Điều chuyển 27.000 giáo viên: "Không phải làm bằng mọi giá"

 - GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, cho biết điều chuyển giáo viên phổ thông xuống dạy mầm non là một trong những giải pháp giải quyết vấn đề dôi dư gần 27.000 giáo viên. Tuy nhiên, khi thực hiện, không thể "làm bằng mọi giá" bởi vì điều này có thể ảnh hưởng tới tương lai của cả một thế hệ.

Việc xây dựng khung chương trình văn bằng 2 để đào tạo lại 27.000 giáo viên phổ thông dôi dư xuống dạy mầm non đang nhận được nhiều ý kiến khác nhau. VietNamNet có cuộc trao đổi với GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, đơn vị được Bộ GD-ĐT giao xây dựng khung chương trình đào tạo lại giáo viên, về vấn đề này.

GS Nguyễn Văn Minh cho biết hiện tại khung chương trình đã được xây dựng hoàn tất, và đang chờ ý kiến của Bộ GD-ĐT. (Ảnh: Lê Văn)

Kiểm tra kỹ đầu vào trước khi đào tạo

Xin ông cho biết, chương trình văn bằng 2 ĐH mầm non dành cho đối tượng giáo viên phổ thông dôi dư để chuyển xuống dạy mầm non được xây dựng trên cơ sở nào?

- Trước hết, phải khẳng định việc đào tạo lại giáo viên phổ thông để điều chuyển xuống dạy mầm non là một giải pháp tình thế và mang tính nhân văn vào thời điểm hiện tại.

Hiện nay, một số địa phương đã tổ chức các lớp bồi dưỡng trong 5 - 6 tuần để chuyển giáo viên dôi dư xuống dạy mầm non. Sau khi nắm bắt tình hình, Bộ GD-ĐT trao đổi với các trường sư phạm rằng việc này có thể nảy sinh nhiều bất cập. Bậc mầm non là bậc học đầu đời, có vai trò cực kỳ quan trọng nên người giáo viên mầm non cần phải được đào tạo kỹ lưỡng.

Trên cơ sở đó, Bộ đã đề nghị với các trường sư phạm và giao cho Trường ĐH Sư phạm Hà Nội soạn thảo khung chương trình văn bằng 2 để đào tạo lại các giáo viên dôi dư.

Chương trình được chúng tôi xây dựng dựa trên thực tế là hầu hết các thầy cô thuộc đối tượng này đều là những người được đào tạo từ hệ thống các trường sư phạm.

Thông thường, các thầy cô học ở đại học có thể học từng môn riêng, còn các thầy cô học ở cao đẳng thì có thể học ngành ghép… Tuy nhiên, đặc điểm của các trường sư phạm là có những môn chung như tâm lí, tâm lí học lứa tuổi, giáo dục học… 

Căn cứ trên cơ sở này, chúng tôi đã đem từng chương trình ra phân tích xem đối với từng đối tượng học các ngành học khác nhau thì đã có những môn nào, còn thiếu những môn nào so với chương trình CĐ, ĐH mầm non.

Sau khi phân tích thì thấy rằng, nếu so với chương trình ĐH mầm non với chương trình mà những đối tượng này được học thì vênh nhau nhiều nhất là 54 tín chỉ. Do đó, khung chương trình được chúng tôi xây dựng tối đa là 54 tín chỉ.

Tuy nhiên, đây không phải là khung cứng dành cho tất cả các đối tượng mà sẽ linh hoạt cho từng đối tượng. Vì vậy, có những đối tượng tùy vào ngành học có thể chỉ phải học 40 tín chỉ chứ không phải 54 tín chỉ.

Như vậy, chúng ta có phải sàng lọc đầu vào trước khi tiến hành đào tạo không, vì không phải ai cũng học như nhau và không phải ai cũng học được?

- Chúng ta sẽ phải kiểm tra đầu vào rất cụ thể cho từng người học, nghĩa là xét hồ sơ đến từng người học để xếp các môn phải học và môn được miễn giảm.

Ngoài ra, các trường cũng sẽ phải kiểm tra những năng khiếu cơ bản nhất như múa, hát hay kể chuyện. 

Chẳng hạn như một thầy cô đã 45 tuổi, không có khả năng múa và cũng không có khả năng học múa thì khó đào tạo thành giáo viên mầm non được. 

