- Các cấp ủy đảng cần lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát để hoạt động lấy phiếu tín nhiệm bảo đảm dân chủ, khách quan, thực chất, không hình thức, duy tình.
Trao đổi với VietNamNet, ủy viên UB Thường vụ QH, Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Tuý cho biết, đã 2 lần lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do QH bầu hoặc phê chuẩn (47 người năm 2013 và 50 người trong năm 2014).
Ông Trần Văn Tuý. Ảnh: Minh Đạt |
Căn cứ để bố trí cán bộ
Ông thấy việc lấy và bỏ phiếu tín nhiệm có tác động như thế nào đối với công tác cán bộ nói chung và có ý nghĩa gì trong hoạt động giám sát của QH?
Đây là chủ trương đúng đắn, cần thiết, đáp ứng yêu cầu phát triển mới, thực sự là kênh thông tin quan trọng để các cơ quan có thẩm quyền xem xét mức độ tín nhiệm và đánh giá cán bộ, thực hiện quy hoạch, bố trí, sử dụng cán bộ một cách hiệu quả, đúng người, đúng việc.
Qua đó, tăng cường hiệu quả giám sát, bảo đảm QH, HĐND thực hiện tốt hơn trách nhiệm của mình, thay mặt nhân dân giám sát người giữ chức vụ. Qua đó nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước.
QH lấy phiếu tín nhiệm những chức danh nào? Theo điều 18 luật Hoạt động giám sát của QH và HĐND năm 2015 về lấy phiếu tín nhiệm, QH lấy phiếu tín nhiệm các chức danh: Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước; Chủ tịch QH, Phó Chủ tịch QH, Uỷ viên Ủy ban thường vụ QH, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của QH; Thủ tướng, Phó Thủ tướng, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ; Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước. Người được lấy phiếu tín nhiệm có quá nửa tổng số ĐBQH đánh giá tín nhiệm thấp thì có thể xin từ chức. Nếu có từ 2/3 tổng số ĐBQH trở lên đánh giá tín nhiệm thấp thì UB thường vụ QH trình QH bỏ phiếu tín nhiệm. |
Việc này cũng giúp những người được lấy phiếu thấy được mức độ tín nhiệm của mình để có phương hướng khắc phục, phấn đấu, rèn luyện, phát huy tối đa năng lực và nhiệt huyết để cống hiến, nâng cao hiệu quả công việc.
Đồng thời, khuyến khích những người tín nhiệm thấp tự nguyện từ chức; kịp thời đưa ra khỏi vị trí lãnh đạo những người không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ mà không phải chờ đến hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác.
Vậy việc triển khai lấy phiếu tín nhiệm trong nhiệm kỳ này sẽ được thực hiện ra sao, thưa ông?
Để tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm, ngày 28/11/2014, QH đã có nghị quyết 85/2014/QH13 chuyển từ lấy phiếu tín nhiệm định kỳ hằng năm, bắt đầu từ năm thứ hai của nhiệm kỳ sang lấy phiếu một lần vào giữa nhiệm kỳ.
Đối với mức độ lấy phiếu tín nhiệm vẫn gồm 3 mức là “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp”.
Tiếp đó, QH đã luật hóa quy định lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm trong luật Hoạt động giám sát của QH và HĐND năm 2015. Qua đó xác định cụ thể phạm vi, đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, trình tự và hệ quả lấy phiếu tín nhiệm tại QH và HĐND.
Căn cứ vào đó, QH khoá 14 sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm vào giữa nhiệm kỳ, dự kiến vào cuối năm 2018.
Nghiêm cấm vận động phiếu
Để việc lấy phiếu tín nhiệm hiệu quả, thực chất, tránh tình trạng nể nang, hình thức, theo ông cần làm gì?
Thứ nhất, các cấp ủy đảng cần lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát để hoạt động lấy phiếu tín nhiệm bảo đảm chặt chẽ, thận trọng, đúng quy định, dân chủ, khách quan, công tâm, thực chất, không hình thức, duy tình.
