Đối tượng điều chỉnh quy định bao gồm cơ quan chỉ đạo xuất bản và cơ quan quản lý xuất bản; cơ quan chủ quản NXB và các NXB; lãnh đạo NXB (tổng giám đốc, phó tổng giám đốc, giám đốc, phó giám đốc, tổng biên tập, phó tổng biên tập); tổ chức đảng của NXB và tổ chức đảng của cơ quan chủ quản NXB. 

Theo quy định mới, lãnh đạo NXB phải đáp ứng các tiêu chuẩn và điều kiện bổ nhiệm sau: Bảo đảm tiêu chuẩn chung, tiêu chuẩn cụ thể của chức danh; là đảng viên, có trình độ lý luận chính trị cao cấp; tốt nghiệp đại học trở lên, có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý nhà nước về xuất bản. Ngoài ra cần phải có thời gian hoạt động trong lĩnh vực báo chí, xuất bản ít nhất 2 năm, trường hợp đặc biệt, do cơ quan chỉ đạo xuất bản xem xét, quyết định.

Về độ tuổi bổ nhiệm, với lãnh đạo NXB thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Với lãnh đạo NXB thuộc cơ quan đảng, nhà nước phải đủ thời gian công tác ít nhất trọn 1 nhiệm kỳ (60 tháng) trở lên.

Với lãnh đạo NXB thuộc các hội quần chúng được Nhà nước giao nhiệm vụ phải đủ thời gian công tác ít nhất trọn 1 nhiệm kỳ (60 tháng) trở lên; tuổi tối đa giữ chức vụ lãnh đạo không quá 65 tuổi đối với nữ và 67 tuổi đối với nam. Trường hợp đặc biệt không quá 70 tuổi, do cơ quan chỉ đạo xuất bản xem xét, quyết định.

Quy định mới nhằm xây dựng, phát triển đội ngũ lãnh đạo NXB có bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp. Ảnh minh họa: Anh Nguyễn

Ban Bí thư quy định, người đứng đầu cơ quan chủ quản NXB không được kiêm giữ chức vụ người đứng đầu NXB; lãnh đạo NXB này không được kiêm giữ chức vụ lãnh đạo NXB khác.

Số lượng lãnh đạo NXB thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý thực hiện theo quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Số lượng lãnh đạo NXB thuộc cơ quan đảng, nhà nước thực hiện theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và quy chế, quy định của cơ quan chủ quản NXB.

Số lượng lãnh đạo NXB thuộc các hội quần chúng được Nhà nước giao nhiệm vụ có 1 cấp trưởng và tối đa không quá 3 cấp phó. 

Theo quy định mới, thời hạn bổ nhiệm giữ chức vụ là 5 năm (60 tháng) đối với lãnh đạo NXB. Tổng giám đốc, giám đốc, tổng biên tập không đảm nhiệm chức vụ quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp tại 1 NXB.

Các hình thức kỷ luật

Về khen thưởng, cấp uỷ, tổ chức đảng, lãnh đạo của cơ quan chỉ đạo, cơ quan quản lý, cơ quan chủ quản NXB, NXB có thành tích trong hoạt động xuất bản và các lĩnh vực khác được khen thưởng theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Lãnh đạo NXB vi phạm gây hậu quả ít nghiêm trọng thì nghiêm khắc nhắc nhở hoặc kỷ luật khiển trách: Chấp hành không nghiêm sự chỉ đạo của cơ quan chỉ đạo xuất bản, cơ quan quản lý xuất bản. Sáng tác, xuất bản tác phẩm có nội dung xấu, phức tạp, nhạy cảm khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Thực hiện không đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục công tác cán bộ trong NXB; bổ nhiệm người không đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định.

Thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, kiểm tra, giám sát để cán bộ, biên tập viên, người lao động NXB vi phạm pháp luật, đạo đức nghề nghiệp. Để xảy ra mất đoàn kết; có đơn, thư khiếu nại, tố cáo mà không giải quyết hoặc chậm giải quyết để kéo dài quá quy định.

Để NXB vi phạm Luật Xuất bản và các văn bản quy phạm pháp luật, dẫn đến bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt 2 lần trong nhiệm kỳ vì hành vi gây ảnh hưởng nghiêm trọng hoặc thực hiện không đúng tôn chỉ, mục đích ghi trong giấy phép nhưng chưa đến mức độ bị đình chỉ hoạt động.

Lãnh đạo NXB vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng thì kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo hoặc cách chức: Đã bị cơ quan có thẩm quyền nhắc nhở từ 2 lần trở lên hoặc bị kỷ luật theo vi phạm như trên mà tái phạm. Buông lỏng quản lý, uỷ quyền cho biên tập viên, người lao động, đối tác liên kết trong việc biên tập, đưa vào xuất bản phẩm những nội dung không đúng mà vẫn ký quyết định xuất bản và ký quyết định phát hành.

Sáng tác, xuất bản những tác phẩm, công trình không lành mạnh, trái thuần phong mỹ tục của dân tộc, mang tính kích động, có nội dung không đúng sự thật, gây mất đoàn kết dân tộc nghiêm trọng; có những nội dung đi ngược lại chủ trương của Đảng và sai phạm về chính trị tư tưởng ở mức nghiêm trọng.

Để NXB vi phạm Luật Xuất bản và các văn bản quy phạm pháp luật khác, dẫn đến bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt 2 lần trong nhiệm kỳ vì hành vi gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng hoặc bị đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép hoạt động.

Lãnh đạo NXB vi phạm gây hậu quả rất nghiêm trọng thì kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng: Đã bị kỷ luật như trên nhưng tái phạm. Có trách nhiệm trong việc để NXB vi phạm Luật Xuất bản và các văn bản quy phạm pháp luật khác gây ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng.