Với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế toàn cầu và việc ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA), Việt Nam đã đứng trước nhiều cơ hội lớn, đồng thời cũng phải đối mặt với không ít thách thức trong quá trình hội nhập quốc tế. Trong đó, vấn đề đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực trong ngành ngân hàng, đang trở thành yếu tố quyết định quan trọng trong việc tận dụng hiệu quả các FTA.

Ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương), đã có những nhận định sâu sắc về vai trò và tình hình thực thi các FTA, từ đó đưa ra những đề xuất cụ thể nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ việc thực hiện và khai thác các cơ hội từ FTA.

Thực trạng triển khai các FTA tại Việt Nam

Trong những năm qua, Việt Nam đã tham gia ký kết và thực thi hàng loạt Hiệp định FTA, tiêu biểu như CPTPP, EVFTA, và UKVFTA. Những hiệp định này đã mang lại nhiều kết quả kinh tế đáng khích lệ, đẩy mạnh xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, theo ông Khanh, vẫn còn nhiều dư địa chưa khai thác hết trong việc thực thi các FTA. Nguyên nhân chính là do hạn chế về nguồn nhân lực có khả năng triển khai các hiệp định này, đặc biệt là trong ngành ngân hàng.

Các ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vốn, tín dụng cho doanh nghiệp xuất khẩu, từ đó gián tiếp ảnh hưởng đến việc tiếp cận các cơ hội từ FTA. Tuy nhiên, với nhiều doanh nghiệp, việc tiếp cận vốn vẫn gặp rất nhiều rào cản do sự khắt khe trong quy định tín dụng, cũng như điều kiện chưa thực sự thuận lợi từ phía ngân hàng.

Thách thức trong việc đào tạo nguồn nhân lực ngành ngân hàng

Một trong những thách thức lớn nhất đối với ngành ngân hàng là nâng cao nhận thức và hiểu biết của cán bộ ngân hàng về các FTA. Dù đã có những nỗ lực từ phía các ngân hàng lớn với các chiến lược hội nhập quốc tế, nhưng vẫn thiếu những chương trình đào tạo bài bản và chuyên sâu cho nhân viên về FTA.

Ông Khanh nhấn mạnh rằng, việc thiếu chương trình cụ thể để hỗ trợ các ngân hàng trong việc thực thi FTA là một bất cập cần phải được khắc phục trong thời gian tới. Nhân viên ngân hàng cần được đào tạo không chỉ về kiến thức tổng quan về FTA mà còn về những lĩnh vực cụ thể ngân hàng có thể tận dụng từ FTA như thuế, quy tắc xuất xứ, hải quan, và quy định tài chính.

Việc đào tạo nhân lực không chỉ đừng lại ở phạm vi nội bộ từng ngân hàng mà cần có sự hợp tác, phối hợp giữa các ngân hàng, hiệp hội ngành hàng và các cơ quan quản lý như Bộ Công Thương. Một hệ sinh thái mạnh mẽ sẽ tạo điều kiện cho các bên liên quan cùng chia sẻ thông tin, kiến thức và kinh nghiệm để nâng cao năng lực tận dụng FTA.

Ảnh 27.jpeg

Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực ngành ngân hàng

Trước mắt, Ông Khanh đề xuất việc xây dựng các chương trình đào tạo chuyên sâu dành cho cán bộ ngân hàng, với sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước và các tổ chức tín dụng. Những chương trình này sẽ giúp nhân viên ngân hàng nắm bắt sâu hơn về cơ hội và thách thức mà các FTA mang lại, đồng thời cung cấp những kiến thức cần thiết để đánh giá tiềm năng của khách hàng cũng như quyết định cấp vốn.

Một trong những giải pháp quan trọng là xây dựng Bộ chỉ số FTA Index, giúp các ngân hàng có cái nhìn rõ ràng hơn về mức độ thực thi và tận dụng FTA tại các địa phương. Chỉ số này không chỉ hỗ trợ các cơ quan quản lý mà còn giúp các ngân hàng điều chỉnh chính sách tín dụng phù hợp với từng khu vực, phục vụ hiệu quả các doanh nghiệp tận dụng FTA.

Bên cạnh đó, cần có sự tham gia chủ động hơn nữa từ phía các ngân hàng trong việc tổ chức hội thảo, tọa đàm nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ mình. Các ngân hàng cần chú trọng hơn tới việc xây dựng các chiến lược dài hạn, nhằm không chỉ khai thác tốt cơ hội từ FTA mà còn xây dựng nền tảng phát triển bền vững cho tương lai.

Trong tương lai gần, với những nỗ lực đồng bộ từ nhiều phía, bao gồm Chính phủ, Bộ Công Thương, các ngân hàng và doanh nghiệp, chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một hệ thống nhân lực ngành ngân hàng chất lượng cao, đủ sức đáp ứng yêu cầu hội nhập và tận dụng triệt để các cơ hội từ FTA. Chính điều này sẽ là nền tảng vững chắc để thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh quốc tế đầy biến động và cơ hội.