QH, HĐND các cấp phải thực hiện tốt công tác chuẩn bị, nhất là bảo đảm về phương tiện kỹ thuật và phân công tổ chức thực hiện. Nghiêm cấm và xử lý nghiêm minh việc vận động, lôi kéo hoặc có hành vi tác động làm sai lệch mức độ tín nhiệm hoặc lợi dụng lấy phiếu tín nhiệm để làm tổn hại uy tín tập thể và cá nhân, gây chia rẽ, mất đoàn kết nội bộ.
Căn cứ vào kết quả lấy và bỏ phiếu tín nhiệm, kiên quyết sàng lọc, miễn nhiệm, thay thế, cho từ chức đối với cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, làm việc kém hiệu quả, không hoàn thành nhiệm vụ, yếu về năng lực, kém về phẩm chất đạo đức, tín nhiệm thấp mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác.
Thứ hai, tiếp tục rà soát, hoàn thiện văn bản hướng dẫn để xác định cụ thể đối tượng, thời hạn, thời điểm lấy phiếu tín nhiệm cũng như xác định các mức tín nhiệm phù hợp với từng chức danh lãnh đạo, quản lý...
Thứ ba, ĐBQH, HĐND phải nhận thức sâu sắc trách nhiệm thay mặt cử tri, thay mặt nhân dân thực hiện quyền giám sát, đánh giá tín nhiệm đối với người được QH, HĐND bầu hoặc phê chuẩn.
Mỗi ĐB phải nâng cao tinh thần trách nhiệm trong thảo luận, đánh giá một cách thận trọng, khách quan, công tâm và chính xác mức độ tín nhiệm của mình đối với người được lấy phiếu tín nhiệm.
Thứ tư, người được lấy phiếu tín nhiệm phải chuẩn bị báo cáo về kết quả thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao và phẩm chất, đạo đức, lối sống một cách trung thực, khách quan.
Đồng thời thực hiện công khai Bản kê khai tài sản, thu nhập theo quy định và phải trả lời nghiêm túc, đầy đủ, trung thực những vấn đề mà ĐBQH, HĐND nêu.
Người được lấy phiếu có trách nhiệm kiểm điểm, đánh giá về việc có những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong báo cáo bằng văn bản của mình gửi QH, HĐND để làm căn cứ cho ĐBQH, HĐND đánh giá mức độ tín nhiệm.
Thứ năm, cần hoàn thiện quy chế đánh giá cán bộ một cách khoa học, phù hợp; quy định việc lấy phiếu tín nhiệm ở các cấp, các ngành định kỳ hoặc đột xuất; có cơ chế để nhân dân tham gia giám sát hoạt động lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm. Tăng cường kiểm tra, giám sát quá trình “hậu lấy phiếu tín nhiệm”.
Với những giải pháp này, tôi hy vọng công tác lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm trong năm 2018 sẽ tạo thêm kênh thông tin quan trọng cho công tác đánh giá cán bộ.
Có thể lấy phiếu tín nhiệm bộ trưởng sớm hơn, ngay giữa năm
Việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do QH bầu và phê chuẩn có thể được đẩy lên sớm hơn, ngay giữa năm nay thay vì cuối năm.
Công khai tài sản khi lấy phiếu tín nhiệm để bổ nhiệm
Theo dự thảo luật Phòng chống tham nhũng sửa đổi, người sắp được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo phải công khai tài sản khi lấy phiếu tín nhiệm.
Lấy phiếu tín nhiệm lãnh đạo cấp cao năm 2018
QH thông qua nghị quyết về chương trình giám sát năm 2018, trong đó có việc lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do QH bầu, phê chuẩn.
Cấp trên sợ... cấp dưới vì phiếu tín nhiệm
Ban Tổ chức TƯ chỉ rõ còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm, cấp trên sợ cấp dưới trước thời điểm lấy phiếu tín nhiệm.
'Tình hình này chưa dám bỏ phiếu tín nhiệm ai'
Nói về hạn chế nhiệm kỳ của QH khóa 13, Chủ tịch QH cho rằng, chưa thực hiện bỏ phiếu tín nhiệm được ai do quy trình chưa chuẩn bị.
Thu Hằng