- Để khắc phục tình trạng thiếu máu phục vụ khám, chữa bệnh, Bộ Y tế trình 2 phương án, trong đó có đề xuất công dân tự nguyện hiến máu 1 lần/năm.

Dự thảo tờ trình dự án luật Máu và tế bào gốc của Bộ Y tế gửi lên Chính phủ cho biết, ở các nước đang phát triển, mỗi năm cần 2% dân số tham gia hiến máu. Như vậy mỗi năm, Việt Nam cần tới 1,8 triệu đơn vị máu.

Tuy nhiên, theo thống kê của Bộ Y tế năm 2010, lượng máu tiếp nhận của cả nước mới đạt 1,05 triệu đơn vị, đáp ứng được 45% nhu cầu về máu điều trị và tỷ lệ dân số tham gia hiến máu mới chỉ đạt 0,9%.

{keywords}
Sinh viên ĐHQG Hà Nội tham gia hiến máu tình nguyện

Để khắc phục tình trạng thiếu máu phục vụ điều trị, Bộ Y tế đề xuất 2 giải pháp:

Một là: Quy định việc hiến máu là nghĩa vụ bắt buộc của công dân, phải thực hiện mỗi năm một lần nhưng có loại trừ một số trường hợp không thể hiến máu.

Với dân số hiện nay là gần 90,5 triệu người, mỗi năm nước ta sẽ có khoảng 46 triệu người phải tham gia hiến máu (trừ 30,3 triệu công dân dưới 18 tuổi và khoảng 14,2 triệu người mắc các bệnh không thể hiến máu). Người hiến máu sẽ được nghỉ việc sau khi hiến.

Hai là: Quy định việc hiến máu là tự nguyện kết hợp với tăng chi cho hoạt động vận động hiến máu.

Giả định số người hiến máu đạt tỷ lệ lý tưởng là 2% dân số thì một năm nước ta sẽ có 18,2 triệu người tham gia hiến máu.

Theo Bộ Y tế, cả 2 phương án sẽ không tác động đến nguồn chi của Nhà nước mà chỉ tăng chi của BHYT và chủ sử dụng lao động.

Theo Bộ Y tế, với phương án 1, nguồn máu sẽ ổn định, tuy nhiên quỹ BHYT sẽ tăng chi thêm khoảng 400 tỷ đồng/năm, trong đó chi phí lương khoảng 386 tỷ; 55 tỷ mua trang thiết bị. Chủ sử dụng lao động sẽ phải bỏ ra khoảng 6.400 tỷ để chi trả tiền lương cho khoảng thời gian 46 triệu lao động sử dụng đi hiến máu; bản thân người lao động sẽ phải bỏ ra gần 590 tỷ phục vụ cho việc đi lại hiến máu.

Với phương án 2, trong điều kiện lý tưởng là có 18,2 triệu người hiến máu tình nguyện trong một năm thì hằng năm sẽ tiêu tốn khoảng 2.000 tỷ đồng. Trong đó BHYT tăng chi thêm khoảng 524 tỷ/năm (364 tỷ cho vận động hiến máu), chủ sử dụng lao động sẽ phải bỏ ra khoảng 2.500 tỷ để chi trả tiền lương và bản thân người lao động sẽ phải bỏ ra trên 232 tỷ cho việc đi lại phục vụ cho việc hiến máu.

Theo tính toán, nếu chọn giải pháp 1 sẽ gây dư thừa gần 28 triệu đơn vị máu. Việc sử dụng giải pháp 1 cũng làm tăng chi phí của xã hội lên gấp đôi so với việc sử dụng giải pháp 2.

Do đó sau khi tham khảo các luật pháp quốc tế và các quốc gia đã ban hành luật về máu, Bộ Y tế cho biết ủng hộ phương án 2 kết hợp tăng chi cho hoạt động vận động hiến máu.

Sắp tới, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức họp với các bộ ngành liên quan để tư vấn thẩm định dự án luật này trước khi trình QH cho ý kiến vào kỳ họp thứ 7/2018.

Hiện nay, việc hiến máu tại Việt Nam được thực hiện trên cơ sở tự nguyện, dựa trên cơ sở cân nặng của người hiến máu.

Người có cân nặng từ 42kg đến dưới 45kg được phép hiến không quá 250ml máu toàn phần mỗi lần; người có cân nặng 45kg trở lên được phép hiến máu toàn phần không quá 9ml/kg cân nặng và không quá 500ml mỗi lần. Trung bình mỗi năm 1 người có thể hiến tối đa 4 lần.

T.Hạnh