Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực

Chiều 12/11, Quốc hội chất vấn Thủ tướng Phạm Minh Chính. Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) cho biết Chính phủ đặt ra nhiệm vụ muốn nâng cao hiệu lực, hiệu quả một cách thực chất của bộ máy hành chính thì phải gắn với phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cấp.

Tuy nhiên, quá trình triển khai còn một số tồn tại, hạn chế như việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về chuyên ngành còn chậm.

Đại biểu chất vấn Thủ tướng về giải pháp để đẩy mạnh hơn nữa phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ với các bộ ngành, địa phương thời gian tới.

Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, phân cấp, phân quyền là vấn đề lớn, đã nói nhiều và thực hiện. Đến nay, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành 14 luật liên quan, 9 nghị quyết, bổ sung thay thế 27 nghị định.

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng vẫn còn vướng mắc về phân cấp, phân quyền. “Vướng chủ yếu tập trung ở Trung ương, phải nói thật là như vậy. Đây là nút thắt lớn”, Thủ tướng nhìn nhận.

Về giải pháp, Thủ tướng nêu rõ cần rà soát lại các quy định của pháp luật; rà soát lại thể chế, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan… để tính toán lại việc phân cấp, phân quyền; hoàn thiện tiêu chuẩn, quy chuẩn; tăng cường giám sát kiểm tra.

Thủ tướng cho rằng, phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của các cấp.

Tiếp đó, đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu Chính phủ, Thủ tướng xác định cải cách thể chế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và đã đạt được những kết quả quan trọng để tháo gỡ rào cản, tạo môi trường, động lực phát triển kinh tế xã hội. Đại biểu hỏi những điểm nhấn quan trọng nhất thời gian tới, Thủ tướng chọn vấn đề gì?

Trả lời chất vấn, Thủ tướng cho biết ưu tiên đầu tiên là phân cấp, phân quyền. Về ưu tiên phát triển đất nước, Thủ tướng cho hay cần tháo gỡ điểm nghẽn thể chế - “điểm nghẽn của điểm nghẽn” như Tổng Bí thư Tô Lâm đề cập, thì ưu tiên chính là tăng trưởng.

“Ưu tiên tăng trưởng thì phải có nguồn lực. Nếu tăng trưởng như hiện nay 6-7% thì rất khó đạt được hai mục tiêu khi kỷ niệm 100 năm thành lập nước. Ưu tiên cho tăng trưởng thì phải tháo gỡ thể chế để huy động mọi nguồn lực của nhà nước, của nhân dân, của xã hội, nguồn lực hợp tác công tư, nguồn lực đầu tư nước ngoài trực tiếp và gián tiếp”, Thủ tướng phân tích.

Nói về chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, Thủ tướng khẳng định đây là xu thế mới, quá trình triển khai có nhiều khó khăn vì chưa có kinh nghiệm, thể chế pháp luật chưa hoàn chỉnh.

Vì thế, Thủ tướng cho rằng cần hoàn thiện thể chế, coi đó là mục tiêu, động lực và nguồn lực cho sự phát triển. “Muốn đột phá, phải đột phá từ thể chế”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Quan điểm trong xây dựng thể chế được Thủ tướng quán triệt là quy định rõ, cụ thể những gì được làm, những gì có thể linh hoạt và mở ra không gian phát triển để giúp người dân, doanh nghiệp yên tâm khi làm.

Chủ trương xuyên suốt của Đảng là bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân, doanh nghiệp; không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự và hành chính. “Muốn vậy phải xây dựng thể chế rõ ràng”, Thủ tướng khẳng định.

Liên quan việc xây dựng thể chế trong quản lý trên không gian mạng, Thủ tướng đồng tình với ý kiến của Bộ trưởng TT&TT "không gian thực thế nào thì không gian ảo như vậy", quản lý đời thực thế nào phải quản lý không gian mạng như thế.

Thủ tướng cũng dẫn lại chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm phải bỏ tư duy "không quản được thì cấm".

Thủ tướng lưu ý xây dựng thể chế phải vừa phục vụ quản lý, vừa mở ra không gian sáng tạo để khuyến khích các chủ thể. “Đổi mới để bay cao, sáng tạo để vươn xa, hội nhập để tiến lên”, Thủ tướng bày tỏ.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) nêu vấn đề cấp bách hiện nay là chống lãng phí, trong đó có xử lý các dự án chậm tiến độ. Cử tri đánh giá cao sự quyết liệt, quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng qua việc xử lý các dự án vướng mắc, tồn đọng. Tuy nhiên, một số dự án tồn đọng và một số tổ chức tín dụng yếu kém vẫn chưa được xử lý. Đại biểu đề nghị Thủ tướng cho biết nguyên nhân, giải pháp và tiến độ.

Thủ tướng cho biết, có nhiều dự án tồn đọng kéo dài. Có 12 đại dự án tồn đọng kéo dài đã cơ bản xin chủ trương của Bộ Chính trị, trên cơ sở đó Chính phủ đang thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn. Nội dung nào vượt nhiệm vụ, quyền hạn, Chính phủ sẽ báo cáo, xin ý kiến Quốc hội.

Chính phủ cũng sẽ rà soát các dự án tương tự, xử lý trên tinh thần tôn trọng hiện trạng, "thất thoát, mất mát rồi, ai vi phạm xử lý rồi", phải tiếp tục tháo gỡ vướng mắc của pháp luật.

Thủ tướng nói xử lý như tinh thần xử lý các dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông, Trung tâm Nhiệt điện Ô Môn, Mỏ khí lô B, Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2...

Về các ngân hàng yếu kém, Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu đảm bảo an toàn hệ thống, bảo vệ quyền lợi của người dân, kiểm soát chặt chẽ tài sản, không để thất thoát. Hiện tại, hai ngân hàng đã được chuyển giao, còn lại hai ngân hàng và SCB đang được xem xét.