Chính phủ đề nghị duy trì Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam

Chiều 12/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu vào dự thảo Luật Viễn thông (sửa đổi).

Trình bày tờ trình dự thảo luật, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) Phạm Đức Long cho biết, dự luật nhằm thể chế hóa đầy đủ, đúng chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước trong hoạt động viễn thông, phát triển hạ tầng viễn thông và các hạ tầng khác tạo nền tảng cho phát triển kinh tế số, xã hội số.

Đồng thời, huy động các thành phần kinh tế có đủ năng lực tham gia xây dựng phát triển hạ tầng viễn thông và các hạ tầng khác phục vụ cho chuyển đổi số quốc gia.

Việc xây dựng dự luật còn nhằm khắc phục những vấn đề vướng mắc về thể chế, lỗ hổng chính sách, bất cập trong các quy định của Luật Viễn thông 2009 và quy định có liên quan đến hoạt động viễn thông gây hạn chế quá trình phát triển; bổ sung quy định đối với những ội dung mới, phù hợp với xu thế phát triển viễn thông, xu thế hội tụ, hình thành hạ tầng số, hạ tầng của nền kinh tế số…

Trong quá trình xây dựng, Bộ TT-TT đã tiến hành rà soát, tổng kết, lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động, cơ quan, tổ chức, hiệp hội.

Bộ đã tổ chức nhiều hội thảo để rà soát, đánh giá toàn diện những vấn đề vướng mắc, bất cập trong thực thi, những mâu thuẫn chồng chéo của Luật Viễn thông 2009 với các luật khác nhằm sửa đổi toàn diện và đảm bảo tính khả thi của dự thảo luật.

Khắc phục bất cập về hình thức cấp giấy phép, điều kiện cấp phép

Khái quát lại vấn đề bất cập lớn cần sửa đổi, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, dự luật đưa ra các quy định khắc phục bất cập về hình thức cấp giấy phép, điều kiện cấp phép theo hướng phân loại giấy phép, hình thức cấp phép và các điều kiện phù hợp với yêu cầu quản lý, đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Dự thảo luật cũng đưa ra các quy định khuyến khích việc gia nhập thị trường đối với một số dịch vụ viễn thông không có hạ tầng mạng, đảm bảo quy định cấp phép chặt đối với những trường hợp cung cấp dịch vụ có hạ tầng mạng, sử dụng tài nguyên viễn thông và mạng vệ tinh để bảo đảm an toàn, an ninh.

Đồng thời hoàn thiện quy định sử dụng tài khoản SIM thuê bao di động để thực hiện thanh toán cho các dịch vụ viễn thông và dịch vụ nội dung thông tin trên mạng viễn thông di động hợp pháp. Việc này được thực hiện trên cơ sở nâng cấp các quy định hiện hành và giao thẩm quyền cho Chính phủ quy định chi tiết.

Ngoài ra, dự luật cũng nêu rõ việc tạo thuận lợi cho việc xây dựng, lắp đặt hạ tầng viễn thông trên đất công, trụ sở công, công trình công.

Cạnh đó là bổ sung quy định trách nhiệm của UBND các cấp giải quyết, xử lý hành vi cản trở việc xây dựng hợp pháp cơ sở hạ tầng viễn thông; bổ sung đối tượng của hoạt động chia sẻ cơ sở hạ tầng viễn thông bao gồm thêm những đơn vị thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh bên cạnh đối tượng đã có là các doanh nghiệp viễn thông…

Thứ trưởng TT-TT cũng cho biết, Luật Viễn thông 2009 đã có quy định về việc thu hồi giấy phép viễn thông, phân bổ kho số viễn thông, tài nguyên Internet thông qua phương thức đấu giá. Tuy nhiên, thực tế các nội dung này khó triển khai do quy định mang tính định tính. Dự thảo luật lần này đã giải quyết các vấn đề này, đảm bảo tính khả thi.

