Bức tranh phát triển của doanh nghiệp trong năm 2023
Sau hơn hai năm đối mặt với sự khủng hoảng toàn cầu do đại dịch COVID-19 và căng thẳng địa chính trị, nền kinh tế thế giới vẫn chưa hoàn toàn phục hồi. Các quốc gia lớn đang mở rộng chính sách thắt chặt tiền tệ, khiến lạm phát vẫn duy trì ở mức cao và nhu cầu thị trường bất ổn. Đặc biệt tại Việt Nam, những thách thức này đã ảnh hưởng sâu sắc đến ngành xuất khẩu và sản xuất công nghiệp.
Giá cả các nguyên liệu và vật liệu đầu vào biến động mạnh đang tạo áp lực tỷ giá, đẩy cao giá thành sản xuất. Đồng thời, lãi suất tiền gửi và vay tăng cao khiến chi phí vốn của doanh nghiệp leo thang, bóp nghẹt sức cạnh tranh của họ trên thương trường. Hệ quả là nhiều doanh nghiệp buộc phải giảm quy mô, cho người lao động thôi việc hay áp dụng chính sách nghỉ việc luân phiên.
Trước tình thế ấy, Chính phủ cần khẩn trương triển khai các biện pháp hỗ trợ như giảm thuế, hạ lãi suất cho vay và cắt giảm thủ tục hành chính. Mục tiêu chính là kích thích tăng trưởng, hỗ trợ hoạt động sản xuất-kinh doanh, qua đó giúp doanh nghiệp vượt qua thử thách và đạt được những mục tiêu quan trọng trong năm 2024.
Theo các chuyên gia kinh tế, bức tranh doanh nghiệp Việt năm 2023 cho thấy dấu hiệu phục hồi nhưng còn chậm và nhiều vướng mắc cần được tháo gỡ.
Về số lượng doanh nghiệp thành lập và giải thể năm 2023 Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, mặc dù năm 2023 ghi nhận thành tựu lớn với việc lần đầu tiên số lượng doanh nghiệp đăng ký mới đạt mức kỷ lục gần 160.000, nhưng không thể phủ nhận thực trạng đầy thử thách của họ. Trong bối cảnh thị trường liên tục biến động, cộng đồng doanh nghiệp chứng kiến sự rút lui đáng kể. 172.6 nghìn doanh nghiệp phải tạm ngưng hoạt động hoặc giải thể, tăng mạnh so với năm trước. Dù vậy, vẫn có những tín hiệu lạc quan khi 217.7 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, một minh chứng cho nỗ lực bền bỉ của doanh nghiệp Việt Nam.
Bức tranh tổng thể về các doanh nghiệp giải thể cũng cho thấy thời gian hoạt động ngắn, dưới 5 năm là phổ biến, lý do chủ yếu do hoạt động kinh doanh không hiệu quả, cấu trúc tổ chức chưa kịp thích ứng với biến động thị trường và sự khó khăn trong việc tìm kiếm thị trường ra cũng như đối tác khách hàng.
Vốn đầu tư của các doanh nghiệp có xu hướng tăng Năm 2023 ghi nhận tổng số vốn đầu tư đăng ký gần 1.521,3 nghìn tỷ đồng, giảm 4.4% so với năm trước. Tuy nhiên, vốn đăng ký tăng dần qua các quý, cho thấy sự phục hồi trong lĩnh vực đầu tư. Vốn FDI đổ vào Việt Nam đạt gần 36.6 tỷ USD, tăng 32.1% so với năm trước, với sự dẫn đầu của ngành công nghiệp chế biến và chế tạo, cho thấy sức hút mạnh mẽ của Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Những con số này không chỉ phản ánh hiệu quả của các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp mà còn cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp. Các biện pháp như giảm lãi suất vay, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và triển khai các gói tín dụng hỗ trợ đã giúp doanh nghiệp đăng ký mới đạt kết quả ấn tượng.
Dù vậy, những thách thức vẫn còn đó. Quy mô vốn đăng ký bình quân tiếp tục giảm, số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường gia tăng, và cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng kịp nhu cầu phát triển. Để thực sự tạo ra bứt phá cho các doanh nghiệp, cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn nữa.
Các giải pháp để doanh nghiệp vượt qua khó khăn trong năm 2024
Năm 2024 và những năm tới, nền kinh tế thế giới và Việt Nam sẽ tiếp tục đối mặt với rất nhiều biến động không thể lường trước. Vì thế, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua mọi thách thức vẫn là mục tiêu hàng đầu. Cơ quan chức năng, bộ, ngành, và địa phương cần rà soát các văn bản, đơn giản hóa các thủ tục hành chính cùng với đảm bảo một môi trường kinh doanh cạnh tranh, bình đẳng để doanh nghiệp có thể phát huy tối đa năng lực của mình.
Các doanh nghiệp cần tập trung vào nghiên cứu, đổi mới công nghệ và phát triển sản phẩm mới để đáp ứng nhanh chóng yêu cầu thị trường. Sự sáng tạo và cải tiến trong công nghệ không chỉ giúp tăng thêm giá trị cho sản phẩm mà còn mở ra cơ hội tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nhà nước cần thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý và điều hành chính sách tiền tệ chủ động linh hoạt để cân bằng giữa phát triển và ổn định kinh tế vĩ mô. Các tổ chức tín dụng nên hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất ưu tiên, đồng thời kiểm soát tín dụng trong các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Khuyến khích cắt giảm chi phí để đơn giản hóa thủ tục cho vay, từ đó giảm lãi suất, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn.
Đồng thời, tăng cường quản lý Nhà nước, cải cách hành chính để hiệu quả hơn trong việc thực hiện các chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước. Một cơ chế đối thoại, tham vấn hoạt động giữa các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp sẽ giúp quá trình xây dựng và thực hiện chiến lược, chính sách trở nên thực tiễn và hiệu quả hơn.
Hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng và tiếp cận thị trường quốc tế thông qua khai thác các hiệp định thương mại đã ký kết, và thu hút mạnh mẽ hơn nữa nguồn lực FDI vào Việt Nam. Nắm bắt cơ hội từ tình hình quốc tế, đặc biệt là xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng và kinh tế xanh, sẽ là chìa khóa cho sự phát triển lâu dài.
Cuối cùng, các doanh nghiệp cần chủ động và liên tục cập nhật, tiếp cận công nghệ mới, tiên phong đổi mới sáng tạo để nâng cao năng lực cạnh tranh trong thời đại công nghiệp 4.0. Đây là cách duy nhất để doanh nghiệp Việt Nam không bị bỏ lại phía sau trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi chóng mặt.
.svg){kind=icon}
