Sau hơn 16 ngày làm việc khẩn trương, khoa học, dân chủ và trách nhiệm cao, Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra và thành công tốt đẹp, đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19 ở nước ta vẫn diễn biến phức tạp. Thành công của Kỳ họp này tiếp tục khẳng định những bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một Quốc hội chủ động, trí tuệ, đoàn kết, đổi mới và trách nhiệm, một Quốc hội ngày càng dân chủ, công khai, minh bạch, gắn bó mật thiết với cử tri, nhân dân, đồng thời là hiện thân của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Để nhìn lại những kết quả nổi bật của kỳ họp này, phóng viên có cuộc trao đổi với Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường.

Phóng viên: Thưa Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV đã thành công tốt đẹp với những quyết nghị quan trọng về kinh tế, xã hội của đất nước cũng như những mục tiêu thực hiện trong năm 2022 và những năm tiếp theo. Nhân đây, Tổng Thư ký Quốc hội có thể chia sẻ những điểm nhấn trong thành công của kỳ họp, nhất là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp?

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường: Những điểm nhấn thành công của Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV được thể hiện trên nhiều phương diện.

Thứ nhất, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến hết sức phức tạp, dưới sự lãnh đạo sâu sát của Chủ tịch Quốc hội, Đảng đoàn Quốc hội, trên cơ sở các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, chúng ta đã tổ chức thành công Kỳ họp thứ 2 của Quốc hội khóa XV ở các phương diện, nội dung kỳ họp đã được thực hiện tốt và đặc biệt chúng ta đã đảm bảo an toàn tuyệt đối cho đại biểu Quốc hội trong công tác phòng, chống COVID-19.

Thứ hai, sau 16 ngày làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, đổi mới, trí tuệ, Quốc hội đã hoàn thành nội dung chương trình đề ra, thực hiện tốt nhiệm vụ của mình ở ba phương diện: xây dựng pháp luật, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. 

{keywords}
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường.

Về xây dựng pháp luật, Quốc hội đã thông qua 2 dự án luật và cho ý kiến lần đầu đối với 5 dự án luật khác. Đồng thời Quốc hội cũng đã ban hành 12 nghị quyết hết sức quan trọng làm căn cứ để Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương tổ chức thực hiện, góp phần rất quan trọng vào việc thể chế hóa, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội VIII của Đảng.

Về giám sát tối cao, Quốc hội đã tổ chức các phiên chất vấn, trả lời chất vấn đầu tiên của Quốc hội khóa XV hết sức thành công, Quốc hội đã chất vấn Thủ tướng Chính phủ và 4 vị Bộ trưởng trên cơ sở ý kiến của đại biểu cũng như cử tri gửi đến để chất vấn, qua đó ban hành nghị quyết rất quan trọng, làm căn cứ để Chính phủ, các Bộ trưởng, trưởng ngành và các địa phương tổ chức thực hiện, góp phần vào việc thực hiện nhiệm vụ giám sát tối cao của Quốc hội. Bên cạnh đó, Quốc hội cũng đã xem xét các báo cáo của Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao xoay quanh việc thực hiện nhiệm vụ, nhất là nội dung liên quan đến bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội; những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp, công tác thi hành án; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; phòng, chống tham nhũng trong năm 2021; xem xét Báo cáo tổng hợp ý kiến của cử tri và nhân dân gửi tới Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV. Ngoài ra, chúng ta cũng xem xét đánh giá việc thực hiện giám sát của Quốc hội liên quan đến các kiến nghị của cử tri gửi đến Quốc hội trong năm 2021 đã được triển khai thực hiện như thế nào, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến khiếu nại, tố cáo. Đây là những nội dung rất quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ giám sát của Quốc hội.

Về quyết định những vấn đề quan trọng, Quốc hội đã ra Nghị quyết về kinh tế xã hội, phân bổ ngân sách nhà nước, dự toán ngân sách nhà nước năm 2022, ra Nghị quyết về cơ cấu lại nền kinh tế và xem xét ban hành Nghị quyết về quy hoạch sử dụng đất quốc gia giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời Quốc hội cũng đã ban hành Nghị quyết về quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025. Hai nội dung rất quan trọng ở đây là Quốc hội đã quyết định chiến lược phục hồi, phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2025 và đặc biệt là Quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Đây là những quyết định rất quan trọng, làm căn cứ cho các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt là Chính phủ tổ chức thực hiện, đồng thời cũng là căn cứ để Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội tiến hành giám sát để đảm bảo thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Một điểm nhấn quan trọng là chúng ta đã bố trí chương trình kỳ họp hết sức hợp lý, kết hợp học trực tuyến và trực tiếp. Nội dung đã được chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng theo phương châm từ sớm, từ xa, theo chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Chính phủ để trình các nội dung rất chất lượng, đạt yêu cầu cao.