Chúng tôi cũng sẽ kiến nghị với Bộ đề nghị các trường được giao nhiệm vụ đào tạo các giáo viên này kiểm tra chặt chẽ đầu vào.

Bên cạnh đó, khi tuyển đầu vào cũng cần căn cứ trên tinh thần tự nguyện của các giáo viên. Nếu các thầy cô giáo này không tự nguyện thì không nên bắt ép vì có thể tiềm ẩn nguy cơ về sau.

Các giáo viên phổ thông sẽ được sàng lọc đầu vào trên cơ sở tự nguyện trước khi tiến hành đào tạo lại (Ảnh minh họa)

Quan điểm của chúng tôi là mặc dù đây là chính sách nhân văn nhưng không vì thế mà hạ chuẩn.

Chúng ta cũng sẽ không điều chuyển một cách cơ học, nghĩa là bằng này giáo viên dôi dư thì chuyển sang dạy mầm non bằng ấy. Chỉ những ai đủ điều kiện và tự nguyện tham gia mới đào tạo, chứ không làm bằng mọi giá.

Không vì giải pháp tình thế mà làm vội vàng

Có ý kiến cho rằng, giáo viên mầm non thuộc giáo dục nghề nghiệp, thiên về đào tạo thực hành nên chỉ cần đào tạo trung cấp chứ không cần phải đào tạo văn bằng 2 ĐH. Xin ông cho biết, nội dung chương trình xây dựng trình được xây dựng như thế nào để các giáo viên được đào tạo lại sau khi tốt nghiệp có thể đảm đương được công việc thực tế?

- Hiện tại, chúng ta đang hướng đến xây dựng chuẩn giáo viên mầm non là tốt nghiệp bậc CĐ, ĐH. Vì thế, nếu đào tạo trung cấp sẽ đi ngược lại với chuẩn mà chúng ta mong muốn. Chúng ta không vì giải pháp tình thế mà vội vàng, thiếu cơ sở để ảnh hưởng tới tương lai của cả một thế hệ.

Về chương trình, mặc dù là khung chương trình văn bằng 2 nhưng thực tế là xây dựng trên cơ sở thực hành, thời lượng thực hành của chương trình rất cao so với chương trình thông thường với mục đích các giáo viên ra trường có thể làm được việc ngay.

Mặc dù là khung chương trình văn bằng 2 nhưng thực tế là xây dựng trên cơ sở thực hành, thời lượng thực hành của chương trình rất cao so với chương trình thông thường   - GS Nguyễn Văn Minh

Thông thường, với các chương trình ĐH thì tỉ lệ thực hành chỉ chiếm khoảng 25%, tuy nhiên, đối với chương trình mà chúng tôi thiết kế cho đối tượng này thì thời lượng thực hành gấp 1,5 lần thời lượng học lý thuyết, cứ 4 buổi học lý thuyết thì có 6 buổi học thực hành.

Các thầy cô sẽ vừa học vừa phải đứng lớp luôn dưới sự giám sát và hướng dẫn của giáo viên.

Xin ông cho biết tới nay khung chương trình đã được xây dựng tới đâu, và khi nào có thể triển khai việc đào tạo này?

- Vào dịp nghỉ Tết Nguyên đán vừa qua, nhà trường đã cố gắng để hoàn thiện xong khung chương trình cơ bản gửi lên Bộ. Bộ đã mời một hội đồng tư vấn gồm các đơn vị đào tạo mầm non và tiểu học trong cả nước đọc và góp ý.Sau đó, nhà trường tiếp tục chỉnh sửa lại theo các góp ý này.

Tới tuần vừa qua, sau khi chỉnh sửa lại, chúng tôi đã thành lập một hội đồng thẩm định chương trình. Hội đồng đã họp và có kết luận. Sau đó, chúng tôi đã chỉnh sửa lại một lần nữa theo các góp ý của hội đồng thẩm định.

Vì vậy, hiện nay, về mặt nguyên tắc là trường đã ban hành chương trình. Còn vấn đề triển khai, chúng tôi đang chờ ý kiến của Bộ GD-ĐT từ đó sẽ giao cho các trường sư phạm triển khai đào tạo văn bằng 2 trên cơ sở khung chương trình chung này.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!

Lê Văn (Thực hiện)