Gần như bão hòa, song các doanh nghiệp vẫn cho rằng Việt Nam là thị trường xe máy lớn, còn cơ hội phát triển và không có chuyện họ bỏ cuộc. Thị trường ghi nhận sự dịch chuyển khá nhanh từ xe số sang xe tay ga, từ xe tay ga bình dân sang xe tay ga cao cấp.

Xem bài khác trên Vef.vn

Ngành công nghiệp xe máy Việt Nam năm 2015 chỉ sản xuất khoảng 2,7 triệu chiếc, tương đương năm trước đó. Một vài doanh nghiệp chiếm thị phần lớn có thể duy trì được mức tăng trưởng nhẹ, còn lại tất cả đều suy giảm. Sản xuất kinh doanh sắp tới đối mặt với nhiều khó khăn.

Theo số liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam, tính tới hết tháng 9/2015, số lượng xe máy sản xuất đạt 2,05 triệu chiếc. Trong số này, 5 đơn vị có vốn đầu tư nước ngoài là Honda, Yamaha, Piaggio, SYM và Suzuki Việt Nam sản xuất được 1,956 triệu chiếc, chiếm hơn 95% tổng sản lượng xe máy sản xuất.

Bên cạnh đó, vẫn còn 22 doanh nghiệp trong nước đang sản xuất xe máy, với sản lượng 96.443 chiếc, chiếm gần 5% lượng xe sản xuất ra trong ba quý đầu năm 2015.

{keywords}
Việt Nam là thị trường xe máy lớn, còn cơ hội phát triển 

Ước tính cả năm 2015, ngành công nghiệp xe máy chỉ sản xuất khoảng 2,7 triệu chiếc, tương đương với năm 2014 và giảm mạnh so với đỉnh cao 3,3 triệu xe năm 2011. Đây là thời điểm chật vật với nhiều doanh nghiệp xe máy, bởi kéo theo đó là doanh số sụt giảm.

Ngay cả những doanh nghiệp dẫn đầu thị trường cũng gặp khó khăn. Báo cáo của cơ quan chức năng Thị xã Phúc Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) cho thấy, 6 tháng đầu năm 2015, lượng xe máy sản xuất và tiêu thụ của Công ty Honda Việt Nam giảm 10% và Piaggio Việt Nam giảm 1%, so với cùng kỳ năm 2014.

Đặc biệt, Piaggio Việt Nam sản xuất hơn 50.000 xe, xuất khẩu khoảng 30.000 xe, chỉ tiêu thụ trong nước khoảng 20.000 xe nhưng tăng trưởng vẫn giảm.

{keywords}
Thị trường ghi nhận sự dịch chuyển khá nhanh từ xe số sang xe tay ga

Các doanh nghiệp khác như SYM, Suzuki,... còn gặp khó khăn lớn hơn bởi sản lượng giảm so với trước; thậm chí, Lifan Việt Nam ba quý đầu năm chỉ sản xuất hơn 500 xe.

Các doanh nghiệp thừa nhận, thị trường xe máy Việt Nam đang bão hòa và không còn tạo ra tăng trưởng mạnh như trước. Tiêu thụ giảm đã khiến một số đơn vị phải đóng cửa một phần nhà máy, cắt giảm lao động, sản xuất dưới nhu cầu,... để ứng phó.

Thị trường giảm sút cũng khiến cho "cuộc đua" mẫu xe mới không còn sôi nổi như trước. Hầu hết mẫu mới ra mắt trong năm 2015 chỉ là thêm màu, tem mới. Chỉ một vài mẫu xe được trang bị các tính năng hiện đại như chìa khoá thông minh, phanh xe ABS giống ô tô và 1-2 mẫu có thiết kế mới.

Khó khăn là vậy, song các doanh nghiệp thừa nhận Việt Nam vẫn là thị trường xe máy lớn, và quy mô 2,7 triệu xe cũng thuộc top 4 thế giới, vì vậy còn cơ hội để phát triển và không có chuyện bỏ cuộc. Đặc biệt, sự dịch chuyển từ xe số sang xe tay ga và từ xe tay ga bình dân sang xe tay ga cao cấp đang tăng nhanh.

Tính chung toàn thị trường, tỷ lệ xe ga hiện đã chiếm khoảng 50%, ngang bằng với xe số. Với mức tăng trưởng 14%/năm, thời gian tới sẽ là cuộc đua nóng bỏng trong phân khúc xe ga, đặc biệt việc chuyển từ xe tay ga tầm trung sang tay ga cao cấp tăng rất mạnh.

Số liệu từ công ty Piaggio Việt Nam cho thấy, phân khúc xe ga có giá trên 45 triệu đồng đã bùng nổ và trở thành xu hướng mới.

Cụ thể, năm 2009, thị trường mới tiêu thụ 25.000 xe với mức giá như vậy thì đến năm 2011, con số này lên tới 115.000 xe và tăng gần gấp đôi vào năm 2014 (222.000 xe).

Dự kiến năm 2015, sẽ có khoảng 250.000 xe tay ga có giá trên 45 triệu đồng được tiêu thụ. Sự chuyển dịch này giúp các doanh nghiệp đảm bảo tăng doanh thu, trong bối cảnh thị trường bão hòa.

Đa số khách hàng ngày nay muốn một chiếc xe có thiết kế mang tính thẩm mỹ cao, sang trọng, cùng nhiều công nghệ hiện đại và được cá nhân hóa. Thỏa mãn nhu cầu này, các doanh nghiệp đang tập trung đẩy mạnh sản xuất nhiều sản phẩm mới, với kỳ vọng công nghệ mới sẽ tạo ra sức cạnh tranh và làm thay đổi thị trường.

Xét trên thực tế, xe tay ga là sản phẩm có điều kiện để tích hợp nhiều công nghệ mới bởi nhu cầu vẫn tăng mạnh, trong khi xe số đang giảm. Điều này hứa hẹn sẽ đem lại sự sôi động cho thị trường xe máy trong năm 2016.

Trần Thủy