- Trước quan điểm của Hiệp hội truyền hình trả tiền (VNPay TV) cho rằng thị trường truyền hình trả tiền đã bão hòa, không nên cấp phép thêm cho các doanh nghiệp mới, các khách mời tại buổi Bàn tròn trực tuyến "Cạnh tranh truyền hình trả tiền, bài học từ viễn thông" đã có những phân tích cụ thể, cho thấy thị trường này vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.
Các tin liên quan |
“DN viễn thông đầu tư truyền hình là đúng xu thế!” |
Các vị khách mời tại buổi Bàn tròn trực tuyến "Cạnh tranh truyền hình trả tiền, bài học từ viễn thông". Từ trái sang: ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TT&TT, Tiến sĩ Mai Liêm Trực, nguyên Thứ trưởng thường trực Bộ Bưu chính Viễn thông (nay là Bộ TT&TT), Nhà báo Bình Minh (dẫn lời Bàn tròn), ông Trần Minh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện chiến lược Thông tin & Truyền thông, (Bộ TT&TT). |
Nhà báo Bùi Bình Minh: Thưa ông Trần Minh Tuấn, thực trạng của thị trường truyền hình trả tiền hiện nay đã bão hòa hay chưa? và việc doanh nghiệp viễn thông như Vietel tham gia thị trường này liệu có gây tác hại nào đó như quan điểm của Hiệp hội truyền hình trả tiền nêu trong công văn gửi các cơ quan hay không?
Ông Trần Minh Tuấn: Phải nói rằng, trong thời gian vừa qua, thị trường truyền hình trả tiền phát triển khá nóng. Hiện nay chúng ta biết tổng số thuê bao truyền hình trả tiền khoảng 4 triệu thuê báo. Nói như Hiệp hội truyền hình trả tiền bão hòa cũng đúng. Nhưng thực ra, số thuê bao này tập trung chủ yếu ở thành phố lớn nơi có sự canh tranh hết sức khốc liệt như VCTV, K+, AVG,… Tuy nhiên, tính chung số thuê bao truyền hình trả tiền trên số hộ gia đình chỉ mới chiếm 20%. Ở các nước phát triển, tình trạng bão hòa của truyền hình là trên 70% - 80%. Do vậy vẫn còn rất nhiều sân để các doanh nghiệp phát triển truyền hình trả tiền. Hơn nữa phần đông các hộ dân không có truyền hình trả tiền lại nằm ở vùng sâu vùng xa.
Như vậy, định hướng của chúng tôi trong việc quy hoạch truyền hình trả tiền đến năm 2020 là tập trung mở rộng truyền hình trả tiền tới vùng sâu vùng xa, nơi người dân chưa có điều kiện tiếp cận với dịch vụ này. Đồng thời tạo cơ sở pháp lý để tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh ở những nơi thị trường có sự cạnh tranh khốc liệt.
Nhà báo Bùi Bình Minh: Nếu như những doanh nghiệp như Vietel tham gia và tận dụng được cơ sở hạ tầng truyền dẫn phát sóng vươn ra tất cả các tỉnh thành như hiện nay thì sẽ tác động như thế nào?
Ông Trần Minh Tuấn: Đối với Viettel, như chúng ta đã biết có số thuê bao nhiều nhất, cơ sở hạ tầng vươn khắp các vùng sâu vùng xa. Do vậy, sự tham gia của Viettel tận dụng được cơ sở tận dùng hạ tầng viễn thông đã có để cung cấp truyền hình trả tiền là phù hợp. Bộ thông tin truyền thông đã cấp phép cho VNPT cấp phép MyTV và Viettel dịch vụ NetTV để tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng của mình.
Nhà báo Bùi Bình Minh: Theo quan điểm của ông Tuấn, vì sao số lượng doanh nghiệp tham gia truyền hình trả tiền không ít, khoảng hơn 40 doanh nghiệp, nhưng giá thuê bao tăng liên tục và sự cạnh tranh chưa có nhiều?
ông Trần Minh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện chiến lược Thông tin & Truyền thông, (Bộ TT&TT).. |
Tuy nhiên, chúng ta đã biết, trong thời gian 43 năm như vậy, sự phát triển công nghệ là rất nhanh. Và trong vài năm gần đây đã xuất hiện khái niệm truyền hình trả tiền. Như tiến sĩ Mai Liêm Trực đã nói, trong 2/3 thời gian của 43 năm vừa qua chúng ta làm nhiệm vụ quảng bá, người dân được nghe xem các chương trình truyền hình miễn phí. Khi khoa học công nghệ phát triển, có một số dịch vụ mà nếu người dân có nhu cầu thì có thể tiếp cận và phải trả phí. Do vậy ngành truyền hình trả tiền mới xuất hiện.
Trong thời gian ban đầu, sự phát triển của nó dựa trên sự tham gia của các doanh nghiệp, cụ thể là các tỉnh thành phố có doanh nghiệp tham gia dịch vụ trả tiền trên cơ sở truyền hình cáp. Lúc đó, truyền hình Việt Nam có VCTV và SCTV tại thành phố Hồ Chí Minh và VSTV cấp qua vệ tinh.
