Tỉnh Trà Vinh có đông đồng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, với gần 32% dân số là đồng bào Khmer. Đây là địa bàn mà các đối tượng tội phạm thường xuyên lợi dụng lòng tin, sự hạn chế về kiến thức pháp luật của đồng bào, thậm chí tận dụng các kẽ hở trong các chính sách ưu tiên dành cho đồng bào dân tộc thiểu số để trục lợi, lừa đảo.

tra-vnh-2.jpg
Một phiên tòa giả định ở Trà Vinh thu hút đông đoàn viên thanh niên tham gia. 

Chính vì vậy, tỉnh Trà Vinh xác định công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật là nhiệm vụ quan trọng thời gian qua, đặc biệt là trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Tỉnh đã tập trung tuyên truyền có trọng tâm, trọng điểm, nhất là các vấn đề dư luận xã hội quan tâm. Đồng thời, tăng cường áp dụng nhiều mô hình, hình thức tuyên truyền sáng tạo, thiết thực dễ dàng cung cấp thông tin, kiến thức pháp luật đến cán bộ, công chức, người lao động và người dân biết, thực hiện.

Một trong những mô hình hiệu quả trong công tác truyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật đang được triển khai tại các địa phương của tỉnh Trà Vinh là phiên tòa giả định.

Mô hình phiên tòa giả định mang nhiều ý nghĩa và sáng tạo trong việc đổi mới phương pháp tuyên truyền pháp luật, góp phần tích cực nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, đặc biệt là với đối tượng đồng bào dân tộc thiểu số.

Tại phiên tòa giả định, những người tham dự được nghe thông tin về các vụ án điển hình thường xảy ra trong đời sống, được theo dõi toàn bộ diễn biến của phiên tòa xét xử với đầy đủ quá trình, thành phần từ chủ tọa phiên tòa, hội thẩm nhân dân, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân, trợ giúp viên pháp lý, thư ký phiên tòa đến bị cáo, người bị hại… đều được các viên chức của Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Trà Vinh nhập vai thực hiện. 

Từ đó, giúp mọi người có cái nhìn cận cảnh về vụ việc, nhận định được những vấn đề sai trái vi phạm pháp luật, có ý thức cảnh giác trước các thủ đoạn phạm tội. Người tham dự tự nâng cao nhận thức, năng lực của mình về pháp luật và đấu tranh với các hành vi sai phạm, để bản thân tự tránh xa và giáo dục con em mình phải tuân thủ pháp luật.

Bên cạnh đó, tại một số địa phương, ban tổ chức phiên tòa giả định cũng mời thêm sự tham gia của các chuyên gia tâm lý, các luật sư để tăng thêm sự kịch tính, sinh động, hấp dẫn cho chương trình. Các khách mời cũng đặt ra các câu hỏi trực tiếp dành cho những người tham dự, để đoán kết quả mức án của tội phạm trong tình tiết này. 

Ban tổ chức còn có những phần quà khuyến khích những người tham dự đoán đúng hoặc gần đúng kết quả của vụ án. Qua đó, tạo được sự hào hứng, phấn khởi, sôi nổi của những người tham dự. Đây cũng là biện pháp trắc nghiệm để biết về sự am hiểu pháp luật của những người tham gia.

Trong năm 2023, các thành viên Hội đồng Phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật 02 cấp đã tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trực tiếp được hơn 14.800 cuộc. Tổ chức 30 cuộc thi tìm hiểu pháp luật; tổ chức 10 phiên tòa giả định, 05 lớp tập huấn cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên ở cơ sở.

Theo ông Lê Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh Trà Vinh, để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, tỉnh đã chú trọng phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của Hội đồng Phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật trong việc tham mưu, tư vấn cho UBND, Chủ tịch UBND cùng cấp lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác phổ biến giáo dục pháp luật.

UBND tỉnh đã ứng dụng công nghệ thông tin vào tuyên truyền, phổ biến pháp luật, xây dựng và đưa vào vận hành Trang thông tin điện tử Phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh với tên miền truy cập là http://pbgdpl.travinh.gov.vn/ để giới thiệu các văn bản pháp luật mới ban hành.

Các chuyên mục thông tin khác tùy theo tình hình thực tế về công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh mà kết nối, chia sẻ thông tin với Cổng thông tin điện tử phổ biến giáo dục pháp luật Quốc gia; Cơ sở dữ liệu Quốc gia về văn bản pháp luật; Cổng thông tin điện tử pháp điển; Công báo điện tử nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Tủ sách pháp luật điện tử Quốc gia...

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phổ biến giáo dục pháp luật. Đây là một công cụ hữu hiệu để tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Thời gian tới, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật sẽ hướng mạnh về cơ sở, lấy người dân làm trung tâm, chú trọng những đối tượng đặc thù, yếu thế, đồng bào dân tộc thiểu số. Huy động các nguồn lực xã hội để tăng cường cho công tác phổ biến giáo dục pháp luật. Bên cạnh đó, tiếp tục nghiên cứu, đầu tư có chiều sâu từ hình thức đến nội dung tuyên truyền nhằm thu hút người tham gia, tránh trùng lập, gây ra nhàm chán khó tiếp thu. 

Mai Hương và nhóm PV, BTV