Cú bứt phá bất ngờ

Thị trường chứng khoán Mỹ đêm qua (giờ Việt Nam) bất ngờ tăng mạnh trở lại sau một tuần chịu áp lực bán mạnh. Sức cầu tăng vọt đối với hầu hết các cổ phiếu, từ công nghiệp, công nghệ cho đến dịch vụ... bất chấp diễn biến của đại dịch Covid-19 vẫn đang xấu đi.

Chỉ số công nghiệp Dow Jones của Mỹ quay đầu vọt hơn 420 điểm trong phiên khởi đầu tháng 11 ngay trước thềm ngày bầu cử 3/11. Chỉ số chứng khoán tầm rộng của Mỹ S&P 500 tăng 1,2%, trong khi chỉ số công nghệ Nasdaq Composite tiến thêm 0,4%.

Đây là diễn biến tích cực hiếm hoi trong hơn một tuần qua trên thị trường chứng khoán Mỹ, một thông tin tốt lành với ông Donald Trump. Chứng khoán là hàn thử biểu dự báo triển vọng của nền kinh tế Mỹ và thường được ông chủ Nhà Trắng xem là bảng ghi nhận kết quả thành tích trong nhiệm kỳ của mình.

Với cú bứt phá đêm qua (giờ Việt Nam), chứng khoán Mỹ vẫn đang ở vùng đỉnh lịch sử và xóa bớt nỗi lo từ những dự báo cho rằng chứng khoán Mỹ sẽ sụt giảm với mô hình đỉnh kép - tín hiệu đáng ngại dành cho nhà đầu tư.

{keywords}
Cuộc đua vào Nhà Trắng vẫn khó dự đoán kết quả.

Lợi thế trở lại với ông Trump khi thị trường dường như đã bớt lo ngại về khả năng cuộc bầu cử bị hoãn hoặc/và tranh cãi tăng cao giữa hai ứng cử viên Donald Trump và Joe Biden. Kết quả bầu cử sẽ quyết định diễn biến của thị trường chứng khoán sau đó.

Sự hồi phục trở lại của chứng khoán Mỹ còn nhờ những tín hiệu kinh tế tích cực. Đó là sự tăng trưởng bùng nổ của GDP Mỹ trong quý III với mức tăng 33,1%. Chỉ số sản xuất đạt đỉnh trong 2 năm và chi tiêu dùng phục hồi mạnh...

Chứng khoán Mỹ tăng trở lại trong bối cảnh một số kết quả khảo sát cho thấy đã có những tín hiệu tích cực đối với ông Donald Trump. Ông Trump vượt lên ông Joe Biden ở một số nơi sau khi bị bỏ khá xa trong hầu hết các khảo sát trước đó. Theo Susquehanna Polling, ông Trump đang dẫn trước tại bang chiến địa Iowa. Còn theo ABC và Washington Post, ông Trump cũng dẫn trước ông Biden ở bang chiến trường Florida với tỷ lệ 50% và 48%.

Một số chuyên gia cho rằng, chứng khoán tăng là do giới đầu tư kỳ vọng nền kinh tế Mỹ sẽ hồi phục ấn tượng bất kể ai sẽ trở thành ông chủ Nhà Trắng. Nếu Donald Trump tiếp tục là tổng thống Mỹ thì vị tỷ phú này sẽ tiếp tục giữ thuế doanh nghiệp và thuế cá nhân ở mức thấp, đồng thời giữ các quy định thân thiện với doanh nghiệp. Còn nếu ông Biden thắng cử, ông sẽ bơm một lượng tiền lớn vào các thị trường nhằm thúc đẩy nền kinh tế.

Vẫn còn nhiều yếu tố khó lường

Sự hồi phục trở lại và duy trì ở vùng đỉnh cao lịch sử của chứng khoán Mỹ cho thấy triển vọng của nền kinh tế số 1 thế giới không u ám như nhiều người lo ngại. Diễn biến tích cực xảy ra ngay trong bối cảnh đại dịch Covid vẫn hoành hành.

Thực tế cho thấy, nền kinh tế Mỹ có những bước phát triển bùng nổ trong 3 năm đầu dưới sự lãnh đạo của ông Donald Trump, với mức tăng trưởng khá ấn tượng và vững chắc. Số lượng việc làm tăng trưởng dài lịch sử (tăng 76 tháng liên tiếp), lợi nhuận doanh nghiệp Mỹ gần ở mức cao nhất mọi thời đại... Thu nhập của tầng lớp trung lưu được cải thiện, tăng 9% năm 2019 so với 2016 sau khi đã điều chỉnh theo lạm phát.