Thứ ba, đây là lần đầu tiên Quốc hội tổ chức họp kết hợp cả trực tiếp và trực tuyến, lần đầu tiên có việc xây dựng các báo cáo tổng hợp ý kiến của các đại biểu Quốc hội sau mỗi phiên thảo luận, nhất là thảo luận ở tổ. Báo cáo tổng hợp này được gửi tới tất cả các đại biểu, đặc biệt là gửi đến cơ quan soạn thảo để làm căn cứ cho giải trình bước đầu, qua đó tránh các ý kiến trùng lặp khi thảo luận tại hội trường.

Thứ tư, tại Kỳ họp này, Quốc hội đã dành phút tưởng niệm cho đồng bào, cử tri, cán bộ, chiến sĩ, các lực lượng tuyến đầu đã hy sinh do dịch bệnh COVID-19. Điểm này được cử tri, nhân dân cả nước đánh giá rất cao.

Thứ năm, công tác đảm bảo cơ sở vật chất, an ninh, an toàn cũng như các điều kiện kỹ thuật khác đều được chuẩn bị kỹ lưỡng. Chính nhờ đó chúng ta đã tiến hành Kỳ họp rất thành công, đảm bảo tuyệt đối an toàn cho đại biểu Quốc hội trong tình hình dịch bệnh.

Phóng viên: Tại kỳ họp này, Quốc hội tiếp tục ban hành nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn. Điểm mới của Nghị quyết lần này là Quốc hội đã giao Chính phủ và các Bộ, ngành những nhiệm vụ cụ thể trong nhiều lĩnh vực, có thời hạn xử lý, phải báo cáo Quốc hội từng nhiệm vụ. Đây có phải là điểm mới quan trọng và cũng là mục tiêu trong công tác giám sát của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV không?

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường: Nội dung liên quan đến chất vấn và trả lời chất vấn luôn được các đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước đặc biệt quan tâm trong mỗi kỳ họp Quốc hội. Tại kỳ họp này, chúng ta tiếp tục kế thừa những thành tựu, kinh nghiệm của các khóa trước liên quan đến lĩnh vực vật chất vấn và trả lời chất vấn. Bên cạnh đó, Quốc hội tiếp tục có những đổi mới quan trọng là ban hành nghị quyết về chất vấn, trả lời chất vấn với định lượng cụ thể, thời gian cụ thể, công việc cụ thể để yêu cầu Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan, đặc biệt là Thủ tướng Chính phủ và các vị Bộ trưởng tổ chức thực hiện sau chất vấn, làm căn cứ cho các đại biểu Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội giám sát. Ngoài ra, chúng ta cũng đổi mới trong việc kết hợp chất vấn trực tiếp với chất vấn trực tuyến; chọn những vấn đề thời sự, được đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm, nhất là vấn đề phòng chống COVID-19 và phục hồi, phát triển kinh tế, thông qua đó góp phần quan trọng để chủ trương, nghị quyết của Đảng cũng như quy định của pháp luật, những định hướng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Chính phủ và các Bộ trưởng sẽ được cán bộ, công chức, viên chức trong cả hệ thống quán triệt kỹ và nhất quán tổ chức thực hiện, đồng thời đó cũng là căn cứ quan trọng để chúng ta tiếp tục triển khai những chủ trương, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.

Những kinh nghiệm rút ra từ các phiên chất vấn ở Kỳ họp thứ 2 sẽ là tiền đề quan trọng để tiếp tục đổi mới trong hoạt động chất vấn nhằm thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ giám sát tối cao của Quốc hội, đồng thời lan tỏa tinh thần này tới Hội đồng nhân dân các cấp, nhất là cấp tỉnh để đẩy mạnh hơn nữa hoạt động của mình, xứng đáng là cơ quan quyền lực nhất ở địa phương, thực hiện thật tốt những chủ trương, nghị quyết của Đảng.

Phóng viên: Để đáp ứng kịp thời những vấn đề cấp bách quan trọng của đất nước trong năm 2021 và những năm tiếp theo, dự kiến Quốc hội sẽ tổ chức thêm một kỳ họp chuyên đề vào cuối năm nay. Nếu được tổ chức như dự định thì đây sẽ là khóa Quốc hội đầu tiên tổ chức một năm 4 kỳ họp. Xin Tổng thư ký Quốc hội cho biết thêm về kế hoạch tổ chức kỳ họp chuyên đề này?

