Năm 2017, Paris Hilton đăng 2 bức ảnh chụp cùng Britney Spears lên Twitter. “Ngày này 11 năm trước, tôi và Britney đã phát minh ra ảnh 'tự sướng' (selfie)!”, cô viết trên tài khoản mạng xã hội có hàng triệu người theo dõi.

Bức ảnh selfie nổi tiếng có sự xuất hiện của Paris Hilton và Britney Spears vào năm 2006. Ảnh: Paris Hilton/Twitter.

Không lâu sau, nhiều ý kiến phản đối tuyên bố của Paris Hilton. Một người dùng Twitter cho rằng bức ảnh selfie đầu tiên do Bill Nye the Science Guy chụp vào năm 1999, khi ông ở trên máy bay. Hàng loạt minh chứng sau đó nhắc đến các bức ảnh tự sướng ra đời sớm hơn như nghệ sĩ guitar George Harrison của The Beatles vào năm 1966, cùng năm với bức ảnh ngoài không gian của phi hành gia Buzz Aldrin, ảnh thời trẻ của cựu Ngoại trưởng Mỹ, Colin Powell hồi những năm 1950.

Những điều này được nhà văn, nhiếp ảnh gia Matt Colquhoun đề cập đến trong quyển Narcissus in Bloom: An Alternate History of the Selfie, xuất bản vào ngày 8/8. Tuy nhiên, tác giả đi sâu hơn vào phương diện tâm lý để giải thích cho nguồn gốc của trào lưu chụp ảnh tự sướng hiện nay.

Bìa sách ‘Narcissus in Bloom: An Alternate History of the Selfie’ của Matt Colquhoun. Ảnh: Bookshop.

Có thể xem cuốn sách là một bảng tóm tắt về lịch sử của chân dung tự họa, bắt đầu với các họa sĩ thời kỳ Phục hưng như Albrecht Durer, Rembrandt, Caravaggio, cho đến các nhiếp ảnh gia và người nổi tiếng như Lee Friedlander, Herve Guibert, Paris Hilton và Kim Kardashian.

Bằng cách quay lại câu chuyện thần thoại cổ xưa về Narcissus - một chàng thợ săn điển trai, tự yêu bản thân mình trong bóng nước và tìm đến cái chết vì suy nghĩ mù quáng đó - Narcissus in Bloom: An Alternate History of the Selfie mang đến một góc nhìn khác về tâm lý ái kỷ và ảnh tự sướng, phản bác lại quan điểm cho rằng sự tự ái của con người chỉ mang đến thất bại.

Theo Matt Colquhoun, trong thế giới hiện đại, chủ nghĩa ái kỷ thể hiện qua nhiều điều giản đơn, chẳng hạn chụp ảnh selfie. Chính những ảnh tự sướng nổi tiếng trong giai đoạn gần đây – như bức ảnh của Paris Hilton và Britney Spears vào năm 2006 – đã tác động đến sự phát triển của công nghệ.

“Nếu không có bức ảnh selfie Hilton-Spears, liệu máy ảnh trước có được xem là tiêu chuẩn trên điện thoại thông minh của chúng ta không?”, Matt Colquhoun đặt ra câu hỏi.

Ngoài ra, ảnh tự sướng cũng là sự khẳng định cái tôi chủ quan của nhân vật chính. Tiếp tục vấn đề với bức ảnh của Paris Hilton và Britney Spears, tác giả cho rằng bộ đôi này là những người phụ nữ được chụp ảnh nhiều nhất trong những năm 2000. Tuy nhiên, phần lớn trường hợp họ bị người khác chụp. Ảnh selfie sẽ mang đến góc nhìn tự chủ hơn. Người nổi tiếng có thể tự giới thiệu đến công chúng những hình ảnh riêng tư theo cách họ mong muốn.

Nguyễn Hiếu (Theo Lithub)