Chiều 28/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm thảo luận là quy định về tổ chức chính quyền đô thị và quản lý biên chế.
Không thể có nhiều mô hình tổ chức chính quyền đô thị
Đại biểu Lê Hoàng Hải (Đồng Nai) bày tỏ tán thành với quy định về tổ chức chính quyền tại TP Hà Nội như dự thảo luật.
Tuy nhiên, mô hình này đang khác với mô hình chính quyền đô thị tại TP Đà Nẵng và TP.HCM. Quan điểm của Chính phủ về sự phát triển ưu, nhược của các mô hình chính quyền đô thị chưa thực sự rõ ràng; chưa cho thấy sự khác biệt về tổ chức dẫn đến khác biệt về cách thức quản lý, vận hành các hoạt động của chính quyền đô thị, các cơ chế, chính sách được áp dụng.
Do đó, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu, tổng kết, đánh giá, xem xét việc sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức chính quyền địa phương hoặc xây dựng Luật Chính quyền đô thị riêng để tạo cơ sở áp dụng đồng bộ, ổn định, thống nhất các nội dung về chính quyền đô thị.
Cùng mối quan tâm, Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh, khi tổ chức nhiều cấp chính quyền trong đô thị sẽ dẫn đến việc quản trị địa phương không hiệu quả và tạo ra sự ngắt quãng, phân khúc, không thống nhất.
Đại biểu nêu thực tiễn TP.HCM và Đà Nẵng đều đã tổ chức mô hình chính quyền đô thị một cấp chính quyền và cũng rất hiệu quả vì phù hợp với đặc điểm của đô thị, còn TP Hà Nội đang thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND ở phường.
“Cùng đặc điểm đô thị giống nhau, không thể có nhiều mô hình tổ chức chính quyền đô thị trong một quốc gia. Nếu dự thảo được thông qua thì tổ chức chính quyền đô thị ở TP Hà Nội là 2 cấp chính quyền, trong khi đó chính quyền đô thị ở Đà Nẵng và TP.HCM là 1 cấp chính quyền, nghĩa là không tổ chức HĐND quận và phường”, đại biểu Hà Sỹ Đồng phân tích.
Vì vậy, ông đề nghị cần xem xét kỹ lại mô hình tổ chức chính quyền đô thị ở Thủ đô để đảm bảo tính thống nhất trong tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam.
Giải trình về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, qua tổng kết thí điểm mô hình này cho thấy Hà Nội không tổ chức HĐND ở phường là tốt, phù hợp nên Chính phủ tiếp tục đề nghị ở trong dự thảo Luật Thủ đô là luật hóa mô hình chính quyền đô thị.
Theo ông Tùng, việc thí điểm mô hình chính quyền đô thị ở TP.HCM và Đà Nẵng vẫn là trong quá trình tiếp tục nghiên cứu, đánh giá, Quốc hội cũng chưa tổng kết, cho nên cũng chưa thể khẳng định những mô hình đó phù hợp với TP.HCM và Đà Nẵng thì có phù hợp với Hà Nội hay không.
“Cho nên đây là quá trình cần phải tiếp tục nghiên cứu, đánh giá. Trước mắt Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép luật hóa mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội và chúng tôi thấy như vậy cũng phù hợp”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nói.
Cần tăng đại biểu chuyên trách cho HĐND TP Hà Nội
Ngoài ra, ông Hà Sỹ Đồng cũng cho rằng, việc quy định nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND TP Hà Nội về biên chế chưa thể hiện được tư tưởng phân cấp trong quản lý biên chế vì vẫn thực hiện như hiện nay.
Vừa qua, Quốc hội cũng đã có Nghị quyết 98 phân cấp, giao cho TP.HCM được quyền quyết định cơ cấu và số lượng cán bộ, công chức làm việc ở xã, phường và thị trấn.
Hơn nữa theo tinh thần, chủ trương của Đảng là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phát huy vai trò tự chủ, tự quản của chính quyền thủ đô.
“Do đó, Quốc hội nên đẩy mạnh việc phân cấp, quản lý về biên chế, giao cho Hà Nội được quyền quyết định biên chế cán bộ, công chức, viên chức, tất nhiên phải có cơ chế báo cáo, kiểm tra, kiểm soát của trung ương trong quá trình thực hiện”, đại biểu đề nghị.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng cũng cho rằng, cần đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền của Chính phủ và của Thủ tướng Chính phủ cho chính quyền thủ đô có đủ thẩm quyền để chủ động, linh hoạt, năng động trong thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội và văn hóa.
Ủng hộ với quy định tăng biên chế cho HĐND TP Hà Nội, đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Thừa Thiên Huế) nêu thực tế, Hà Nội có vị trí, vai trò là thủ đô của đất nước, là trái tim, bộ mặt của quốc gia. Vì vậy, yêu cầu về quản lý mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội của thành phố không đơn thuần tương tự với các địa phương khác.
Hơn nữa Hà Nội là địa phương có dân số rất đông, trên 8,56 triệu nhân khẩu, dân số thường xuyên khoảng 11 triệu người. Các giao dịch hành chính diễn ra rất nhiều, yêu cầu quản lý rất cao, nhiều trọng trách mà định biên hằng năm, đặc biệt từ năm 2021 so với năm 2015 giảm đến 15,65% biên chế hành chính và giảm 10% biên viên chức trong khi lượng công việc ngày càng gia tăng dẫn đến áp lực thực hiện nhiệm vụ, nhất là đối với công chức.
“Nếu tính theo dân số trên biên chế công chức thì hiện nay ở Hà Nội là 1.016 người/công chức, trong khi trung bình 63 tỉnh thành chúng ta là 686 người/công chức. Về cơ cấu tổ chức số lượng đại biểu HĐND TP hiện nay có tỷ lệ 90.000 người/đại biểu, trong khi bình quân chung của cả nước của chúng ta là 26.500 người/đại biểu”, đại biểu so sánh.
Mặt khác, bà Sửu cho rằng, việc không tổ chức HĐND phường, số lượng đại biểu HĐND các cấp của thành phố đã giảm đi đáng kể và tới đây sẽ tiếp tục giảm khi một số huyện của thành phố phát triển thành quận.
“Việc tăng số lượng đại biểu chuyên trách cũng cần phải bố trí, phân công nhiệm vụ làm việc trong các ban của HĐND để làm việc thường xuyên, liên tục”, nữ đại biểu tỉnh Thừa Thiên Huế nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng ghi nhận các đề nghị của đại biểu cần giao mạnh mẽ hơn cho chính quyền TP Hà Nội về vấn đề biên chế.
“Trong dự thảo hiện nay đã đổi mới rất mạnh mẽ theo hướng TP Hà Nội được căn cứ vào quy mô dân số, vị trí việc làm và tình hình kinh tế - xã hội cũng như khối lượng công việc và khả năng cân đối ngân sách để quyết định, xác định số lượng biên chế cán bộ, công chức, viên chức của thành phố để trình cấp có thẩm quyền quyết định và đảm bảo tỷ lệ giữa biên chế và tổng số dân không cao hơn tỷ lệ trung bình của cả nước”, ông Tùng giải thích.
.svg){kind=icon}
