“Anh cả” trong phát triển công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi
Thời điểm khi tách tỉnh năm 1989, Quảng Ngãi là một tỉnh thuần nông, còn là tỉnh nghèo. Bấy giờ, nơi đây đất sản xuất ít, thiên tai thường xuyên, cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân còn nhiều khó khăn, nhất là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa…
Tuy vậy, Quảng Ngãi lại phù hợp xây dựng nhà máy lọc dầu. Nhà máy lọc dầu đầu tiên của đất nước được đặt ở Dung Quất, huyện Bình Sơn. Hy vọng về một sự thay đổi của tỉnh Quảng Ngãi được hé mở. Nhà máy lọc dầu Dung Quất có đóng góp tích cực, quan trọng trong ngành công nghiệp, góp phần đưa Quảng Ngãi từ một tỉnh thuần nông sang một tỉnh phát triển công nghiệp.
Ngày 8/1/1998, nhà máy lọc dầu Dung Quất khởi công. Tuy nhiên, gặp khó khăn trong cuộc khủng hoảng kinh tế tại châu Á và nhiều lý do khác, phải đến ngày 17/2/2009 nhà máy mới cho ra dòng sản phẩm đầu tiên. Từ đây, kinh tế tỉnh Quảng Ngãi có bước phát triển mới.
Năm 1996, xác định nhà máy lọc dầu Dung Quất sẽ là “thỏi nam châm” thu hút đầu tư vào công nghiệp, tỉnh Quảng Ngãi đã thành lập khu công nghiệp Dung Quất và sau này trở thành khu kinh tế Dung Quất. Với động lực từ nhà máy lọc dầu Dung Quất, khu kinh tế Dung Quất ngày càng phát triển, đóng góp tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế của tỉnh Quảng Ngãi.
So với năm tái lập tỉnh (1989), đến gần đây GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh) tăng gấp 19,5 lần; trong đó nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng gấp 5,02 lần; công nghiệp - xây dựng tăng gấp 132,85 lần, dịch vụ tăng hơn 21,97 lần. Tăng trưởng GRDP bình quân 10,49%/năm trong đó: công nghiệp - xây dựng tăng 17,7%/năm; dịch vụ tăng 10,85%/năm; nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 5,53%/năm. Giá trị sản xuất công nghiệp năm 1989 chỉ đạt 601 tỷ đồng, đến năm 2019 đã tới 124.870 tỷ đồng, gấp gần 207 lần; tăng trưởng công nghiệp bình quân đạt 19,5%/năm.
Đóng góp lớn cho ngân sách tỉnh
Lớn dần theo từng năm, nguồn thu từ nhà máy lọc dầu Dung Quất luôn chiếm khoảng 80 - 85% tổng thu ngân sách của tỉnh, đưa Quảng Ngãi vào nhóm các tỉnh, thành phố có nguồn thu lớn của cả nước. Theo số liệu từ UBND tỉnh Quảng Ngãi, thu ngân sách trên địa bàn tỉnh đạt nhiều kết quả vượt bậc, nhất là từ khi nhà máy lọc dầu Dung Quất đi vào hoạt động.
Thời điểm năm 1989, thu ngân sách của Quảng Ngãi chỉ đạt 16 tỷ đồng, chủ yếu từ các doanh nghiệp Nhà nước và thuế sử dụng đất nông nghiệp. Đến nay, thu ngân sách tỉnh ước đạt 20.000 tỷ đồng/năm. Đặc biệt, trong giai đoạn 2013 - 2015, thu ngân sách tỉnh Quảng Ngãi đạt trên 25.000 tỷ đồng/năm, số thu từ nhà máy lọc dầu Dung Quất chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn thu.
Từ khi nhận bàn giao từ nhà thầu TPC, Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR - đơn vị quản lý, vận hành nhà máy lọc dầu Dung Quất) nỗ lực vận hành nhà máy lọc dầu Dung Quất ổn định ở 100 - 107% công suất. Tính từ thời điểm vận hành thương mại đến tháng 8/2022, nhà máy lọc dầu Dung Quất đã nhập thành công hơn 1.100 chuyến tàu dầu (gần 90 triệu tấn dầu thô), sản xuất hơn 80,1 triệu tấn sản phẩm, tổng doanh thu đạt trên 1,35 triệu tỷ đồng và nộp ngân sách nhà nước hơn trên 200 nghìn tỷ đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2022, BSR đã vận hành nhà máy lọc dầu Dung Quất liên tục, ổn định và hiệu quả ở công suất tối ưu. Doanh thu BSR đạt 87.865 tỷ đồng và nộp ngân sách nhà nước 10.636 tỷ đồng.
Nói về những thành quả của công ty, ông Nguyễn Văn Hội - Chủ tịch Hội đồng quản trị BSR chia sẻ: “Kết quả sản xuất kinh doanh từ 2009 - 2022 đã chứng minh rằng việc đầu tư nhà máy lọc dầu Dung Quất góp phần gia tăng nộp ngân sách cho đất nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Đồng thời, nhà máy là động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp, dịch vụ và cơ cấu kinh tế cho khu vực miền Trung. Chúng tôi đang nỗ lực từng ngày để có thể cống hiến nhiều hơn nữa cho Tổ quốc, đưa ngành lọc hoá dầu của Việt Nam vươn tầm khu vực”.
Doãn Phong