Theo Reuters, động thái diễn ra hôm 15/4 trong bối cảnh nguồn cung ồ ạt đã làm giảm giá ngũ cốc và các nông sản khác trên toàn khu vực.

Sau khi cuộc xung đột Nga - Ukraine bùng phát, khiến một số cảng ở Biển Đen bị phong tỏa, một lượng lớn ngũ cốc của Ukraine vốn có giá thành rẻ hơn so với các sản phẩm do Liên minh châu Âu (EU) sản xuất, rốt cuộc vẫn ở lại các quốc gia Trung Âu do tắc nghẽn hậu cần, ảnh hưởng đến giá cả và việc bán hàng của các nông dân trong khu vực.

Ngũ cốc được thu hoạch ở làng Zghurivka, Ukraine. Ảnh: AP

Trong một bức thư gửi Ủy ban châu Âu vào tháng trước, các thủ tướng của 5 quốc gia Đông Âu cho biết, mức độ gia tăng đối với các sản phẩm như ngũ cốc, hạt có dầu, trứng, thịt gia cầm và đường là "chưa từng có". Họ đồng thời tiết lộ có thể xem xét áp thuế đối với hàng nông sản nhập khẩu từ Ukraine.

Tác động của tình trạng cung vượt cầu đã tạo ra một vấn đề chính trị đối với Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền của Ba Lan trong năm bầu cử, khi nền kinh tế đang điêu đứng vì lạm phát. Tại một cuộc họp của đảng hôm 15/4, lãnh đạo PiS Jaroslaw Kaczynski đã thông báo về quyết định của chính phủ Ba Lan nhằm cấm nhập khẩu hàng chục nông sản của Ukraine, từ ngũ cốc đến mật ong.

Cùng ngày, Chính phủ của Thủ tướng Hungary Viktor Orban cũng ban hành lệnh cấm tương tự. Dù không nêu chi tiết các mặt hàng bị đưa vào "danh sách đen", nhưng nhà chức trách Hungary nói lệnh cấm sẽ hết hạn vào cuối tháng 6.

Ukraine bày tỏ sự tiếc nuối về quyết định của Ba Lan, với lí do "giải quyết các vấn đề khác nhau bằng các hành động quyết liệt đơn phương sẽ không đẩy nhanh một giải pháp tích cực cho tình hình". Bộ Chính sách nông nghiệp và lương thực Ukraine cáo buộc lệnh cấm của Warsaw mâu thuẫn với các thỏa thuận song phương hiện có về xuất khẩu và kêu gọi đàm phán để giải quyết vấn đề.

Đáp lại, ông Kaczynski giải thích: “Chúng tôi (Ba Lan) vẫn là bạn bè và đồng minh không thay đổi của Ukraine. Chúng tôi sẽ ủng hộ và hỗ trợ Kiev... Nhưng nghĩa vụ của mọi quốc gia, mọi cơ quan, chính quyền tốt trong bất kỳ trường hợp nào là bảo vệ lợi ích cho công dân của mình”. Ông Kaczynski lưu ý thêm, Ba Lan sẵn sàng bắt đầu thương lượng với Ukraine để giải quyết vấn đề.

Chính phủ Hungary cũng bày tỏ hy vọng sẽ có những thay đổi trong quy định ở cấp EU, bao gồm cả việc xem xét lại việc loại bỏ thuế nhập khẩu đối với sản phẩm của Ukraine.

Nga đóng

Nga đóng "hành lang ngũ cốc" ở Biển Đen

Nga cho biết, việc di chuyển qua tuyến đường trên không thể thực hiện được vì Ukraine dùng nó cho các hoạt động quân sự. Theo Tổng thống Nga, hầu hết nông sản của Ukraine được xuất đi sai địa chỉ.