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường: Kỳ họp chuyên đề cũng là một sự đổi mới trong hoạt động của Quốc hội. Trên cơ sở định hướng của Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ cậu đã bàn và sau khi trao đổi thống nhất với Thủ tướng Chính phủ, dự kiến sẽ tổ chức một kỳ họp chuyên đề vào cuối năm để giải quyết những vấn đề thực tiễn đang đặt ra. Trước đây, mỗi năm Quốc hội họp 2 kỳ, nếu như có vấn đề cần thiết, cấp bách mà vẫn phải chờ đến kỳ họp thì tốc độ phát triển sẽ chậm. Từ những đòi hỏi của thực tiễn, Quốc hội thấy cần thiết phải có kỳ họp chuyên đề, và trong việc xây dựng đề án đổi mới hoạt động của Quốc hội, nhất là nội dung sửa đổi nội quy kỳ họp, sửa đổi Luật Tổ chức Quốc hội, chúng ta sẽ có những đổi mới để đáp ứng kịp thời thực tiễn đặt ra. Nếu như một vấn đề thực tiễn đang đặt ra, thẩm quyền thuộc Quốc hội, nhưng Quốc hội không họp thì vấn đề đó sẽ giải quyết rất chậm, kéo lùi sự phát triển của đất nước. Vì vậy, trên cơ sở trao đổi của Đảng đoàn Quốc hội với Ban Cán sự Đảng Chính phủ, dựa trên cơ sở đề nghị của Chính phủ, có 7 nội dung sẽ đề nghị Quốc hội xem xét trong Kỳ họp chuyên đề vào cuối tháng 12. Hiện nay, 7 nội dung này đã được chuyển đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó, có 5 nội dung đã đủ điều kiện đưa vào chương trình họp, 2 nội dung đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện, báo cáo cấp có thẩm quyền, trên cơ sở đó sẽ báo cáo với Quốc hội để Quốc hội xem xét tổ chức họp nhằm đưa ra những quyết định kịp thời. Khi Chính phủ chuẩn bị kỹ lưỡng và trình đầy đủ tài liệu, nội dung theo quy định của pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành xem xét, cho ý kiến tại phiên họp, qua đó tiếp tục hoàn thiện nội dung trình Quốc hội. Hiện nay, theo chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, với phương châm từ sớm, từ xa, các cơ quan của Quốc hội đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Chính phủ trong việc chuẩn bị kỹ lưỡng các nội dung xem xét trình Quốc hội, nhằm đảm bảo thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ của Quốc hội, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.

Phóng viên: Ngay sau kỳ họp, các đoàn đại biểu Quốc hội sẽ tổ chức tiếp xúc cử tri để báo cáo kết quả Kỳ họp với cử tri. Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 vẫn còn những diễn biến khó lường thì các cuộc tiếp xúc cử tri sẽ được tổ chức như thế nào sau kỳ họp? Tổng Thư ký Quốc hội có nhắn gửi gì tới cử tri sau Kỳ họp thứ 2?

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường: Trước hết, theo luật định, sau mỗi kỳ họp, các đoàn đại biểu Quốc hội sẽ tổ chức tiếp xúc cử tri để báo cáo kết quả kỳ họp và hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội, qua đó tiếp tục tiếp nhận những ý kiến, kiến nghị của cử tri đến với Quốc hội. Tuy nhiên hiện nay dịch bệnh COVID-19 đang tiếp tục có những diễn biến rất phức tạp, khó lường, chúng tôi cũng có những hướng dẫn theo hướng tùy theo tình hình dịch bệnh của mỗi địa phương, đoàn đại biểu Quốc hội sẽ quyết định việc tổ chức tiếp xúc cử tri trực tiếp hay trực tuyến, hoặc báo cáo kết quả thông qua phương tiện thông tin đại chúng của địa phương, tiếp nhận ý kiến cử tri thông qua việc cử tri gửi tới đoàn đại biểu Quốc hội. Như vậy, việc triển khai tiếp xúc cử tri là do các đoàn Đại biểu Quốc hội xem xét tình hình dịch bệnh của địa phương để quyết định.

Với tư cách đại biểu Quốc hội, trước hết tôi gửi lời cảm ơn cử tri đã luôn theo dõi sát sao hoạt động của Quốc hội, của các đoàn đại biểu Quốc hội, của các đại biểu Quốc hội để có các trao đổi, đóng góp ý kiến và chuyển tải nguyện vọng của cử tri đến với Quốc hội. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng rất mong muốn cử tri với trách nhiệm của mình sẽ gương mẫu thực hiện các quy định của pháp luật và các Nghị quyết của Quốc hội để giúp các Nghị quyết, Quyết định, các quy định của pháp luật được thực thi nghiêm minh. Bên cạnh đó, tôi mong cử tri tiếp tục đóng góp ý kiến với đại biểu Quốc hội, với các Đoàn đại biểu Quốc hội và với Quốc hội để chúng ta tiếp tục đổi mới hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả hơn và đóng góp quan trọng vào những quyết định cũng như các dự án luật mà Quốc hội thảo luận thông qua, nghị trường với cử tri ngày một gắn bó mật thiết, cử tri tiếp tục theo dõi, giám sát để thấy hoạt động của Quốc hội ngày càng công khai, minh bạch, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân trong giai đoạn mới.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Theo Truyền hình Quốc hội