Phát biểu bế mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết sau một ngày tổ chức khẩn trương, khoa học, hội thảo đã hoàn thành toàn bộ chương trình dự kiến đề ra.
Chín nhóm chính sách quan trọng
Theo Chủ tịch Quốc hội, hội thảo đã thống nhất 9 nhóm chính sách lớn, quan trọng cần được tập trung nghiên cứu, thể chế hóa để tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo sự phát triển đột phá cho phát triển văn hóa.
Một là chính sách phát triển con người Việt Nam toàn diện. Con người là trung tâm, là chủ thể, là nguồn lực chủ yếu, là mục tiêu của sự phát triển. Tất cả chính sách đều hướng tới mục tiêu cao nhất là phát triển con người Việt Nam toàn diện, mang đầy đủ đặc trưng của con người xã hội chủ nghĩa.
Đặc biệt, cần quan tâm hơn nữa tới các chính sách về bồi dưỡng cho thế hệ trẻ; chăm lo, hỗ trợ cho các đối tượng, lực lượng đặc thù, dễ bị tổn thương; đề cao tính tiên phong, gương mẫu trong văn hóa ứng xử của người lãnh đạo, cán bộ, đảng viên.
Hai là chính sách xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh với các trọng tâm là xây dựng đời sống văn hóa; phát triển và quản lý hệ thống hạ tầng, thiết chế và không gian văn hóa đồng bộ, hiệu quả. Phát triển cơ sở hạ tầng văn hóa hiện đại với lộ trình khoa học, có trọng tâm, trọng điểm; phấn đấu có công trình văn hóa xứng tầm để kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng và 100 năm ngày thành lập nước.
Ba là chính sách nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền và giáo dục văn hóa. Có chính sách đầu tư để phát triển truyền hình và phát thanh trở thành ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn; hình thành các cơ sở giáo dục đào tạo, cơ quan truyền thông mạnh, có năng lực cạnh tranh và ảnh hưởng ở tầm khu vực, quốc tế.
Bốn là chính sách bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc như tại Hội nghị văn hóa toàn quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh đây là tài sản vô cùng quý báu do tổ tiên, cha ông ta mấy nghìn năm để lại, không phải nước nào cũng có được và chúng ta phải có trách nhiệm trân trọng, gìn giữ và phát huy.
Nêu rõ đây là "sức mạnh mềm" của dân tộc cần được chú trọng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần xây dựng, hoàn thiện chính sách về ghi danh, bảo quản, tu bổ, phục hồi di sản văn hóa; tăng cường đầu tư cho công tác bảo tồn, phát huy các di tích lịch sử-văn hóa, gắn với phát triển du lịch, công nghiệp văn hóa và các lĩnh vực kinh tế khác.
Năm là chính sách thúc đẩy sự phát triển văn học nghệ thuật, cần bổ sung chính sách riêng biệt cho hoạt động sáng tạo của các ngành nghệ thuật chuyên biệt còn thiếu như sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học; nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm…; bổ sung các chính sách mới về hỗ trợ, quản lý hoạt động tuyên truyền, phổ biến tác phẩm văn học nghệ thuật trên không gian mạn; đào tạo, bồi dưỡng, phát huy tài năng trong lĩnh vực văn học nghệ thuật, nhất là những tài năng trẻ; bảo vệ quyền tác giả và các quyền liên quan; bảo đảm môi trường tự do, dân chủ, lành mạnh, khoa học để khơi nguồn cảm hứng, sáng tạo.
Sáu là phát triển các sản phẩm văn hóa nghệ thuật có giá trị đỉnh cao về nghệ thuật và tư tưởng; phấn đấu có tác phẩm văn học nghệ thuật xứng tầm hướng tới kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng vào năm 2030 và 100 năm ngày thành lập Nước vào năm 2045.
Bảy là chính sách phát triển công nghiệp văn hóa. Trong đó, cần tập trung nghiên cứu, hoàn thiện 4 nhóm chính sách, để tạo đột phá cho phát triển bền vững ngành công nghiệp văn hóa: chính sách chuyển hóa tài nguyên văn hóa thành các sản phẩm và dịch vụ văn hóa có khả năng cạnh tranh mạnh trên thị thị trường văn hóa; chính sách hợp tác công tư để nâng cao năng lực khai thác kết cấu hạ tầng và huy động tài chính trên thị trường văn hóa; chính sách khuyến khích bảo vệ nội dung sáng tạo, quyền tác giả và các quyền liên quan; chính sách ưu đãi, ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, một số sản phẩm văn hóa chủ lực, có tiềm năng, lợi thế; thúc đẩy phát triển các loại hình nghệ thuật đương đại.
Tám là nhóm chính sách về đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ trong lĩnh vực văn hóa.
Chín là chính sách phát triển nguồn nhân lực văn hóa. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần coi phát triển nguồn nhân lực văn hóa là "khâu đột phá" trong công cuộc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam.
Hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách để tạo đột phá phát triển nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật cả chất lượng, số lượng, cơ cấu là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Bảo đảm cơ chế, chính sách thuận lợi cho hợp tác đào tạo trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.
Bổ sung, hoàn thiện chính sách đãi ngộ, tôn vinh một cách xứng đáng cả về vật chất và tinh thần đối với cống hiến thực tế của đội ngũ trí thức, văn nghệ sỹ, nghệ nhân, cán bộ ngành văn hóa. Cuối cùng là nhóm chính sách thúc đẩy hội nhập quốc tế về văn hóa, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
Thống nhất 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần làm ngay
Trên cơ sở các đề xuất của 9 nhóm chính sách, Hội thảo đã đồng thuận và thống nhất cao kiến nghị 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung làm ngay. Cụ thể, đó là việc sớm xây dựng Chương trình mục tiêu Quốc gia về phát triển văn hóa, tập trung vào 9 nhóm chính sách.
Cùng với đó là tiếp tục rà soát để bổ sung các nội dung về văn hóa trong các Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh việc tập trung triển khai có hiệu quả chiến lược, chương trình, đề án về xây dựng văn hóa công sở, văn hóa học đường, văn hóa doanh nghiệp, ngoại giao văn hóa; có kế hoạch, chương trình cụ thể đầu tư các công trình văn hóa mang tính biểu tượng quốc gia và thời đại Hồ Chí Minh. Phát triển các sản phẩm văn hóa có giá trị đỉnh cao về nghệ thuật và tư tưởng, phấn đấu có các tác phẩm văn học nghệ thuật xứng tầm, hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng và 100 năm Ngày thành lập nước.
Chủ tịch Quốc hội nêu bật đến việc rà soát, đổi mới cơ chế hoạt động, nhất là cơ chế tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực văn hóa để thu hút, sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn. Về việc cần có chính sách phù hợp cho các đơn vị sự nghiệp có khả năng cung ứng các sản phẩm và dịch vụ văn hóa theo cơ chế thị trường…
Nhiệm vụ, giải pháp tiếp theo là đẩy mạnh thu hút đầu tư cho phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, xây dựng chuỗi sản phẩm du lịch, sản phẩm thương mại mang bản sắc văn hóa Việt Nam và chú trọng các cơ chế, chính sách phát huy, tạo điều kiện, khuyến khích, năng lực sáng tạo của các chủ thể văn hóa.
Phạm Thiện, Ngọc Trang, Hồng Liên