Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 45/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đang được Bộ Tài nguyên và Môi trường lấy ý kiến đóng góp rộng rãi. Với những quy định cụ thể và mức phạt được tăng nặng, dự thảo này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân, hướng tới một Việt Nam xanh - sạch - đẹp.
Theo dự thảo, hành vi không phân loại rác thải sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng. Mức phạt này cũng được áp dụng cho hành vi không sử dụng bao bì chứa rác thải sinh hoạt theo quy định. Đối với cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có phát sinh chất thải rắn sinh hoạt với tổng khối lượng từ 300kg/ngày trở lên, mức phạt sẽ tăng lên đáng kể.
Cụ thể, hành vi không ký hợp đồng với đơn vị thu gom, vận chuyển rác thải sẽ bị phạt từ 30 đến 40 triệu đồng. Sử dụng phương tiện vận chuyển rác thải không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật sẽ bị phạt từ 40 đến 60 triệu đồng.
Phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 150 triệu đồng đối với hành vi không tiến hành cải tạo cảnh quan, không có biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm môi trường ngay sau khi đóng bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt; không tổ chức quan trắc, theo dõi diễn biến môi trường tại bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt kể từ ngày kết thúc việc đóng bãi chôn lấp và báo cáo cơ quan chuyên môn về bảo vệ môi trường cấp tỉnh theo quy định.
Hành vi vi phạm của chủ dự án đầu tư, chủ sở hữu, ban quản lý khu đô thị, chung cư, tòa nhà văn phòng bị xử phạt như sau:
Phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 250 triệu đồng đối với hành vi không bố trí thiết bị, phương tiện, địa điểm để phân loại tại nguồn, thu gom, lưu giữ chất thải rắn sinh hoạt theo quy định.
Phạt tiền từ 250 triệu đồng đến 300 triệu đồng đối với hành vi không tổ chức thu gom chất thải từ hộ gia đình, cá nhân theo quy định; không bố trí điểm tập kết chất thải rắn sinh hoạt phù hợp trong khuôn viên của dự án đầu tư theo quy định.
Ngoài ra, các hành vi vi phạm trong hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt cũng sẽ bị xử lý nghiêm. Đơn vị không đào tạo nghiệp vụ, trang bị bảo hộ lao động cho công nhân thu gom, vận chuyển rác sẽ bị phạt từ 5 đến 10 triệu đồng.
Việc siết chặt xử phạt đối với các hành vi vi phạm về quản lý chất thải rắn sinh hoạt là cần thiết, nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân và các tổ chức trong việc bảo vệ môi trường.
Xây dựng văn hóa môi trường bền vững
Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 45/2022/NĐ-CP không chỉ dừng lại ở việc tăng nặng mức phạt, mà còn hướng đến việc xây dựng một văn hóa môi trường bền vững trong cộng đồng. Bằng cách quy định rõ ràng trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức trong việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt, dự thảo góp phần tạo nên một môi trường sống trong lành, an toàn cho tất cả mọi người.
Tuy nhiên, để Nghị định thực sự đi vào cuộc sống, cần có sự chung tay góp sức của cả cộng đồng. Bên cạnh việc tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, cần có những giải pháp đồng bộ để nâng cao ý thức tự giác của người dân.
Một số giải pháp như:
Tăng cường đầu tư cho hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải: Đảm bảo rác thải được thu gom và xử lý một cách khoa học, hiệu quả, tránh gây ô nhiễm môi trường. Khuyến khích người dân sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường: Hạn chế sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần, ưu tiên sử dụng các sản phẩm có thể tái chế, tái sử dụng.
Xây dựng các mô hình cộng đồng xanh: Phát động các phong trào trồng cây xanh, thu gom rác thải, bảo vệ môi trường tại các khu dân cư, trường học, cơ quan...
Việc bảo vệ môi trường là trách nhiệm của tất cả mọi người. Mỗi hành động nhỏ, từ việc phân loại rác thải tại nhà đến việc hạn chế sử dụng túi nilon, đều góp phần tạo nên sự thay đổi tích cực cho môi trường sống. Với sự vào cuộc của các cấp, các ngành và toàn thể người dân, Việt Nam sẽ sớm đạt được mục tiêu xây dựng một đất nước xanh - sạch - đẹp, bền vững.