Tình hình đảo chiều sau khi Covid-19 bùng phát tại Mỹ hồi tháng 3. Ông Trump bước vào cuộc bầu cử với số lượng việc làm bị mất nhiều nhất dưới thời bất kỳ tổng thống nào. Dù gần đây thị trường việc làm đã được cải thiện, nhưng tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức cao.

Có thể thấy, nền kinh tế Mỹ đang ở trong một tuần lễ quan trọng nhất trong 4 năm qua, với một loạt sự kiến lớn. Đó là đêm bầu cử tổng thống Mỹ (trưa ngày 4/11 giờ Việt Nam), cuộc họp của Cục dự trữ liên bang (Fed), báo cáo việc làm tháng 10 và cuộc bầu cử ở Thượng viện Mỹ.

{keywords}
Ai sẽ là ông chủ Nhà Trắng nhiệm kỳ mới, Donald Trump hay Joe Biden?

Gần đây, truyền thông Mỹ đồng loạt đề cập tới một "làn sóng xanh", tức đảng Dân chủ kiểm soát Nhà Trắng và cả lưỡng viện. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho các gói kích thích tài khóa lớn vốn bế tắc suốt nhiều tháng qua vì mâu thuẫn giữa chính quyền Trump và lãnh đạo thuộc đảng Dân chủ tại Quốc hội Mỹ.

Ông Biden chạy đua vào Nhà Trắng với cam kết sẽ tăng chi tiêu chính phủ để gia hạn trợ cấp thất nghiệp do Covid-19 và đầu tư mạnh hơn vào các dự án cơ sở hạ tầng và năng lượng xanh. Ông sẽ tăng thuế để tài trợ cho các dự định của mình. Nguồn tiền lớn nếu được bơm vào thì chứng khoán Mỹ có thể tiếp tục tăng mạnh.

Trong khi đó, nếu ông Trump thắng cử, thuế và phí, luật lệ gây khó khăn cho doanh nghiệp sẽ tiếp tục được cắt giảm và nhiều khả năng nền kinh tế Mỹ sẽ tăng tốc nhanh trở lại. Chứng khoán Mỹ có thể sẽ nối dài những ngày tháng lập kỷ lục mới.

Cuộc bầu cử ở Thượng viện Mỹ rất quan trọng đối với các thị trường khi nhiều chính sách quan trọng thay đổi bao gồm kích thích tài khóa bổ sung sẽ phụ thuộc vào việc đảng nào là người nắm quyền kiểm soát đa số.

Cuộc họp chính sách của Fed diễn ra ngay sau cuộc bầu cử. Chính sách tiền tệ nới lỏng là điều mà Fed đã thực hiện mạnh mẽ ở thời kỳ ông Trump làm tổng thống. Chính này của Fed sẽ ảnh hưởng mạnh tới thị trường tài chính Mỹ cũng như thế giới.

Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán Mỹ cũng chịu ảnh hưởng nhiều từ diễn biến của đại dịch Covid khi lây lan vẫn tiếp diễn. Dịch bệnh khiến nhiều nước châu Âu phải phong tỏa các hoạt động kinh tế. Mỹ cũng không nằm ngoài ảnh hưởng nếu tình hình không được kiểm soát. Giới đầu tư chờ đợi kết quả của các loại vaccine dự kiến đưa ra cuối năm nay hoặc đầu năm sau.

Hiện mọi sự chú ý trên thị trường tài chính, chứng khoán đang dồn về cuộc bầu cử tại Mỹ. Ông Trump vẫn bị ông Biden bỏ xa theo nhiều khảo sát, nhưng được dự báo có thể bứt phá bởi nhóm “nhóm cử tri giờ chót”, từ sự thành công ở một số bang chủ chốt sau khi lật ngược thế cờ, vượt lên dẫn trước ở 2 bang chiến trường Florida và Iowa và nhiều khả năng ở bang lợi thế của ông Biden là Pennsylvania. Chính sách của ông chủ Nhà Trắng sẽ lái nước Mỹ và nền kinh tế Mỹ cũng như các mối quan hệ đối ngoại theo những hướng rất khác nhau.

M. Hà