Trong quy hoạch phát triển, chúng tôi không quên vai trò của truyền hình quảng bá. Truyền hình trả tiền và quảng bá phải song song, truyền hình trả tiền phải thực hiện chức năng của truyền hình quảng bá. Chúng ta hướng tới 2015 có tới 70-80 kênh truyền hình phục vụ nhiệm vụ tuyên truyền thiết yếu của Đảng và Nhà nước. Trong đó mỗi thành phố có một kênh phục vụ tuyên truyền chính trị thiết yếu và hơn một chục kênh của Trung ương. Và truyền hình trả tiền phải truyền tải miễn phí các kênh truyền hình quảng bá. Hỗ trợ để truyền hình quảng bá có nguồn kinh phí để thực hiện nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước giao cho.
Các doanh nghiệp cũng thực hiện Nghị định 22 của Chính phủ về quy hoạch thị trường phát sóng tới 2020, hướng tới đần chuyển analog sang truyền hình số. Các kênh truyền hình cung cấp đầy đủ các dịch vụ từ analog, truyền hình số, truyền hình số có internet và truyền hình số tương tác, tức IPTV. Tóm lại, chi phí của các doanh nghiệp tăng lên, một phần là do bản quyền và nâng cấp mạng lưới do vậy giá tăng lên.
Hy vọng trong thời gian tới với xu hướng và tốc độ phát triển thì các doanh nghiệp dần dần sẽ có thời gian hoàn vốn và giá dịch vụ sẽ giảm.
Nhà báo Bùi Bình Minh: Các doanh nghiệp viễn thông có hạ tầng rất mạnh, cung cấp các dịch vụ truyền dẫn phát sóng cho truyền hình trả tiền rất tốt. Nhưng nếu thế mạnh về cơ sở hạ tầng truyền dẫn đó không được chia sẻ cho các nhà cung cấp dịch vụ khác và chỉ giữ cho riêng mình thì về lâu về dài có thể dẫn tới tình trạng độc quyền truyền dẫn phát sóng dữ liệu. Xin được hỏi ông Nguyễn Phong Nhã, về vấn đề này Cục Viễn thông đã có những dự kiến và quản lý như thế nào đối với thị trường?
Ông Nguyễn Phong Nhã: Xét về thị trường truyền dẫn phát sóng, hiện nay tất cả các doanh nghiệp viễn thông đều có những cơ sở hạ tầng tương đối mạnh, trải rộng khắp cả nước, đến tận các vùng biên giới hải đảo cũng như những vùng sâu, vùng xa.
Ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TT&TT. |
Cụ thể là, chúng ta được biết, từ xưa đến nay, càng ngày số lượng chương trình truyền hình trực tiếp càng nhiều. Điều đó chứng tỏ mạng truyền hình cáp quang của chúng ta càng ngày càng tốt. Đứng về các dịch vụ truyền dẫn phát sóng, đối với quy hoạch, tại quy hoạch đã định hướng cho các đài truyền hình thành lập các doanh nghiệp truyền dẫn phát sóng, để các doanh nghiệp này tham gia vào thị trường truyền dẫn phát sóng cũng như truyền tải tín hiệu truyền hình của bản thân những đài truyền hình lớn, như Đài truyền hình thành phố Hồ Chí Minh, Đài truyền hình VN, dần dần từng bước thành lập các doanh nghiệp truyền dẫn phát sóng.
Cùng với cả những doanh nghiệp có hạ tầng viễn thông tốt hiện nay như VNPT, Viettel hay các doanh nghiệp khác đều có những mảng truyền dẫn phát sóng sẽ dần dần từng bước tạo thành thị trường truyền dẫn phát sóng. Và khi đã có thị trường truyền dẫn phát sóng thì sự độc quyền về giá sẽ không có, và giá cũng như chất lượng của truyền hình trả tiền sẽ dần tiệm cận với giá phục vụ cho người dân với chất lượng tốt nhất.
Tôi nghĩ rằng, với chủ trương và sự quy hoạch chủ trương lớn của lãnh đạo Bộ, việc thành lập mạng truyền dẫn phát sóng với nhiều thành phần, nhiều cơ quan, doanh nghiệp tham gia, chúng ta sẽ có thị trường truyền thông rất tốt.
Nhà báo Bùi Bình Minh: Hiện nay so với 10 năm trước, thị trường viễn thông hiện tại so với thời gian trước đã có những bước phát triển rất mạnh mẽ. Là cơ quan tham mưu cho Bộ Thông tin truyền thông, xin ông Trần Minh Tuấn cho biết, thị trường truyền dẫn phát sóng 5-10 năm tới sẽ có bước phát triển như thế nào?
