Lý do nhóm nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ luận tội ông Trump

Bà Liz Cheney đứng đầu nhóm nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ luận tội ông Trump. Ảnh: AP

Theo AP, trong số các đảng viên Cộng hòa bỏ phiếu chống ông Trump có nghị sĩ Liz Cheney, đại diện của bang Wyoming đồng thời là lãnh đạo số 3 của đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Liz Cheney là thành viên duy nhất trong giới lãnh đạo đảng Cộng hòa ủng hộ luận tội ông Trump trong khi việc này bị 197 thành viên trong đảng phản đối.

"Chưa bao giờ có một Tổng thống nào của Mỹ lại phản bội lời thề trước Hiến pháp cũng như vị thế của mình như vậy", Liz Cheney, con gái của cựu phó Tổng thống Dick Cheney tuyên bố. Liz Cheney chỉ trích ông Trump nhiều hơn bất cứ lãnh đạo đảng Cộng hòa nào và tuyên bố trước cuộc bỏ phiếu ngày 13/1 của bà đã khiến Quốc hội Mỹ bị sốc.

"Ông Trump đã triệu tập đám đông tấn công Đồi Capitol" và "tập hợp đám đông, thắp lên ngọn lửa của cuộc tấn công này", Liz Cheney tuyên bố và nói thêm: "Tất cả những gì diễn ra sau đó chính là việc làm của ông ấy". Nữ nghị sĩ này lưu ý, Tổng thống Donald Trump có thể can thiệp ngay lập tức để chặn những người ủng hộ ông gây rối, song ông đã không làm như vậy. Cuộc bạo động trên Đồi Capitol làm 5 người thiệt mạng, trong đó có một cảnh sát.

Chín nghị sĩ Hạ viện khác cũng ủng hộ luận tội gồm: John Katko đại diện bang New York, Adam Kinzinger ở bang Illinois, Anthony Gonzalez của bang Ohio, Fred Upton và Peter Meijer của bang Michigan, Jaime Herrera Beutler và Dan Newhouse của bang Washington, Tom Rice đại diện bang South Carolina và David Valadao thuộc bang California.

Lá phiếu của ông Rice có lẽ là gây bất ngờ nhất. Quận ven biển của ông luôn ủng hộ mạnh mẽ Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử hồi tháng 11/2020 và tuần trước, ông này cũng bỏ phiếu phản đối xác nhận phiếu đại cử tri của bang Arizona và Pennsylvania.

"Tôi đã ủng hộ Tổng thống Donald Trump suốt 4 năm. Tôi cũng vận động tranh cử và bầu cho ông ấy hai lần. Tuy nhiên, hành động vừa qua của ông Trump là không thể chấp nhận được", Rice cho biết sau cuộc bỏ phiếu luận tội người đứng đầu Nhà Trắng.

Dù không dám chắc chắn rằng liệu bài phát biểu ngày 6/1 của ông Trump có tới mức kích động bạo lực hay không nhưng "bất cứ ai cũng có thể thấy khả năng bạo lực sẽ bùng nổ. Nhờ ơn Chúa và máu của cảnh sát tòa nhà Quốc hội thì con số tử vong mới không nhiều", nghị sĩ trên nói.

Nghị sĩ này cho biết, ông thất vọng vì Tổng thống không tỏ ra hối hận về vụ bạo động hay kêu gọi đất nước bình tĩnh. Sau cuộc bỏ phiếu luận tội, ông Trump đã phát đi một đoạn video kêu gọi những người ủng hộ mình giữ hòa bình trong bối cảnh có nhiều lo lắng về bạo lực mới sẽ nổ ra trong các ngày trước thềm lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump.

Katko, một cựu công tố viên liên bang, đại diện cho khu vực Syracuse cũng tuyên bố, cho phép ông Trump kích động bạo lực mà không phải chịu hậu quả chính là mối đe dọa trực tiếp đối với tương lai nền dân chủ của Mỹ. "Bằng cách cố tình cổ xúy cho những giả thuyết vô căn cứ rằng cuộc bầu cử phần nào đó bị đánh cắp, Tổng thống Donald Trump đã tạo nên một bầu không khí kích động chia rẽ, tước quyền và thông tin sai lệch". Và rằng, việc ông Trump từ chối dừng bạo động có thể khiến nhiều sinh mạng bị đặt vào nguy hiểm, ông Katko nói.

Upton, cựu Chủ tịch Ủy ban Năng lượng và Thương mại, hiện trong nhiệm kỳ thứ 18, đại diện cho khu vực Kalamazoo tuyên bố, ông ủng hộ việc phê bình công khai của lưỡng đảng thay vì luận tội. Tuy nhiên, do ông Trump từ chối nhận trách nhiệm về vụ bạo động khiến ông không còn lựa chọn nào khác.

Ngày 12/1, Tổng thống Donald Trump tuyên bố, các phát biểu của ông tại cuộc mít tinh trước khi bạo động xảy ra là "hoàn toàn thích hợp". Theo ông Upton, tuyên bố này của Tổng thống Donald Trump "đã phát đi tín hiệu sai lầm tới chúng ta, những người ủng hộ các nguyên tắc dân chủ cốt lõi và lời tuyên thệ trước Hiến pháp".

Herrera Beutler, hiện đang trong nhiệm kỳ 6, đại diện cho khu vực tây nam Washington tuyên bố, trong khi nhiều nghị sĩ sợ ông Trump thì "sự thật đã giải phóng chúng tôi khỏi nỗi sợ. Lá phiếu ủng hộ luận tội Tổng thống đương nhiệm không phải là quyết định dựa trên sự sợ hãi. Tôi không chọn phe nào, tôi chọn sự thật".

Hoài Linh

Thượng viện Mỹ xử luận tội ông Trump sau ngày 20/1

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell cho biết, phiên tòa luận tội ông Trump sẽ không diễn ra trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden nhậm chức.

Ông Trump trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên bị luận tội hai lần

Hạ viện Mỹ ngày 13/1 đã biểu quyết luận tội Tổng thống Donald Trump vì vai trò của ông trong vụ bạo động ở đồi Capitol hồi tuần trước.