Tỉnh Cao Bằng thuộc vùng du lịch trung du và miền núi phía Bắc, có trên 333km đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc. Tỉnh được thiên nhiên ban tặng vẻ đẹp tuyệt mỹ, không chỉ mang nhiều giá trị đa dạng sinh học độc đáo, các giá trị di sản địa chất, địa mạo, mà còn là nơi hội tụ của nhiều di tích lịch sử, khảo cổ học nổi tiếng.

Bên cạnh đó, tỉnh Cao Bằng còn là vùng đất có bề dày lịch sử, là vùng đất giàu truyền thống cách mạng, là “cái nôi” của cách mạng Việt Nam, được Bác Hồ lựa chọn để trở về trực tiếp lãnh đạo cách mạng sau hơn 30 năm bôn ba đi tìm đường cứu nước. Dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ 95,3% dân số toàn tỉnh. Mỗi dân tộc thiểu số đều có những phong tục, tập quán với nét sinh hoạt văn hóa rất riêng, độc đáo, phong phú, tạo nên sự giao hòa văn hóa giữa các dân tộc anh em, hình thành văn hóa đa dân tộc và đậm đà bản sắc của vùng đất Cao Bằng...

Tỉnh Cao Bằng sở hữu tài nguyên du lịch phong phú, riêng có, với hơn 200 di tích, trong đó 98 di tích được xếp hạng (3 di tích quốc gia đặc biệt: Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó, Khu di tích quốc gia đặc biệt Rừng Trần Hưng Đạo, Khu di tích quốc gia đặc biệt Địa điểm chiến thắng Biên giới năm 1950; 25 di tích cấp quốc gia; 68 di tích cấp tỉnh); 2 bảo vật quốc gia; 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận 1 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại...

Các đệ tử cùng với sư phụ thực hiện nghi lễ cúng trên đàn tế trời trong lễ cấp sắc của người Dao tiền ở Cao Bằng.

Tỉnh Cao Bằng có trên 2.000 di sản văn hóa phi vật thể; trong đó tiếng nói, chữ viết có 6 di sản, ngữ văn dân gian có 150 di sản, tập quán xã hội và tín ngưỡng có 745 di sản, lễ hội truyền thống có 200 di sản, nghề thủ công truyền thống có 112 di sản, tri thức dân gian có 487 di sản, nghệ thuật trình diễn dân gian 300 di sản...

Được thiên nhiên ưu ái, tỉnh Cao Bằng có những thắng cảnh say đắm lòng người, như thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao, Mắt Thần núi (huyện Trùng Khánh), Quần thể hồ Thăng Hen (huyện Quảng Hòa) với hệ thống hang động ngầm rất hấp dẫn du khách quốc tế... Trong đó, có những di sản có giá trị nổi bật về hệ sinh thái, với sự hiện diện của nhiều giống loài quý hiếm, như Khu bảo tồn loài vượn Cao Vít (huyện Trùng Khánh), Vườn quốc gia Phja Oắc - Phja Đén (huyện Nguyên Bình) với đặc trưng rừng rêu và đa dạng sinh học, nơi sinh sống của trên 90 loài thực vật và 58 loài động vật quý hiếm...

Tỉnh Cao Bằng nổi tiếng có nhiều đặc sản, văn hóa ẩm thực độc đáo, trong đó nổi bật như: lê Đông Khê lọt vào tốp trái cây nổi tiếng nhất Việt Nam năm 2012, bánh Coóng phù Cao Bằng, xôi Trám, hạt dẻ lọt tốp 100 món ăn đặc sản nổi tiếng Việt Nam.

Với những giá trị về địa chất, địa mạo, lịch sử mang đậm bản sắc văn hóa, tháng 4-2018, Công viên địa chất Non nước Cao Bằng đã được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu với diện tích trên 3.000km2, sở hữu những giá trị về địa chất, địa mạo, lịch sử mang đậm bản sắc văn hóa với hơn 130 điểm di sản và ba tuyến trải nghiệm. Việc xây dựng thành công danh hiệu công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng đã mở ra cho du lịch Cao Bằng nhiều cơ hội mới, đem đến những đóng góp rất tích cực, hiệu quả đột phá cho ngành du lịch của địa phương.

Từ những thế mạnh đặc trưng, ngành du lịch được Đảng bộ, chính quyền tỉnh Cao Bằng quan tâm, chú trọng phát triển với các cơ chế, chính sách phù hợp, sự vào cuộc của các cấp, các ngành, địa phương và nhân dân để cùng hiện thực hóa mục tiêu và khát vọng phát triển du lịch tỉnh Cao Bằng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn theo hướng bền vững.

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cao Bằng nhiệm kỳ 2016 - 2020 xác định du lịch là 1 trong 6 chương trình trọng tâm của tỉnh. Thực hiện mục tiêu này, tỉnh Cao Bằng đã xây dựng lộ trình phù hợp, với điểm nhấn quan trọng là Chương trình số 10-CTr/TU, ngày 29-4-2016, của Tỉnh ủy Cao Bằng về phát triển du lịch giai đoạn 2016 - 2020. Qua 5 năm thực hiện, chương trình đã mang lại những kết quả tích cực, thay đổi cơ bản diện mạo du lịch Cao Bằng. Kết cấu hạ tầng du lịch, dịch vụ được quan tâm đầu tư, nâng cấp. Công tác quy hoạch du lịch trên địa bàn tỉnh cơ bản được hoàn thành. Bước đầu tập trung đầu tư xây dựng một số khu, điểm du lịch quan trọng, tạo được nền móng cơ bản về hạ tầng giao thông phục vụ các tuyến du lịch chính trong tỉnh. Lượng khách, doanh thu và tăng trưởng du lịch có sự phát triển vượt bậc.

Kế thừa kết quả đạt được của giai đoạn trước cùng với tâm thế, khát vọng xây dựng thương hiệu du lịch Cao Bằng, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Cao Bằng đã cụ thể hóa Nghị quyết thành hành động, thể hiện rõ nét nhất trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cao Bằng lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025, trong đó xác định du lịch - dịch vụ bền vững là 1 trong 3 đột phá chiến lược. Ngày 29-3-2022, Ban Chỉ đạo thực hiện các nội dung đột phá tỉnh ban hành Kế hoạch số 11-KH/BCĐ thực hiện nội dung đột phá về phát triển du lịch - dịch vụ bền vững giai đoạn 2022 - 2025, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội về vị trí, vai trò và ý nghĩa của ngành du lịch đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Văn Thường, Phạm Huyền, Duy Linh, Thu Hoài, Lan Anh