Ông Trần Minh Tuấn: Về sự phát triển của thị trường viễn thông trong 10 năm qua, từ lúc chúng ta có tỉ lệ thuê bao điện thoại rất thấp, chúng tôi đã làm quy hoạch phát triển viễn thông Internet 2010 với kế hoạch đặt ra là từ 32-42 máy. Tuy nhiên, thực tế tới năm 2010 chúng ta đã có số lượng gấp 10 lần, vượt quá mong đợi của chúng ta.
Thị trường viễn thông phát triển mạnh là vì chúng ta tạo được sự cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước trên cơ sở các tiêu chí và sau đó được nâng cấp lên thành luật viễn thông và các nghị định hướng dẫn luật viễn thông.Ở thị trường truyền dẫn phát sóng đã có được bước phát triển đột phá trong năm 2009 khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 22 phê duyệt quy hoạch truyền dẫn phát sóng phát thanh truyền hình tới năm 2020. Theo đó, phát thanh truyền hình sẽ được phân thành 2 lĩnh vực: Lĩnh vực sản xuất nội dung tuân theo quy định của luật báo chí và truyền dẫn phát song tuân theo luật viễn thông. Kể từ đây, ngành phát thanh truyền hình bước sang một giai đoạn phát triển mới hẳn.
Như chúng ta hiểu, trước đó, phát thanh truyền hình hoạt động theo luật báo chí, chỉ có các cơ quan, đơn vị nhà nước làm, các doanh nghiệp không được phép tham gia. Sự đột biến đã xảy ra khi Chính phủ ban hành quyết định 22. Với quyết định này, trên cơ sở như vậy nếu các đài truyền hình có đủ năng lực thì có thể phát triển cả 2 nhiệm vụ là sản xuất nội dung và truyền dẫn phát sóng. Tuy nhiên, như anh Nguyễn Phong Nhã đã nói thì để phát triển như vậy, các đài truyền hình phải thành lập các doanh nghiệp trực thuộc. Điều này, Thủ tướng Chính phủ cũng đã đồng ý, cho phép Đài truyền hình Việt Nam, Đài phát thanh truyền hình Hà Nội thành lập các doanh nghiệp trực thuộc đài.
Cho tới vừa qua, Đài truyền hình thành phố Hồ Chí Minh cũng được thành lập các doanh nghiệp trực thuộc đài và có những đài phát thanh truyền hình khác khi nội dung không đủ thời lượng không đủ sẽ chuyển sang sản xuất nội dung và những nội dung này sẽ được chuyển tải trên hệ thống mạng trên mạng của các doanh nghiệp viễn thông và doanh nghiệp phát thanh truyền hình có đủ năng lực. Như vậy, chúng ta sẽ tạo nên sự phát triển đột biến và những đột biến này từ 2009 tới 2020 sẽ tròn 11 năm, khi đã xuất hiện doanh nghiệp thì mới xuất hiện khái niệm cạnh tranh và độc quyền.
Trở lại với bài học của ngành viễn thông, khi xã hội cạnh tranh, người dân sẽ được lợi. Đồng thời các doanh nghiệp cung phải chuyển đổi đển năng cao khả năng truyền dẫn phát sóng của mình cũng như chất lượng dịch vụ. Từ 2009 tới nay, tôi thấy thị trường truyền dẫn phát sóng đã có bước phát triển vượt bậc.
Nói tới chuyện độc quyền hay không chúng ta cũng cần phải suy nghĩ. Bởi lẽ, hiện này nói tới dịch vụ truyền hình trả tiền chúng ta đã có VCTV, VTV và AVG… Như vậy, hiện nay ít nhất là có 3 doanh nghiệp có dịch vụ truyền hình trả tiền. Tuy nhiên, nếu như có thêm các doanh nghiệp khác tham gia thì sẽ rất tốt, đặc biệt là các doanh nghiệp viễn thông lớn với công nghệ và tiềm lực tài chính rất lớn của họ. Bản thân Bộ TT&TT cũng đã cấp phép cho dịch vụ MyTV của VNPT và NetTV của Viettel tham gia rồi. Nhưng cũng cần thấy rằng, với các doanh nghiệp viễn thông nếu mạnh dạn đi vào công nghệ hiện đại sẽ chuyển đổi nhanh hơn. Và chúng ta cũng hướng tới tới 2020 về công nghệ truyền hình mặt đất, chúng ta sẽ hoàn thành chuyển đổi số hóa, đặc biệt là với thành phố trực thuộc TW, chúng ta sẽ hoàn thành chuyển đổi trước 31/12/2015. Đối với truyền hình cáp chúng ta cũng đã có lộ trình chuyển đổi dần sang truyền hình số.
Tôi cho rằng, viễn cảnh của truyền hình phát sóng trong 5-10 năm tới sẽ rất tươi sáng. Tôi hy vọng các kênh truyền hình sẽ có chất lượng cao hơn, số lượng kênh truyền hình nhiều hơn, giá thấp hơn và đặc biệt là những người người dân ở vùng sâu vùng xa sẽ có cơ hội tiếp cận các dịch vụ như ở thành phố.
- VietNamNet
(trích Bàn tròn trực tuyến "Cạnh tranh truyền hình trả tiền, bài học từ viễn thông")