Quản lý dịch vụ điện toán đám mây theo nguyên tắc bình đẳng

Dự thảo luật kế thừa các quy định hiện hành về việc duy trì Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam. Một trong những lý do duy trì quỹ này là để đảm bảo nguồn kinh phí phát triển và duy trì hạ tầng viễn thông, cung cấp dịch vụ viễn thông phổ cập tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn mà ngân sách nhà nước khó đảm đương.

Hơn nữa về bản chất, thông qua cơ chế đóng góp và sử dụng nguồn tài chính từ quỹ, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cũng được hưởng lợi, doanh thu sẽ tăng khi đời sống của người dân ở vùng sâu vùng xa được cải thiện, nhu cầu sử dụng các dịch vụ viễn thông của người dân ngày càng cao.

Để khắc phục những bất cập của việc triển khai hoạt động của quỹ trong giai đoạn trước, các chương trình viễn thông công ích giai đoạn sau sẽ xác định rõ mục tiêu hỗ trợ của quỹ, quy định về đóng góp và giải ngân thực hiện theo nguyên tắc thu và chi tương ứng, chưa có nhiệm vụ chi thì không thu để tránh tồn dư quỹ.

Ngoài ra, Thứ trưởng cũng cho hay, dự luật lần này còn hoàn thiện để điều chỉnh các mô hình, dịch vụ mới. Cụ thể như xác định hạ tầng trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây là một phần quan trọng của hạ tầng số.

Hay như việc điều chỉnh hoạt động cung cấp dịch vụ viễn thông qua vệ tinh theo nguyên tắc quản lý chặt, đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, phù hợp với cam kết quốc tế.

Cùng với đó là điều chỉnh hoạt động bán buôn trong viễn thông để đảm bảo thúc đẩy thị trường viễn thông cạnh tranh lành mạnh, bền vững; bổ sung quy định quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet (dịch vụ OTT viễn thông) theo nguyên tắc tạo thuận lợi cho phát triển nhưng có quản lý để bảo đảm quyền lợi của người sử dụng, an toàn, an ninh.

Đối với các nội dung mới có thể phát sinh trong tương lai như Internet thế hệ mới, mô hình hoạt động viễn thông mới, dự thảo luật bổ sung quy định giao thẩm quyền cho Chính phủ ban hành theo nguyên tắc phù hợp với quy định chung.

Một điểm đáng chú ý của dự luật lần này theo Thứ trưởng Phạm Đức Long là quy định về quản lý dịch vụ trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây mà luật hiện hành chưa có.

Hiện trên thế giới, một số nước như Trung Quốc, Thái Lan, Ai Cập,... cũng quy định dịch vụ trung tâm dữ liệu, dịch vụ điện toán đám mây là dịch vụ viễn thông và quản lý theo pháp luật về viễn thông.

Dự thảo luật đưa ra các quy định quản lý dịch vụ trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây theo một số nguyên tắc, trong đó có quy định quản lý bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài…

Để đảm bảo an toàn thông tin, an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cho người sử dụng, Nhà nước quản lý chặt chẽ thông qua các tiêu chuẩn kỹ thuật về hạ tầng, chất lượng dịch vụ, an toàn thông tin, an ninh mạng... và các quy định về bảo vệ dữ liệu theo Luật Viễn thông, Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng và pháp luật có liên quan.

Ngoài ra, dự luật cũng bổ sung quy định quản lý việc cung cấp dịch vụ viễn thông (trong đó có dịch vụ vệ tinh) xuyên biên giới vào Việt Nam theo nguyên tắc nội luật hóa cam kết quốc tế. Cụ thể là việc cung cấp dịch vụ viễn thông xuyên biên giới đến người sử dụng trên lãnh thổ Việt Nam phải thông qua thỏa thuận thương mại với doanh nghiệp viễn thông Việt Nam.

Một nguyên tắc nữa là phải đảm bảo an toàn, an ninh khi cung cấp dịch vụ viễn thông xuyên biên giới thông qua các yêu cầu kỹ thuật.

Dự luật lần này cũng bổ sung quy định quản lý hoạt động bán buôn trong viễn thông; quy định quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet…