạch hạn chế xe khách vào nội đô là bước đi đúng của Sở GTVT TP.HCM để giải quyết những bất cập trên. Tuy nhiên, cần phải bàn xem cách làm, triển khai như thế nào cho hiệu quả. Sở GTVT cần có đánh giá, dự báo cũng như tính toán đến sự thay đổi của luồng tuyến khi hạn chế xe khách vào nội đô sẽ giúp cải thiện tình hình giao thông đến bao nhiêu”- ông Tuấn nhấn mạnh.

Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức

Cũng theo ông, TP cũng cần phân phối, sắp xếp lại xe ra/vào các bến ngoại ô. Đồng thời, các bến bên trong khu nội đô nếu đủ điều kiện thì TP cũng nên cho phép vận hành. Song song đó, TP cũng xác định các tuyến đường nào xe khách 45 chỗ trở lên được phép lưu thông, tuyến nào không được lưu thông. 

Ông dẫn chứng các đô thị lớn trên trên thế giới đều đưa các bến xe liên tỉnh ra ngoại ô giúp giải tỏa áp lực giao thông cho vùng nội đô. Người dân được trung chuyển qua loại hình giao thông công cộng đảm bảo hành trình thuận lợi như đi taxi, grab, buýt, tàu điện.

"Đứng về góc độ phát triển bền vững, tôi nghĩ TP cần phải tập trung phát triển mạng lưới xe buýt kết nối hệ thống sân bay, bến cảng, bến xe, nhà ga lại, để tạo thuận tiện cho người dân. Có như vậy thì khi triển khai phương án hạn chế xe khách vào nội đô sẽ không gây xáo trộn việc đi lại của người dân"- ông Vũ Anh Tuấn đề xuất.

Xe khách thường dừng đón, trả khách sai quy định trước Khu du lịch Suối Tiên (TP Thủ Đức)

Cần có nghiên cứu và lộ trình thực hiện

Ông Võ Khánh Hưng- Phó giám đốc Sở GTVT TP.HCM nhìn nhận, thực tế hiện nay một số loại hình xe khách, chủ yếu xe khách liên tỉnh đang hoạt động dưới dạng xe dù bến cóc khi dừng đỗ, đậu đón và trả khách không đúng quy định. Đồng thời, nhiều xe chuyển đổi hình thức vận chuyển khi núp bóng loại hình vận tải hợp đồng.

“Nếu đúng ra, tất cả loại hình xe này phải vào bến xe để đón trả khách. Loại hình chúng ta hay gọi là xe dù bến cóc đã gây ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông, mất mỹ quan đô thị, tạo môi trường kinh doanh vận tải bất bình đẳng với một số nhà xe vào bến, chấp hành các quy định, điều kiện kinh doanh vận tải hành khách”- ông Hưng nhận xét.

Lãnh đạo Sở GTVT TP cũng khẳng định, việc cấm xe khách vào trung tâm TP là việc làm cần thiết, tuy nhiên, phải thực hiện đúng quy định, đảm bảo theo yêu cầu đề ra và quan trọng là không gây xáo trộn việc đi lại của người dân.

“Việc hạn chế xe khách vào nội đô là cần thiết, nhưng cần có nghiên cứu và phải có lộ trình. Hiện nay, chúng tôi đang lấy ý kiến của một số cơ quan, ban ngành về đề án. Trước mắt, TP có thể cấm xe khách loại giường nằm vào trung tâm TP. Sau này, có thể cấm xe khách loại hình tính theo số chỗ ngồi để vào nội đô. Tuy nhiên, thành phố sẽ loại trừ một số phương tiện xe khách phục vụ nhu cầu thực tế của xã hội như xe chở công nhân, xe chở học sinh đi tham quan, chở du khách tham quan, xe tham gia các hoạt động của ngành văn hóa thể thao du lịch”- ông Hưng chia sẻ thêm.

Hai phương án hạn chế xe khách vào nội đô được Sở GTVT TP.HCM xây dựng theo từng giai đoạn cụ thể nhằm hạn chế nguy cơ ùn tắc giao thông và kéo giảm tai nạn giao thông trong khu vực nội đô TP.

Phương án 1, Sở GTVT chia làm hai giai đoạn, thời gian hạn chế xe khách vào nội đô TP là từ 6h đến 22h hằng ngày. Trong đó, giai đoạn 1 từ năm 2022 đến 2025, hạn chế xe khách giường nằm. Giai đoạn 2 từ năm 2025 đến 2030, hạn chế xe khách trên 30 chỗ (trừ xe buýt, xe phục vụ đám tang, xe công vụ, xe du lịch được cấp phù hiệu riêng).

Phương án 2 cũng chia làm hai giai đoạn, thời gian cấm xe vào nội đô TP theo khung giờ từ 6h đến 22h hằng ngày. Giai đoạn 1 từ năm 2022 đến 2025, cấm xe khách giường nằm. Giai đoạn 2 từ năm 2025 đến 2030, hạn chế xe khách trên 16 chỗ (trừ xe buýt, xe phục vụ đám tang, xe công vụ, xe du lịch được cấp phù hiệu).

Theo Sở GTVT, cả hai phương án đều có khả năng giảm diện tích chiếm dụng mặt đường và tăng vận tốc lưu thông bình quân của phương tiện so với hiện nay tại khu vực trung tâm. Đồng thời giải quyết tình trạng mất trật tự, an toàn giao thông, tăng mỹ quan đô thị tại khu vực trung tâm TP.

Tuy nhiên, phương án 2 sẽ tác động đến tình hình kinh tế - xã hội lớn hơn cũng như ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp vận tải hành khách trên địa bàn TP. Theo đó, sở đề xuất phương án 1 để thực hiện do ít tác động đến kinh tế - xã hội và vẫn đảm bảo được hoạt động vận tải hành khách trong khu vực.