- Đó là đề nghị của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tại phiên họp chuyên đề nghe Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ báo cáo việc thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới đây.
Trong báo cáo kết quả phiên họp vừa được Ủy ban gửi tới các thành viên nêu rõ, Ủy ban đánh giá cao sự quyết tâm của Chính phủ và của Bộ GD-ĐT trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông đồng thời ghi nhận nỗ lực của Bộ GD-ĐT trong việc khắc phục khó khăn để đẩy nhanh tiến độ triển khai xây dựng Chương trình GDPT mới.
Tuy nhiên, Ủy ban rất quan ngại về lộ trình thực hiện và các điều kiện bảo đảm cho việc triển khai chương trình GDPT mới.
“Việc triển khai thực hiện Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa GDPT đã bị chậm về tiến độ. Nếu theo đúng lộ trình, chương trình và sách giáo khoa mới sẽ được thực hiện từ năm học 2018-2019, thời gian còn lại chỉ là 15 tháng, trong khi vẫn còn nhiều công đoạn phải thực hiện” – báo cáo viết.
"Áp lực thời gian có thể sẽ ảnh hưởng nhiều tới chất lượng của chương trình và sách giáo khoa mới".
Ngoài ra, thực tế cho thấy, từ sau khi có Nghị quyết của Quốc hội và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, các điều kiện để bảo đảm thực hiện chương trình GDPT mới chưa có nhiều chuyển biến; sự vào cuộc, tham gia của địa phương, cơ sở trong công tác chuẩn bị đổi mới chương trình còn lúng túng, chưa rõ ràng.
Ủy ban lưu ý việc xây dựng đội ngũ giáo viên giảng dạy phổ thông. Ngay trong việc giảng dạy đáp ứng yêu cầu của chương trình GDPT hiện hành cũng là một "vấn đề cần quan tâm".
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đề nghị Bộ GD-ĐT cân nhắc kiến nghị lùi thời điểm triển khai chương trình, sách giáo khoa phổ thông mới. Ảnh: Lê Anh Dũng. |
Để giám sát việc thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội, Ủy ban đề nghị Bộ GD-ĐT có báo cáo vào kỳ họp thứ 4 của Quốc hội về việc triển khai Nghị quyết thời gian qua.
Với nội dung này, Ủy ban đề nghị Bộ GD-ĐT căn cứ vào thực tiễn thời gian còn lại cũng như khối lượng công việc cần thiết để triển khai chương trình sách và giáo khoa mới để cân nhắc, có thể kiến nghị với Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh thời điểm bắt đầu thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới nhằm bảo đảm chất lượng và tính khả thi.
Ủy ban cũng đề nghị Bộ GD-ĐT báo cáo về kinh phí - Kinh phí thực hiện Đề án xây dựng chương trình, sách giáo khoa GDPT lần này, cũng như kinh phí thực hiện các đề án khác liên quan đến việc đổi mới GDPT.
“Băn khoăn khi nhìn lại lịch sử đổi mới chương trình, sách giáo khoa”
Ủy ban khẳng định, việc đổi mới GDPT nói chung, đổi mới chương trình, sách giáo khoa nói riêng phải được thực hiện theo một lộ trình hợp lý trên cơ sở nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng về cả lý luận và thực tiễn. Việc đổi mới chương trình phải đặt trong mối quan hệ tổng thể.
Từ đó, Ủy ban đề nghị Bộ GD&ĐT bám sát yêu cầu Nghị quyết của Quốc hội, xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể lộ trình cho quá trình xây dựng, ban hành và triển khai chương trình, sách giáo khoa. Tích cực chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất và đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý GDPT đáp ứng yêu cầu đổi mới.
"Theo Ủy ban, việc xây dựng một chương trình tổng thể cần tính toán khoa học, thực tế để có sự ổn định, thể hiện một chiến lược phát triển GDPT dài hạn".
Ủy ban băn khoăn khi nhìn lại lịch sử đổi mới chương trình, sách giáo khoa GDPT.
Theo đó, thực hiện Nghị quyết 40 năm 2000 của Quốc hội, chương trình GDPT chu kỳ trước được thực hiện từ năm học 2002-2003 ở lớp 1 và lớp 6; đến năm học 2008-2009 thì bắt đầu triển khai đại trà ở tất cả các lớp học (chậm 2 năm so với yêu cầu của Nghị quyết).
Tuy nhiên, ngay trong báo cáo năm 2008 về kết quả đánh giá chương trình giáo dục và sách giáo khoa phổ thông theo Nghị quyết 40, Bộ GD-ĐT đã lên kế hoạch nghiên cứu để xây dựng một chương trình GDPT mới để triển khai sau năm 2010, trong khi sách giáo khoa lớp 12 lúc bấy giờ vẫn chưa được áp dụng đại trà.
"Kinh phí để tổ chức nghiên cứu, xây dựng chương trình, sách giáo khoa và chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo đồng bộ với chương trình theo Nghị quyết 40/2000/QH10 lúc bấy giờ là lớn".
Do đó, Ủy ban đề nghị Bộ GD-ĐT hết sức thận trọng trong việc sửa đổi chương trình, sách giáo khoa GDPT lần này; đồng thời, tính toán để kế thừa và sử dụng có hiệu quả kết quả thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa chu kỳ trước (bao gồm cả chương trình, sách giáo khoa, tài liệu tập huấn, tài liệu dạy học và cơ sở vật chất, trang thiết bị).
Lê Văn